Xo'jaliklarda mavjud pul mablag'laridan maqsadli foydalanish va ularni samarali boshqarish, shuningdek, olinadigan mablag'lar va majburiyatlarni o`z vaqtida so 'ndirish buxgalteriya hisobi orqali nazorar qilinad. Shu boisdan, ushbu nazoratni to'g'ri va o'z vaqtida tashkil etish uning oldiga bir qator vazifalarni bajarishni taqozo etadi. Ular quyidagilardan iborat: - pul mablag'lari va hisob-kitob operatsiyalarini o'z vaquda tegishli hujjadarda to’g’ri rasmiylashtirib borish; - kassadagi kirim va chiqim qilmayotgan mablag’larni to'g’ri rasmiylashtirish hamda ularni kassa daftarida qayd qilib borish; - kassadagi naqd pul mablag’lari va unga ekvivalent bo’lgan pul hujjatlari, qimmatli qog’ozlarning butligini kundalik nazorat qilib borish; - pul mablag'laridan to’g’ri foydalanish va ularning maqsadli sarflanishini doimiy nazorat qilish; - budjet, budjetdan tashqari mablag’lar, banklar, xodimlar va boshqa tashkilotlar, xaridor va buyurtmachilar bilan shartnomada belgilangan to’lov shakllariga amal qilib borishni nazorat qilish; - qarzlarni qaytarish mnddatidan o'tkazib yubormaslik maqsadida debitor va kreditorlar o’rtasidagi o’zaro hisob-kitoblarni o’z vaqtida taqqoslama dalolatnomalar bilan rasmiylashtirish hamda uni so’ndirish bo’yicha chora-tadbirlar ko’rish; - xo'jalikning pul mablag’lari harakatini oldindan prognozlash va pul oqimini me'yorlashtirish bo'yicha tegishli tadbirlar ishlab chiqish va boshqalar. Korxonaning kassasi buxgalteriya apparatining tarkibida bo'lib, unga naqd pul mablag'lari va boshqa qimmatlik (qimmatli qog'ozlar, pulli huiiatlar, pochta markalari va boshqa)larni qabul qilish, berish hamda saqlash operatsiyalarini amalga oshirish majburiyati yuklatilgan. Pul mablag'larining butligi, kassa operatsiyalarini bajarish bo’yicha moddiy javobgarlik korxona rahbari tomonidan tayinlanadigan kassirga biriktirilgan bo’ladi. Kassa operatsiyalarini yuritish belgilangan qoidaga ko'ra tartibga solinadi. Kassada kechiktirib bo'lmaydigan xarajatlarni qoplash uchun zarur bo'lgan belgilangan limit doirasida qoldiq bo'lishi mumkin. Belgilangan limitdan ortiqcha naqd pul kassada faqat ish haqi, pensiya, nafaqa, stipendiya berish kunlari, bank muassasasidan pul olinadi va olingan kun ham qo'shilgan holda uch kun muddatda saqlanishi mumkin.
Kassa operatsiyalarini hisobga olish
Do'stlaringiz bilan baham: |