Fanlararo aloqadorlik: Matematika, astronomiya, biologiya, kimyo.
Darsning jihozlari: darslik, qo`shimcha adabiyotlar, tarqatma materiallar.
Asosiy tushuncha va atamalar: Aktiv qarshilik, induktiv g`altak va kondensator ketma ket ulangan o`zgaruvchan tok zanjiri uchun Om qonuni
Darsning blok chizmasi:
№
|
Dars bosqichlari:
|
Vaqti:
|
1
|
Tashkiliy qism
|
3 minut
|
2
|
O`tilganlarni takrorlash
|
10 minut
|
3
|
Yangi mavzuni bayoni
|
25 minut
|
4
|
Darsni mustahkamlash
|
5 minut
|
5
|
Uyga vazifa
|
2 minut
|
Darsni o`tish metodi: joriy, baxs munozara, savol- javoblar.
Darsni borishi:
Tashkiliy qism: O`quvchilar bilan salomlashish, davomatini aniqlash, navbatchilikni nazorat qilish.
O`tilgan darsni takrorlash: uyga vazifani tekshirish orqali o`tilganlarni takrorlash.
Yangi mavzu bayoni:
O’zgaruvchan tok zanjirida aktiv qarshilik, induktiv g’altak va kondensatorni ketma-kat ulangan holni ko’raylik. Zanjirda o’zgaruvchan kuchlanish berilganda zanjirning har bir elementida UR;Um;UC kuchlanish tushishlari ro’y beradi. Zanjirga qo’yilgan kuchlanish amplitudasi shu kuchlanish tushuvlarining vector yig’indisiga teng bo’ladi. Zanjirdagi kuchlanishni quyidagicha aniqlaymiz:
yoki
ni hosil qilamiz.
Shuningdek, o’zgaruvchan tok zanjiridagi to’la qarshilik: . Unda o’zgaruvchan tok zanjiri uchun Om qonuni:
formula bilan aniqlanadi.
Kuchlanish vat ok kuchi orasidagi fazalar farqi α gat eng bo’lib, u quyidagicha aniqlanadi: .
Demak, zanjirdagi kuchlanish U = Um∙cosω∙t qonun bo’yicha o’zgarsa, unda zanjirdan
I = Im∙cos(ω∙t-α) tok kuchi oqadi.
O’zgaruvchan tok zanjiri uchun ifoda to’la reaktiv qarshilik deyiladi. Reaktiv qarshilikdan tok o’tganda issiqlik ajralmaydi.
Reaktiv qarshilik 0 ga teng bo’lganda kuchlanishlar rezonansi yuzaga keladi va Om qonuni quyidagicha ko’rinishni oladi: .
Bunda zanjirdagi tok kuchi eng katta qiymatga erishib, fazasi kuchlanish fazasi bilan mos keladi.
Mustahkamlash:
o`zgaruvchan tok zanjirida nima sababdan tok kuchi tebranishlari bilan kuchlanish tebranishlari orasida faza siljishi vujudga keladi ?
nima sababdan reaktiv qarshiliklarda energiya ajralmaydi?
Zanjirda aktiv qarshilik va g`altak bo`lgan hol uchun o`zgaruvchan tok kuchining amplitudaviy qiymatini hisoblash formulasini keltirib chiqaring.
Zanjirda aktiv qarshilik va kondensator bo`lgan hol uchun o`zgaruvchan to kuchi va kuchlanishi orasidagi masala farqini topish formulasini yozing.
Uyga vazifa: 62- betdagi savollarga javob yozish.
Baholash: dars davomida baholab jurnalga qayd qilish.
Do'stlaringiz bilan baham: |