Kreativ 2020. indd

Ijodiy-ilmiy muammoni hal qilish 
Topshiriq 3/3
KELAJAK VELOSIPEDI
Pedal
137. 
Topshiriqning birinchi vazifasi velosipedlar kelajakda innova-
tsion tarzda oʻzgarishi mumkin boʻlgan uchta yoʻl haqida gʻoya berishni 
soʻraydi. Bu topshiriq turli gʻoyalarni ishlab chiqish jihati boʻyicha 
maʼlumot beradi. Bu vazifadagi gʻoya agar u velosipedlar oʻzgarishi mumkin 
boʻlgan ehtimollar haqida mantiqiy gʻoya bersa va taklif etilgan yechim 
tatbiq etilganda, velosipedning mohiyati (yakka shaxs uchun transport 
vositasi) oʻzgarib ketmasa, munosib boʻladi. Baholashda (ham kodlovchi, 
ham o‘quvchining) soha tayyorgarligi taʼsirini kamaytirish maqsadida, 
kodlovchilarga o‘quvchilar javobining samarali va amaliyligini yuqoridagi 
munosiblik mezonidan ortiq tarzda koʻrib chiqilmaslik haqida koʻrsatma 
beriladi. Goʻyalar turli boʻlishi uchun, o‘quvchilar standart velosipedga turli 
(masalan, velosiped qismlarini almashtirish kabi) oʻzgartirishlar taklif 
etishlari zarur.
138. 
Ikkinchi vazifada, o‘quvchining doʻsti 
unga oʻgʻirlashga qarshi jihozni taklif etadi, 
o‘quvchi ushbu gʻoyani maromiga yetkazishi 
kerak. Bu vazifa kompetentlik modelining 
gʻoyani baholash va takomillashtirish jihati 
bo‘yicha maʼlumot beradi. O‘quvchi doʻstining 
taklifi nojoiz ekanligini kamida ikki sabab tufayli 
ayta bilishi kerak: birinchidan, oʻgʻri kamerani 
osonlikcha olib tashlashi mumkin, ikkinchidan, 
telefonga kelib tushadigan ogohlantirish 
oʻgʻrilikning oldini olish uchun juda kech chora boʻlishi mumkin. 
Demak, bu band uchun 
mu nosib javob, u tatbiq 
etilganda, doʻstining takli-
fining kamchiliklarini ta-
ko millashtiradigan joʻyali 
yechimdan iborat boʻlishi 
kerak. Takomillashtirish 
taklifining originalligi u 
odatiy ekanligi asosida 
belgilanadi.

---

58
59
139. 
Uchinchi va yakuniy vazifada o‘quvchilardan endilikda avtomat 
ravishda harakatlanadigan velosipedning keraksiz boʻlib qolgan pedalini 
boshqa maqsadda foydalanish yoʻllari haqida ijodiy gʻoya berish soʻraladi. 
Bu vazifa kompetentlik modelining kreativ gʻoya berish jihati bo‘yicha 
maʼlumot yetkazadi. Ushbu topshiriqdagi munosib gʻoya, pedallardan 
yangicha foydalanish yoʻllarini taklif qilgan har qanday tatbiq etilishi 
mumkin boʻlgan gʻoyadir. O‘quvchi javobining originalligi javob odatiy 
ekanligi bilan oʻlchanadi. Odatiy javoblar quyidagilardan iborat boʻlishi 
mumkin: 1) pedaldan ilgich sifatida foydalanish (masalan, devorga kiyim 
osib qoʻyish uchun); 2) pedaldan eshik tutqichi sifatida foydalanish; 3) pedal-
dan, masalan, tepadagi tokchadan/ yerdan narsa olishda foydalanish.