Korxonalarda investitsion loyihalarni baholash xususiyatlari Reja

Afzalliklari
Kamchiliklari
Nisbiy ko'rsatkich bo'lib, investitsiyalarning samaradorligini, rentabelligini ifodalaydi; Investitsiya resurslari cheklangan sharoitda optimal investitsiya portfelini tuzishga imkon beradi; Loyihani havfsizlik zahirasining mavjudligi to'g'risida fikr yuritishga imkon beradi.	Noadditiv, ya'ni turli loyihalarning PI qiymatlarini yig'indisini topish mumkin emas; Diskont stavkasi qiymatiga bog'liq.

8-rasm. Investitsiyalar rentabelligini hisoblash usulining afzalliklari va

kamchiliklari
Investitsiya loyihalari samaradorligini aniqlashda va loyiha bo'yicha qaror qabul qilishda yuqoridagi ikki usuldan birini tanlash kifoya qiladi. Loyihalar taqqoslanganda esa, ikkala usuldan foydalangan afzal hisoblanadi, chunki ular loyihani har tomonlama baholashga yordam beradi.
Foydaning ichki me'yorini aniqlash usulining afzalliklari shundaki, u har qanday kompaniyaning bosh maqsadi – kompaniya va uning aktsiyadorlari boyligini ko'paytirishga erishish uchun qaratilgandadir. Investitsiya loyihasining foydaning ichki me'yorini aniqlash orqali bu loyiha foydali yoki foydasizligini osongina bilib olish mumkin.
Agar loyihaning NPV ko'rsatkichi belgilangan diskont stavka asosida ushbu investitsion loyihani samarali yoki samarali emasligini aniqlab bersa, loyihaning IRR ko'rsatkichi investitsion loyihani hisob-kitob qilish jarayonida aniqlanadi (shunday diskont stavka topiladiki, bunda NPV=0 bo'ladi) va aniqlangan foydaning ichki me'yori investor tomonidan kiritilayotgan kapitalning me'yori bilan taqqoslanadi va loyiha bo'yicha qaror qabul qilinadi. Agar investitsiyalar rentabelligini hisoblash usulida chegaralanish mavjud desak, ya'ni u qabul qilingan diskont normasi asosidagina loyihaning samaradorligini ko'rsatib bera olsa, foydaning ichki me'yorida unday chegaralanish mavjud emas. Foydaning ichki me'yorini aniqlash usulining afzalliklari va kamchiliklarini umumlashtirgan holda quyidagi 9-rasmda ifodalash mumkin.
Diskontlangan qoplanish muddatini aniqlash usuli yuqorida ko'rib o'tilgan usullarga qo'shimcha tarzda hisoblanadi. Bu ko'rsatkich orqali investor loyihaga kiritgan kapitalini va u bo'yicha foizlarni qanday muddat davomida qaytarib olishini ko'rishi mumkin. Ushbu usulning afzalliklari va kamchiliklarini quyidagi 10-rasmda ifodalash mumkin.