Коррозия жараёнининг мохияти ва тезлиги



Download 0,65 Mb.
bet38/50
Sana23.02.2022
Hajmi0,65 Mb.
#164481
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   50
Bog'liq
маъруза коррозия

Назорат саволлари.
1.Нефть ва газ таркибидаги ва ларнинг коррозион хусусиятларини изохланг.
2. Водород сульфидли коррозияланишнинг мохиятини тушунтиринг.
3.»Электролит-углеводород» сирт чегарасида ли коррозия мохиятини тушунтиринг.

  1. Металл сиртнинг гидрофилланиши деганда нимани тушунасиз.

  2. Металл сиртининг гидрофобланиши деганда нимани тушунасиз.

  3. ли коррозияда металл сиртининг танлаб хулланиши нима ва унинг коррозияланишидаги ролини изохланг.

Таянч иборалар: водород сульфидли коррозия, гидрофилланиш, гидрофобланиш, танлаб хулланиш.


6-мавзу.
Нефтни атмосфера ва вакуумли хайдаш жараёнлари ускуналарининг коррозияланишдан химоялаш.

Режа:


1.Нефтни кайта ишлаш жараёнларидакоррозия.

  1. Нефтни деминераллаш жараёнлари.

  2. Парда хосил килувчи аминобирикмаларни ишлатиш

Адабиётлар руйхати


1.Я.М. Колотыркин, Металл и коррозия.- М.: Металлургия, 1985. 98 с.


2.А.А.Гоник, Коррозия нефтепромыслового оборудования и меры её предупреждения. – М.: Недра, 1976. 191 с.
3.А.М.Сухотин, Коррозионная стойкость оборудования химических производств. Коррозия под действием теплоносителей, хладоагентов и рабочих тел, Л.: Химия, 1988, 359 с.

Урганиладиган асосий тушунчалар: юкори ва пастки температураларда коррозияланиш, нефтни деминерлаш, демрлашдан кейинги кушимча нейтраллаш, атмосферали хайдаш калоннаси “ бошачи “ ни коррозиядан химоялаш , коррозия жараёнини назорат килиш.


Нефтни атмосфера босими шароитида кайта хайдаш жараёнида ишлатиладиган ускуна ва жихозлар нефтлар таркибидаги уч хил асосий коррозияловчи :

  • Олтингугурт бирикмалари ( Н2S ва меркананлар....)

  • Нафтен кислоталар ( R - СООН )

  • Минераль тузлар ( MeClm Me=Na+, Mg+2, Ca+2)

Булиб , бу моддалар углеродли ва легирланган пулатлар билан турли температура шароитида турлича коррозияловчи хусусиятларни намоён киладилар .
Юкори температурали шароитдаги коррозия. Юкори t0 ли шароитда ишловчи ускуналар каторига атмосфера печининг кувурлари, печь ва хайдаш колоннаси уртасидаги нефтни етказиш кувурлари, хайдаш колоннасининг туби киради.
Бу шароитда коррозияловчи моддалар:
-олтингугурт бирикмалари
-нафтен кислоталари .
а). Олтингугуртли бирикмалар таъсирида. Бу коррозия нефть таркибидаги Н2S, меркаптан R-SH ва бошка олтингугурт бирикмалари таъсирида 2600с да юзага келади, температура ортиш билан коррозия тезлиги ортади . Коррозия махсулоти сифатида FeS хосил булиб, пулатнинг у билан таъсири ускуналар емирилишини тезлаштиради (Н2S - ли коррозияни эсга олинг ! )
B). Нафтен кислоталар таъсири. Нафтен кислаталар - газойл ва атмосферали хайдаш колдиги чукиндилари, керосин францияси конценсати даражасидаги моддалар таркибига кирувчи органик кислоталардир. Бу моддалар нефтнинг кислоталилик курсаткичи ( JA; 1 гр нефтни нейтраллаш учун эквивалент булган КОН нинг миллиграммлар сони ) ни ташкил этади . Нафтен кислоталарига кура (R, R1) - C6H3 - COOH умумий формулага мос келади. Нефть таркибидаги (Н.К) микдорига кура кислоталилик курсатгичи турлича булади:

Нефт тури

кислоталилик курсаткичи мг КОН/г

Эрон нефти

0,1

Огир араб нефти

0,07

Венесуэла нефти

0,5-1

Габон нефти

0,5-1

Нигерия нефти

0,5-3

Тюьмен нефти




Грозний нефти




Озарбайжон нефти




Узбекистон нефти




Нафтен кислаталари 280-3800с температура оралигида нефть махсулотлари таркибидан H2S, RSH лар билан биргаликда куйидаги механизм буйича коррозия жараёнини келтириб чикаради :

  • H2S пулат билан таъсирлашиб FeS дан иборат сульфид пардани хосил килади, бу парда коррозияни секинлаштиради;

  • Суюк холдаги нафтен кислоталари металл сиртида хосил булган FeS дан иборат сульфид пардани емиради ва FeS ни Fe+2 нинг эрувчан карбоксилатлари Fe (OOСR)2 га айлантиради металлнинг сирти очила бошлайди;

  • Сирти FeS пардасидан тозаланган пулат жихоз янада чукуррок ва тезрок коррозияланади.

Юкори температура ли коррозияни олдини олиш:

  1. Кайта ишланадиган нефть таркибини яхшилаш( H2S, RCOOH лар микдорини камайтириш) билан унинг кислоталилик курсатгичини камайтириш керак.

  2. Ишлатиладиган жихозларнинг коррозияга бардошлилигини ошириш. Бунинг учун хромли пулатлар ( 5-12% Cr) ишлатилса, CrxSy камайтиради. ( Технологик схемага эътибор беринг ! )



Паст температурадаги коррозияланиш.

Бу коррозия жараёни хайдаш колоннасининг бош кисми (занжири) да руй бериб, ажралиб чикувчи агрессив газсимон моддалар H2S ва HC унинг сабабчиларидир.


H2S нинг таъсири. Водород сульфид гази бир томондан нефть таркибидан , иккинчи томондан атмосфера печида олтингугурт саклаган моддалар крекенчи туфайли ажралиб чикади. Унинг микдори нефт таркибидаги H2S ва S-ли модда микдори ва ишчи температурага боглик булиб, 9750с да барча олтингугуртнинг 2% - и H2S холида булади.
Паст температурада газ холатидаги H2S нинг коррозион активлиги анча паст булиб, суюк холга утганда сульфид кислатага айланиб , юкори коррозион активликка эга мухит хосил килади.
Хайдаш колонннасининг бош кисми линиясида сув бугларининг роса нуктасида конденсацияланиши сабабли хосил булган сувда H2S нинг эриши сабабли хам актив коррозион мухит юзага келади.
Лекин бу мухитда H2S нинг эрувчанлиги эритма рН - га боглик булади. рН = 5 да эрувчанлик деярли нолга тенг булса, рН = 7 атрофида юкори кийматга эга булади. Шу юкори рН - кийматида мухитнинг коррозион активлиги хам юкори булади, емирилиш махсулоти сифатида “бошак “ да FeS йигилади.
Газ холатидаги HCL нинг хосил булиш сабаби:

HCL газининг хосил булишига асосй сабаб хомашё холидаги нефть таркибидаги минераль тузлардир. Минерал тузлар нефтни казиб олиш жараёнида ва уни транспортировкаси ( асосан денгиз оркали ) пайтида нефть таркибига утиб колади.


Нефть ер тагидан казиб олинаётганда говак тупрок катлами оркали эриган тузлар босим ва температура узгариши сабабли тузларнинг сувда эрувчанлиги камаяди ;
Сувнинг кисман бугланиши туфайли ва нефть катламида кувурларнинг улашган жойларида тузларнинг кристалланиши содир булади Транспортировка жараёнида кувур, катта сигимли омборларда колган сув колдиклари иштирокида эмульция лар хосил килади.
Бу холатларнинг барчасида минераль тузлар иштирок этадилар . улар каторига ;

  • Натрий хлорид NaCl (барча тузнинг 70%и )

  • Магний хлорид (MgCl2 , 20 % га якин )

  • Кальций хлорид (CaCl2, 10 % га якин )

Кайта ишлашга юбориладиган нефтда хажм жихатидан 0,1дан 0,6% гача сув булади.
Нефт тарикибидаги минерал тузларнинг микдори казиб олинадиган конлар ва шароитга кура узгарувчан булади.
Бу минерал тузлар куйидаги салбий хоссаларга эга:
----- нефтни дастлабки киздирув жихозлари (иссиклик алмаштиргич-лар)нинг сирти ифлосланишига олиб келади:
------ юкори to да гидролизланиб НСL гази хосил килади:
120ОС
Мd CL2 + 2 Н2О ---------Мд (ОН)2 + 2 НСL (70 % гидролиз)
СаСL2 + 2 Н2О --------- Са (ОН)2 + 2 НСL 20 %

Хосил булган НСL гази сув буглари билан биргаликда коррозиянинг ички сирти ва пайвандлар чизишлари буйлаб кучли коррозия жараёнини бошлайди:


Fe + 2 НСL -------- FеСL2 + Н2

Бу жараённи олдини олиш учун:


1. Н2S нинг таъсири.

----- деминераллаш ва кайта нейтраллаш билан тузларнинг микдорини камайтириб, хосил буладиган НСL микдорини камайтириш ;


------ колоннада Н2S хам борлигини эътиборга олиб, НСL нинг колдик кисмини нейтраллаш;
------ металл жихозлар сиртини ингибиторлар билан химоялаш.чоралари кулланилади.

- расм. Атмосферали хайдаш колоннасидаги коррозияланиш схемаси.





Download 0,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish