Kristall va amorf jismlar

Qattiq jismlar fizikasi. Insoniyat har doim qattiq moddalarni ishlatgan va ishlatadi. Agar ilgari qattiq jismlar fizikasi to'g'ridan-to'g'ri tajribaga asoslangan texnologiyalarning rivojlanishidan orqada qolsa, endi vaziyat o'zgardi. Nazariy tadqiqotlar qattiq moddalarning paydo bo'lishiga olib keladi, ularning xususiyatlari mutlaqo g'ayrioddiy.
Sinov va xato tufayli bunday jasadlarni olish imkonsiz edi. Keyinchalik muhokama qilinadigan tranzistorlarning yaratilishi qattiq moddalarning tuzilishini tushunish barcha radiotexnika inqilobiga olib kelganining yorqin namunasidir.
Belgilangan mexanik, magnit, elektr va boshqa xususiyatlarga ega materiallarni olish zamonaviy qattiq fizikaning asosiy yo'nalishlaridan biridir. Dunyo fiziklarining qariyb yarmi fizikaning ushbu sohasida ishlamoqda.
Amorf jismlar kristalli qattiq moddalar va suyuqliklar o'rtasida oraliq pozitsiyani egallaydilar. Ularning atomlari yoki molekulalari nisbatan tartibda joylashtirilgan. Qattiq moddalarning (kristalli va amorf) tuzilishini tushunish istalgan xususiyatlarga ega materiallarni yaratishga imkon beradi.
Qattqi jismlarning erishi. Yuqorida qayd etilganidek,molekulalarning o’zaro ta’sir potensial energiyasining eng kichik qiymati E_{0 min} molekulalarning issiqlik betartib harakat kinetik energiyasining o’rtacha qiymati k > dan katta bo_{’lsa (Ep min >> ), modda qattiq holatda bo’ladi.Qattiq jism qizitilgan sari molekulalarning (atomlarning ) kinetik energiyalari ortadi va tebranish amplitudasi panjara doimiysiga tenglashib,panjaraning buzilishiga olib keladi.Haroratning yanada ortishi natijasida qattiq jismning erishi,yani moddaning qattiq holatdan suyuq holatga o’tishi ro’y beradi.Erish jarayoni izotermik bo’lib,olingan issiqlik miqdori kristall panjaralarning harorati ko’tariladi. OA soha moddaning Ter gacha qizishini ko’rsatsa, AB soha erish jarayoniga mos keladi. B nuqtada modda suyuq holatda o’tib, BC soha suyuqlik haroratining ortishini ko’rsatadi.Erish hororati (Ter) har bir moddaning tabiyatiga bog’liq bo’lishi bilan birga , ko’pchilik moddalar uchun bosim ortishi bilan ortadi.
Erishda moddalarning zichliklari kamayadi (vismut va muz bundan istesno),lekin ichki energiyasi ortadi.}