Koʻpincha elementar zarralar fizikasi ham kiritiladi

 
 
 
 

---

23 
III. Xulosa 
 
Ushbu kurs ishini yozish mobaynida “Yadro kuchlari va yadro 
kuchlarining mezon nazariyasi” haqidagi ma’lumotlarni to’plab boorish jarayonida 
ko’plab kitoblar va internet ma’lumotlaridan foydalanib o’z bilimimni yanada 
mustaxkamlab , nazariy ko’nikmamni oshirildi . Yadro kuchlarining xususiyatlarini 
tushuntirish uchun yadro kuchlar nazariyasi bo’lishi kerak. Lekin yadro kuchlari 
ta’sirlashuvchi murakkab xususiyatga ega bo’lganligi sababli yagona nazariya 
yaratilgan emas. Bu muammoni xal qilishda ikki xil yondoshish bor. 
1) Tajriba natijalariga mos keluvchi ta’sirlashuv fenomenologik yadro 
potensiallarini tanlash. Bunda yadroviy kuchlar tabiati zarralar orasidagi ta’sirlashuv 
mexanizmini tushuntirishni oldiga maqsad qilib qo‘ymaydi. Bu yo‘l bilan 
ta’sirlashuvning past energiyalarda tajriba natijalarini etarli darajada tushuntirish 
mumkin, lyokin ta’sirlashuv energiyasi bir necha yuz meV ga etganda gamiltonian 
ko‘rinishi murakkablashib ketadi. Ma’lumki ta’sirlashuv energiyasi oshsa yadro 
kuchlarning qisqa masofalarda ta’sirlashuv xususiyatini o‘rganish mumkin. 
2) Ikkinchi yo‘nalish yadroviy kuchlarning mezon nazariyasi. Bu nazariya kvant 
elektrodinamika qonunlariga o‘xshash. Bunda elektromagnit maydonni zaryadli 
zarrani foton bilan birga deb karaladi. Maydon fotonlardan iborat. Foton maydoning 
kvanti. Maydon energiyasi kvantlar energiyalari yig’indisiga teng. Elektromagnit 
nurlanish vaqtida foton paydo bo’ladi, yo‘koladi. Zaryadli zarralar orasidagi 
ta’sirlashuv foton almashinuv bilan amalga oshadi.
 
 
 
 
 
 
 

---

24