Конституциявий ҳУҚУҚ Ҳамда давлат ва ҳУҚУҚ назарияси бўйича бўйича

2. Кимлар нотариус бўлиши мумкин эмас? Нотариат фаолияти билан шуғулланувчи шахслар фаолиятида қандай чеклашлар мавжуд?
“Нотариат тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси Қонунининг
2-моддасига асосан йигирма беш ёшдан кичик бўлмаган, олий юридик маълумотга, юридик мутахассислик бўйича камида уч йил муддатли иш стажига эга бўлган, шу жумладан нотариал идорада камида икки йил муддатли стажировкани ўтаган, малака имтиҳонини топширган Ўзбекистон Республикаси фуқароси нотариус бўлиши мумкин. Судьялик лавозимида камида беш йил ишлаган ёхуд нотариал фаолиятга раҳбарликни амалга оширувчи ва ушбу фаолиятни назорат қилувчи лавозимларда камида уч йил ишлаган шахслар учун стажировкадан ўтиш муддати бир йилни ташкил этади.
Қуйидагилар нотариус бўлиши мумкин эмас:
белгиланган тартибда муомалага лаёқатсиз ёки муомала лаёқати чекланган деб топилган шахс;
қасддан содир этган жинояти учун судланганлик ҳолати тугалланмаган ёки судланганлиги олиб ташланмаган шахс;
ўз касбий фаолиятига мос келмайдиган қилмишлар содир этганлиги учун нотариус, адвокат, терговчи, прокурор, судья ёки ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг бошқа ходими сифатидаги ваколати белгиланган тартибда тугатилган шахс.
Шунингдек, Ўзбекистон Республикаси “Нотариат тўғрисида”ги Қонунининг 7-моддасига кўра нотариус, нотариус ёрдамчиси ва стажёри илмий, ижодий ва педагогик фаолиятдан ташқари, тадбиркорлик ва бошқа фаолият билан шуғулланишга ҳамда шартномалар тузишда воситачилик хизмати кўрсатишга ҳақли эмас.


3. Давлат нотариал идорасида стажировка ўташ тартиби қайси норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар асосида тартибга солинади, шунингдек нотариус стажёрининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари нималардан иборат?
Давлат нотариал идорасида стажировка ўташ тартиби Ўзбекистон Республикасининг “Нотариат тўғрисида”ги Қонуни, Нотариус стажёрининг фаолиятини ташкил этиш тартиби тўғрисида (рўйхат рақами 2149, 20.10.2010 й.)ги ҳамда Нотариус лавозимига тайинлаш бўйича танлов ўтказиш тартиби тўғрисидаги низом (рўйхат рақами 2165, 20.12.2010 й.)лар билан тартибга солинади.
Нотариус стажёрининг фаолиятини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги низомга кўра, стажёр стажировкани ўташ даврида қуйидаги ҳуқуқларга эга:
адлия бошқармаси томонидан ташкил этиладиган амалий машғулотларда қатнашишга;
нотариал ҳаракатларни амалга оширилишида иштирок этишга;
нотариал идорада мавжуд бўлган ҳуқуқий маълумотлар базаларидан, махсус адабиётлардан фойдаланишга;
қонун ҳужжатларини туркумлаштириш, стажировка раҳбарига топшириқларни бажариш учун зарур бўлган ҳужжатлар ва бошқа материаллар тўплаш билан шуғулланишга;
стажировка раҳбари билан биргаликда нотариал тасдиқланиши лозим бўлган ҳужжатларнинг лойиҳаларини тайёрлашга;
қонун ҳужжатлари билан тақиқланмаган бошқа хатти-ҳаракатларни содир этишга ҳақли.
Стажёрнинг мажбуриятлари қуйидагилар:
стажировка раҳбари ва бошқа нотариуснинг топшириқларини виждонан, ўз вақтида ва тўлиқ ҳажмда бажариши;
амалга оширилган нотариал ҳаракатлар бўйича ўзларига маълум бўлган ахборотларни сир сақлаши;
нотариал идоранинг меҳнат интизомига риоя этиши шарт.
Қонун ҳужжатларига мувофиқ стажёр бошқа мажбуриятларни ҳам бажариши мумкин.