Ko’paytirish jadvalini rasmlar, o’yinlar, hatto barmoqlar yordamida tez va quvnoqlikda yod olamiz

Sonlar kvadratlari 0 1 4 9 16 25 36 49...
Farqlari 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13
Demak sonlar kvadratlari va toq sonlar orasida ajoyib bog’lanish borligini aniqladik.
Ko’paytirish jadvali 5 va 10 ga ko’paytirish
Birinchi va eng oson ko’paytirish 10 ga ko’paytirishdir: 10, 20, 30, 40...
Bundan tashqari bolalar 5 ga ko’paytirishni ham oson o’zlashtiradilar, chunki ularning qo’l va oyoq barmoqlarining 5 tadan ekanligi va ulardan foydalanish ularga katta yordam beradi.
Bundan tashqar 5 ga ko’paytirish natijalari hamisha 5 yoki 0 bilan tugaydi. (Shunga asosan masalan: 3 451 254 947 815 soni 5 ga ko’paytirish jadvalida borligini aniq ayta olamiz.)

Ko’paytirish jadvali 2, 4 va 8 ga ko’paytirish

Bolalar sonlarni oson ikkilantira oladilar.Balki bu har ikkala qo’limizda behtadan barmoqlarimiz borligi uchundir. Ammo bolalar har doim ham ikkilantirishni ikkiga ko’paytirish bilan bog’lay olishavermaydi. Bola 6 ni ikkilantirsak 12 bo’lishini bilishi mumkin, lekin undan 6 karra 2 ni so’rasangiz u odatda quyidagicha hisoblaydi: 2, 4, 6, 8, 10, 12. U holda bolaga 2 karra 6 – bu 6 karra 2 ekanligini va 6 ni ikkilantirish lozimligini uqtiramiz.
Shunday qilib agar bola ikkilantirishni oson bajara olsa, demak u ikkiga ko’paytirishni bajarishda qiynalmaydi. Ammo undan foydalanib 4 ga ko’paytirishni ham oson bajarish mumkinligini bilmaydi. Buning uchun sonni ikkilantirish va yana bir marta ikkilantirish kifoya.

Bu usulni 8 ga ko’paytirishda ham qo’llash mumkin. 8 karra 3 ni topish uchun 3 ni ikkilantirish (6), yana bir marta ikkilantirish (12) va yana bir marta ikkilantirish (24) kerak bo’ladi.

“Ikki karra” o’yini.
Kubik tashlab o’ynaladigan har qanday o’yinni tushgan sonni ikkilantirish o’yiniga aylantirish mumkin. Bir tomondan kubikda tushgan songa qaraganda ikki marta ko’p ballga ega bo’lish bolalarga yoqadi, ikkinchi tomondan ular asta sekin ikkiga ko’paytirish jadvalini yodlab boradilar.

Ko’paytirish jadvali 9 ga ko’paytirish: kompensatsiya usuli.

To’qqizga ko’paytirishni osonlashtirishning bir usuli, avval o’nga ko’paytirib keyin ortiqchasini olib tashlash hisoblanadi.
7 karra 9 qancha bo’ladi? 7 karra 10 — bu 70, 7 ni ayirib tashlaymiz, 63 qoladi.
7 × 9 = (7 × 10) — 7 = 63
Buni massiv yordamida chizib ko’rsatsangiz bu usulni bolaning o’zlashtirishi yanada osonlashadi.
Agar siz 9 ga ko’paytirishni “9 karra 10” gacha yodlagan bo’lsangiz, 9 karra 25 sizga qiyin tuyiladi. Ammo 10 karra 25 bu 250 bo’ladi, 25 ni ayirib tashlaymiz 225 qoladi. 9 × 25 = 225.