Kosmik тezliklar

KOSMIK ТEZLIKLAR

Reja:

1.kosmik tezliklar haqida.

2. 1,2,3,4 chi kosmik tezliklar.

3. Sun'iy yo'ldoshlar haqida.

Sun’iy kosmik jismlar - yo’ldoshlar, sayyoralar va yulduzlarni uchirish uchun ularga kosmik tezliklar deb ataluvchi boshlang’ich tezliklar berish kerak. Yerning sun’iy yo’ldoshini (Yer yaqinida) o’chirish uchun unga gorizontal yo’nalishda V₁=8 km/sek dan kam bo’lmagan tezlik berish kerak {doiraviy yoki birinchi kosmik tezlik). Sun’iy sayyorani o’chirish uchun uning yerdan ajralgan boshlang’ich tezligi V2=ll,2 km/sek dan kam bo’lmasligi kerak (parabolik yoki ikkinchi kosmik tezlik).

2 - chizma 3

Sun’iy yulduzni galaktika sohalariga o’chirish uchun unga yerdan ajralishda Vz=16,7 km/sek boshlang’ich tezlik berish kerak (uchinchi kosmik tezlik), sun’iy yulduzni galaktikadan nariga o’chirish uchun esa unga V4=290 km/sek tezlik (to’rtinchi kosmik tezlik) berish kerak. Jahonda birinchi kosmik tezlikka (birinchi va ikkinchi kosmik tezlikka) sobiq SSSRda sun’iy yo’ldosh o’chirishda (1957 yil 4 oktabr) va sun’iy sayyorani o’chirishda (1959 yil 2 yanvarda) erishildi.

Birinchi kosmik tezlik. Jism yer yakinida 1- doiraviy orbita bo’ylab (1chizma) harakatlanishi, ya’ni, sun’iy yo’ldosh bo’lib qolishi unga ta’sir qiluvchi markazga tortishish kuchiga teng bo’lishi kerak: mv²¹ mM

_R ^ R2 (1) bu yerda m - jism massasi, V₁ - uning orbitaga urinma harakat tezligi, R - orbita radiusi, M - yerning massasi, _ -gravitatsiya doimiysi. Jism yer sirtidan uncha baland bo’lmaganda (bir necha yuzlab kilometr bo’lganda) R  R₀ 6400km deb olish mumkin, bu yerda Ro - yer radiusi. U holda:

v21 M

 2  g (2)

^R₀ R ₀ Shuning uchun: