Корхона фаолиятининг харажатлари, даромад ва рентабеллиги

Маҳсулот (иш, хизмат)ларни ишлаб чиқариш ва сотиш харажатлари иккита гуруҳга ва олтита қуйи гуруҳга бўлинади. 1-гуруҳ – Асосий фаолиятга доир харажатлар; 2- гуруҳ – Асосий бўлмаган фаолиятга доир харажатлар.

2.Корхона харажатларининг таснифланиши

Асосий фаолиятга доир харажатлар ─ бу корхона Уставида белгиланган асосий фаолият билан боғлиқ харажатлардир. Асосий бўлмаган фаолиятга доир харажатлар ─ бу бевосита асосий фаолиятга тааллуқли бўлмаган фаолият турлари билан боғлиқ харажатлардир

ишлаб чиқаришнинг моддий ҳаражатлари;

Маҳсулот таннархига киритиладиган харажатлар:

• ишлаб чиқаришнинг моддий ҳаражатлари;
• ишлаб чиқариш хусусиятига эга бўлган меҳнатга ҳақ тўлашҳаражатлари;
• ишлаб чиқаришга тегишли бўлган ижтимоий суғуртага ажратмалар;
• асосий воситалар ва ишлаб чиқариш аҳамиятига эга бўлган номоддий активлар амортизацияси;
• ишлаб чиқариш аҳамиятига эга бўлган бошқа ҳаражатлар

сотиш бўйича ҳаражатлар;

• сотиш бўйича ҳаражатлар;
• бошқарув ҳаражатлари;
• бошқа муомала ҳаражатлари ва зарарлар.

Давр харажатлари:

Молиявий фаолият бўйича ҳаражатлар

• фоизлар бўйича сарфлар;
• чет эл валютаси курси ўзгаришидан кўрилган зарар;
• қимматли қоғозларга қўйилган маблағларни қайта баҳолашдан кўрилган зарар;
• молиявий фаолият бўйича бошқа сарф-ҳаражатлар.

Юзага чиқиш шаклига кўра:

• асосий ишлаб чиқариш харажатлари;
• молиявий фаолият бўйича харажатлар;
• тасодифий, фавқулоддаги харажатлар.

Даврига кўра:  

• жорий давр харажатлари;
• келгуси давр харажатлари.

Солиққа тортиладиган фойда суммасини аниқлашда ҳисобга олинишига кўра:

• солиққа тортиладиган базага қайта қўшиладиган доимий тафовутлар;
• солиққа тортиладиган базага қўшиладиган даври бўйича тафовутлар;
• солиққа тортиладиган базани аниқлашда ҳисобга олинмайдиган харажатлар.