Ko’rildi ” Parkent tuman 2-son kasb hunar maktabi O’ibdo’v V. b S. Bekqulova “ ” 2020yil maxsus fanlar kafedrasi fan: mobil qurilmalarning dasturiy ta’minoti ma’ruza matni (120 soat)

Nazorat savollari:

1. Mobil aloqa vositalariga misollar keltiring!

2. Smartfonlar bu…?

3. Mobil telefonlar…?

4. Uyali telefonlar turlari va avfzalliklarini aytib bering?

4-bob. Mobil qurilmalar uchun ovoz yozish va tovush chiqarish vositalari.

17-Mavzu: Ovoz yozish apparatlar tarixi. Ovoz yozuvchi kartalarning turlari.

Reja:

1. 
   Dastlabki ovoz yozib oluvchi va uzatuvchi qurilmalar
   
2. 
   Ovoz yozuvchi kartalarning turlari
   
3. 
   Tovushli axborotlarni yozib oladigan va qayta eshittiradigan qurilmalar.
   
4. 
   Gramplastinkalar
   

Tayanch So’zlar: Gramplastinkalar, Patefon, grammofon

1. Dastlabki ovoz yozib oluvchi va uzatuvchi qurilmalar.

Axborot tashuvchi qurilmalar orasida fonografdan keyin patefon va grammofon kabi asboblar ham mavjud bo‘lgan bo‘lib, ushbu qurilmalar allaqachon nodir qadimiy buyumlar ishqibozlari jamlanmalari va tarixiy muzeylardan joy olishga ulgurgan.

Fonograf yaratilgan 1877-yilda plastinkalar o‘rnida valik bo‘lgan. Shunday qilib, «chuqur yozuvlar» usuli yuzaga kelgan.

Dastlab grammofon ixtiro etilib, jahondagi xalqlar o‘rtasida keng ommalashib bordi. Birinchi ovoz yozib oluvchi qurilma Qurilma materialda ovoz izini qoldirish usulida yozilganligi uchun «fotoavtograf» deb nomlandi.

Fotokimyo usulida olingan plastinka ustidan membranaga mustahkamlangan ignaning aylanishi bilan sifatli ovoz tarala boshladi.

Shunday qilib, 1887-yil 26-sentabr kuni Berliner grammofon deb nomlangan qurilmaga patent oldi va grammofon qurilmasi ixtirochisiga aylandi.

Patefonni aka-uka Patlar ixtiro qilgan va patent olganlar (qurilma nomini ham mualliflar sha’niga shunday ataganlar), mazkur qurilma grammofondan tashqi qiyofasi bilangina emas, balki ovoz yozish usuli bilan ham farq qilgan. Patefon — grammofon plastinkalari uchun mexanik qurilmadir. Grammofondan farqli ravishda, patefonda korpusga kiritilgan kichik karnay o‘rnatilgan.

Dastlabki plastinkalar rekord (ingliz tilidan «record» — «yozuv») deb atalgan.

XX asr boshida ko‘plab sonli gramplastinkalar ishlab chiqarila boshlandi va mashhur qo‘shiqchilar yanada ommalashuviga imkoniyat yaratildi. Ko‘plab ovoz yozuvchi firmalar paydo bo‘lib, ishlab chiqilgan standartlar asosida plastinkalarning daqiqasiga 78 aylanish tezligi belgilab qo‘yildi. Bu uch daqiqalik qo‘shiq yozishni ta’min-laydi. Biroq muhandislarning harakatlari bilan patefon diapazoni chastotasi — 150dan 4000 Gts.gachani tashkil etdi.



XX asr 30-50 yillar patefonlari

1900-yilda Parijda o‘tkazilgan jahon ko‘rgazmasida telegrafon Gran-pri olishga sazovor bo‘ldi. Bir yildan keyin u «haqiqiy» magnitofonga o‘xshash yangi qurilmani yaratdi.