Корхона фаолиятининг харажатлари, даромад ва рентабеллиги

Маҳсулот таннархига қўшилишига кўра:  

• маҳсулот ишлаб чиқариш таннархига киритиладиган харажатлар;
• маҳсулот ишлаб чиқариш таннархига киритилмайдиган харажатлар.

Юзага чиқиш ўрни бўйича:

• бўлим бўйича қилинган харажатлар;
• цех бўйича қилинган харажатлар;
• участка бўиича қилинган харажатлар ва ҳоказо.

Маҳсулот ҳажмининг ўзгаришига мувофиқ:  

• Ўзгарувчан харажатлар (хом ашё, материаллар, ёнилғи, транспорт хизмати, ишчилар иш ҳақи ва шу кабилар учун харажатлар.; 
• Ўзгармас (доимий) харажатлар (корхона тўлов мажбуриятлари, солиқлар, амортизация ажратмалари, ижара ҳақи, қўриқлаш хизмати харажатлари, бошқарув ходимлари маоши ва б; ).

Маҳсулот таннархига қўшилишига қараб:

• тўғри харажатлар (бевосита) – айнан шу маҳсулотни ишлаб чиқариш билан бевосита боғлиқ бўлган харажатлар ( хом-ашё қиймати, асосий ишчилар иш ҳақи ва бошқалар.);
• эгри харажатлар (билвосита) – маҳсулотнинг бир неча турини ишлаб чиқариш билан боғлиқ харажатлар. Улар алоҳида турдаги маҳсулотларнинг таннархи билан бевосита емас, балки қандайдир белгига мутаносиб равишда боғлиқ (бошқарув ходимлари иш ҳақи, реклама харажатлари).

Молиявий натижаларга дахлсизлиги бўйича:  

• маҳсулот таннархига қўшиладиган харажатлар;
• фойда ҳисобидан қопланадиган харажатлар.

Маҳсулот(иш, хизмат) таннархи

Маҳсулот таннархи корхоналар хўжалик фаолиятини ифодаловчи сифат кўрсаткичи бўлиб, корхоналар фаолиятининг ҳамма томонларини, яъни ишлаб чиқариш ва молиявий томонларини акс эттиради ва уларнинг иш самарадорлигини кўрсатади.
Маҳсулот(иш, хизмат) таннархи

Маҳсулот таннархи деганда, маҳсулот ишлаб чиқариш, сотиш ва корхона молиявий фаолияти бўйича барча ҳаражатларининг пул орқали ифодаланиши тушунилади.
Т = М + А + ИҲ,

бу ерда, Т – таннарх;
М – моддий харажатлар;
А – амортизация;
ИҲ – иш ҳақи.