Korxona laboratoriyasini tashkil etish

Mahsulot sifatini aniqlash va uning darajasini baholash

 Mahsulot sifati – ishlab chiqarishni yaxshilanishini birdan bir zaruriy shartidir. SHuning uchun ham ishlab chiqarilayotgan mahsulot sifatini doimiy oshirib borish muammosi bor edi va u boshqarishning birdan bir asosiy vazifasi bo`lib qoladi.

Mahsulot sifati ko`rsatkichi – bu mahsulotni sifatini tashkil qiluvchi bir yoki bir necha xususiyatlarning miqdoriy tavsifidir. 

Oziq - ovqat sanoati mahsuloti boshqa sohalar mahsulotidan o`zining sifatligi bilan ajralib turadi.

Oziq – ovqat mahsulotlarining sifati ko`pgina xususiyatlar bilan tavsiflanadi. Ular boshqa mahsulotlar uchun aniqlanishi shart bo`lmagan xususiyatlar - mahsulot  ta’mi va hidi ko`rsatkichlari bilan ajralib turadi.

Oziq ovqat sanoati mahsulotiga bo`lgan talab 2 xil tarzda bo`ladi:

1. Qayta ishlashga mo`ljallangan mahsulotga bo`lgan talab. 

2. Aholini iste’moli uchun mo`ljallangan mahsulotga bo`lgan talab.

Bular bir - biridan birmuncha farq qiladi.

Oziq ovqat sanoatida ishlab chiqarilayotgan mahsulot sifati 2 guruh omillarga qarab aniqlanadi. (korxonalar faoliyatiga bog`liq va bog`liq bo`lmagan omillar).

Korxona faoliyatiga bog`liq bo`lgan omillarga quyidagilar kiradi:

- texnikaviy reglamentlarga va retsepturalarga qat’iy rioya qilish;

-  ishlab chiqarish va sanitar me’yorlarga amal qilish;

-  qabul qilinayotgan xom ashyo sifatiga nazoratni kuchaytirish;

-  tayyor mahsulot sifatiga nazoratni kuchaytirish;

- korxonadagi xizmat va ishlarni bir me’yorda ishlashini ta’minlashlar kiradi.

Korxona faoliyatiga bog`liq bo`lmagan omillarga qayta ishlashga kelgan xom ashyo va materiallarning past sifatligi kiradi.

Davlat standarti umumiy qoidalarga asoslanib oziq ovqat sanoati mahsulotlariga quyidagi sifat ko`rsatkichlari qo`yilgan: 

-  belgilash ko`rsatkichlari, saqlash ko`rsatkichlari, texnologik, transport, standartlashtirish, huquqiy patent, ekologiya va hafsizlik ko`rsatkichlari.

Belgilash ko`rsatkichlari - mahsulotni ishlatish hususiyatlarini asosiy funktsiyalarini xarakterlaydi.

Saqlash ko`rsatkichlari - mahsulotni ma’lum bir vaqt mobaynida o`zining ozuqaviy va iste’mol hususiyatlarini saqlanishini xarakterlaydi.

Texnologik ko`rsatkichlari - ishlab chiqarishda kam harajatlarga erishib, sifatli mahsulot ishlab chiqarishni xarakterlaydi.

Transport ko`rsatkichlari - mahsulotni iste’moli va ishlatilishiga bog`liq bo`lmagan ma’lum muhitda aralashib ketishligiga moyilligini xarakterlaydi.

Standartlashtirish ko`rsatkichlari - mahsulotni standartlar bilan to`yinmaganligini (taminlanganligi) xarakterlaydi.

Huquqiy patent - ko`rsatkichlari mahsulotni ishlab chiqarishda foydalanilgan texnik masalalarni o`zlashtirilish rejasini, ularning patent ximoyasini va mahsulotni realizatsiya qilganda uning dahlsizligini xarakterlaydi.

Estetik ko`rsatkichlari - mahsulotni ishlab chiqarishda ishlatilishini takomillashtirish  va ratsional shakllarini xarakterlaydi.

Ekologiya ko`rsatkichlar - atrof muhitga ta’sir darajasini xarakterlaydi. Bu ta’sirlar mahsulotni ishlab chiqarishda va iste’molida paydo bo`ladi.

Havfsizlik ko`rsatkichlari - mahsulotni ishlatishda va iste’mol qilishda uni inson salomatligiga havfsiz ekanligini ta’minlashni hamda mahsulotni saqlash va jo`natishdagi havfsizligini ta’minlashni xarakterlaydi.