Konstruksiyalar

9. TEMIR-BETON INShOOTLAR
248. Temir-beton rezervuarlarning vazifasi nimalardan iborat?
Temir-beton rezervuarlar to‘rli suyuqliklarni saqlash vazi-
fasini o‘taydi. Rezervuarning ichki sirti suyuqlikning kimyo-
viy tarkibiga qarab bo‘yoq, lok yoki plitkalar bilan qoplanadi. 
Temir-beton rezervuarlarni loyihalash va qurishda uning de-
vorlari va tubining yoriqbardoshligi hamda suv o‘tkazmasligiga 
alohida e’tibor berish talab etiladi. Darzbardoshlikni oshirish-
ning eng yaxshi usili rezervuar devorida oldindan kuchlanish 
uyg‘otishdir. Suv o‘tkazmasligini ta’minlash uchun zich beton 
qo‘llash va ichki sirtlarga maxsus qoplamalar qoplash tavsiya 
etiladi.
Rejadagi shakliga ko‘ra rezervurlar doira va to‘g‘ri to‘rtbur-
chak shakliga ega bo‘ladi. Joylanish sathiga ko‘ra yaxlit, yig‘ma 
va yig‘ma-monolit bo‘ladi. Armaturasi oddiy yoki oldindan 
zo‘riqtirilgan bo‘lishi mumkin. Rezervuarlarning ochiq va 
yopiq xillari mavjud. Tajribalarning ko‘rsatishicha, suv to‘play-
digan rezervuarlarning sig‘imi 2–3 ming m
3
 gacha bo‘lsa doira 
shaklida, 5–6 ming m
3
 dan ortiq bo‘lsa to‘g‘ri to‘rtburchak 
shaklida olish maqsadga muvofiqdir.