Kreativ 2020. indd

TESTNI SHAKLLANTIRISH VA KOGNITIV 
TESTNI VALIDLASH
MADANI YATLARARO VALIDLIKNI TAʼMINLASH
151. 
Test materiallarini katta xalqaro sinovga tayyorlayotganda test 
tuzuvchilar testni qoʻllashni va format standartlarini hisobga olishlari 
hamda tuzilma ekvivalentligi kabi madaniy va til masalalarini inobatga 
olishlari zarur. 

---

62
63
152. 
PISA dasturida kreativ fikrlashni baholashda kamchilik 
quyidagilarni oldindan rasman belgilab olish ehtimoliy masalasidan kelib 
chiqishi mumkin: a) konseptuallashtirish, amalga oshirish, oʻlchamlar 
raqami va konstruktning maqsadli xatti-harakati nuqtayi nazaridan 
oʻlchanayotgan kreativ fikrlash koʻnikmalarining madaniyatlararo bir 
xilligi; b) topshiriq formati bilan o‘quvchining tanishligini (masalan, 
interaktiv simulatsiyali test vazifalarida); d) zaruriy avvalgi bilim vazifa 
ko‘rsatmalarini sharhlash hamda berilgan stimullar tushunarliligi (masalan, 
soʻzlashuv tiliga oid soʻzlardan yoki tasvirlardan foydalanish) nuqtayi 
nazaridan muammoli topshiriq mazmunida (kontentida). 
153. 
Ushbu boʻlim koʻp jihatli ekvivalentlikning oʻta muhimligiga urgʻu 
beradi, tavsiya etilgan test tuzish hamda psixometrik tahliliy bosqichlar 
turkumini belgilab beradi, bu esa ham milliy, ham xalqaro guruhlarga qatʼiy 
moslashtirilgan sinov vazifalari va shkalalariga olib keladi (International 
Test Commission, 2017 [123]). Boʻlimda, shuningdek, PISA kreativ fikrlash 
sinovini tashkil etish mobaynida IHTT Kotibiyati hamda pudratchi tashkilot 
olib borgan validlash mashqlari keltirilgan.