Konfransinin

MÜRƏKKƏB QURULUŞLU LAYLARDA NEFTVERMƏ 

ƏMSALININ QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ. 

Magistr                                                           Elmi rəhbər: 

Ələkbərov Nurlan Felmar oğlu                 prof.Arif Süleymanov 

II kurs; Qrup: 2237 A 

 

Mürəkkəb  quruluşlu  laylarda  subseysmik  tektonik 

pozulmalara  (çatlar,  “deformation  bands”  və  s.)  rast  gəlmək 

olar. Bu növ qeyri-bircins laylarda kifayət qədər neft ehtiyyatı 

mövcuddur.  Misal  üçün  Xəzər  dənizində  yerləşən  Azəri 

yatağını  göstərmək  olar.  Bu  layların  neftvermə  əmsalını 

qiymətləndirmək olduqca vacibdir.  

Bu məlumat  işlənmə layihəsinin tənzimlənməsində  (laya 

suvurmanın  və  qazvurmanın  həcmləri,  hasilat  və  vurucu 

quyuların  yerləşmə  sxemi,  quyuların  konstruksiyası  və 

tamamlama növlərinin seçilməsi və s.) mühüm rol oynayır.  

---

78 

 

Dünyada bu istiqamətdə çoxlu araşdırmalar aparılır və bu 

tədqiqatlarda  əsasən  müxtəlif  riyazi  modellər  təklif  olunur. 

Problemin  aktuallığını  nəzərə  alaraq  “Neft-qaz  mühəndisliyi” 

kafedrasında mürəkkəb quruluşlu layların neftvermə əmsalının 

qiymətləndirilməsi üçün eksperimentlər aparılmışdır. 

Aparılan  eksperimentlər  “Hell-show  cell”  təcrübi 

qurğusunda  aparılmışdır.  Tədqiqatlarda  alınan  nəticələr  neftin 

su  ilə  sıxışdırılması  prosesinin  fraktallığını  nəzərə  almaqla 

müxtəlif  formalı,  subseysmik  tektonik  pozulmalar  olan 

mürəkkəb  quruluşlu  layların,  sıxışdırma  əmsalı  təyin  etməkdə 

kömək  edə  bilər.  Alınmış  nəticələrlə  işlənmə  prosesinin 

hidrodinamik  modelləşdirilməsində  istifadə  olunmaqla  daha 

dəqiq və etibarlı qiymətləndirmə aparmaq olur.