Korxona foydasining taqsimlanishi va ishlatilishi

5-rasm. Tannarxni pasaytirishning asosiy yo‘nalishlari.

Natijada 2014 yil mobaynida sanoat tarmoqlarida ishlab chiqarilayotgan mahsulot tannarxi 18 foizga, Olmaliq kon-metallurgiya kombinati, «O‘zmetkombinat» aksiyadorlik ishlab chiqarish birlashmasi, «O‘zeltexsanoat» uyushmasi, «O‘zqurilishmateriallari» kompaniyasi singari va boshqa korxona va tarmoqlarda 20-25 foizga kamaydi. Jumladan, respublikamizda iqtisodiyot komplekslari bo‘yicha ishlab chiqarilgan mahsulotlar tannarxini pasaytirish bo‘yicha erishilgan natijalarni quyidagi jadval orqali ko‘rishimiz mumkin (1-jadval).

Jadvaldan ko‘rinadiki, 2014 yilda respublikamiz bo‘yicha mahsulot-lar tannarxini 2079,5 mlrd. so‘mga yoki 20,38 foizga qisqartirishga erishilgan.

Iqtisodiyotning real sektori korxonalarini qo‘llab-quvvatlashdagi

muhim tadbirlardan yana biri – turli sabablarga ko‘ra vujudga kelgan hamda

korxonaning sog‘lom moliya-xo‘jalik faoliyati yuritishiga jiddiy ta’sir

ko‘rsatib kelayotgan qarzlarini qayta ko‘rib chiqish (restrukturizatsiya qilish) hisoblanadi. Mazkur tadbir orqali korxonalarning mavjud qarzlarining vujudga kelish sabablari va ularni to‘lash imkoniyatlari o‘rganiladi.

Xususan, 2014 yil davomida ham davlat tomonidan real sektor korxonalarini qo‘llab-quvvatlash maqsadida 50 ta korxonaning budjet va budjetdan tashqari jamg‘armalarga to‘lovlar bo‘yicha muddati o‘tgan hamda joriy kreditor qarzdorligi qayta ko‘rib chiqildi. Bu mazkur korxonalar tasarrufida 350 milliard so‘mdan ortiq mablag‘ni qoldirish, ularning ishlab chiqarish faoliyatini rivojlantirish imkonini berdi.

1-jadval