Konfransinin

 

 

 

---

178 

 

ETILEN PROPILEN BİRGƏ POLİMERİNİN 

MEXANİKİ XASSƏLƏRİNƏ VULKANİZASİYANIN 

TƏSİRİ. 

 

Maqistr:                                                               Elmi rəhbər:  

Mirzəzadə Elşən Valeh                             prof. K.S. Şixəliyev 

II kurs, Qr. 3227A                                                                                                         

                                                                                                          

Etilen-propilen  birgə  sopolimerinin  əsasında  rezinlərin 

alınması  üçün  onun  mexaniki  xassələrini  yaxşılaşdırmaq 

məqsədilə qarışığa rezin ovuntusu əlavə etmişik. Alınmış rezin 

qarışığının 

vulkanizasiya 

etmək 

məqsədilə 

kükürd 

sürətləndirici  sistemdən  istifadə  olunmuşdur.  Alınmış  rezin 

qarışığını  vulkanizasiya  etmək  vasitəsilə  rezin  ovuntusundan 

asılı  olaraq onun şişməsi təyin  olunmuşdur. Hazırlanmış rezin 

qarışığı    vulkanizasiya  presində  155  C  və  30  dəqiqə 

müddətində vulkanizasiya prosesinə uğradılmışdır. 

Alınmış 

vulkanizatın 

fiziki-mexaniki 

xassələri 

öyrənilmişdir. Tədqiqat işini aparmaq üçün qalınlığı 1mm olan 

rezinlləri  190  C  10  dəqiqə  müddətində  presslənmişdir. 

Ədəbiyyat  xülasəsi  göstərmişdir  ki  SKEPT  əsasında  rezin 

qarışıqlarına  doldurucu  kimi  rezin  ovuntusu  əlavə  etdikdə 

vulkanizatın  qırılmada  möhkəmlik  həddi  və  uzanması  azalır. 

Məhz  buna  görə    hissəciklərin  ölçüləri  d=  0.4  mm  olan  rezin 

qarışığından istifadə etmişik. Lakin bu zaman elastiklik modulu 

azalır.  Mexaniki  xassəyə  isə  rezin  ovuntusu  heç  bir  təsir 

göstərmir.  Apardığımız  elmi  tədqiqat  işində  fazalar  arası 

qarşılıqlı əlaqə zəif olduğuna görə sistemə 1:1 nisbətində bitum  

əlavə etdik. Eyni zamanda  biz təyin etdik ki rezin ovuntusu və 

SKEPT  arasında  kimyəvi  əlaqə  əmələ  gəlməlidir.  Alınmış 

nəticələr  göstərir  ki  SKEPT  əsasında    alınmış  rezin  qarışığına 

bitum  əlavə  etməklə  fazalar  arası  əlaqələr  quruluşu  tam 

---

179 

 

dəyişirlər. 

Beləliklə aparılan elmi tədqiqat işləri nəticəsində SKEPT 

əsasında  rezinlərin  alnması  üçün  onun  modifikasiya  olunması 

mütləqdir. Modifikasiya məqsədilə istismardan çıxmış şinlərin 

əsasında  alınmış  və  hissəciklərin  ölçüsü    0,4  mm  olan  rezin 

ovuntularından istifadə etmək lazımdır. Vulkanizatın mexaniki 

xassələrini artırçaq üçün isə neft bitumlarından istifadə  olunur. 

Aparılmış  eksperimentlərin  nəticələri  kimi  tikilməmiş 

SKEPT polimerinin, rezin ovuntusu  əsaslı press-materialın, və 

tikilməmiş  SKEPT  və  rezin  qarışığının  mxtəliif  kütlə 

nisbətlərində 

olan  dartılma  diaqramları  göstərilmişdir. 

Həmçinin  tikilməmiş  SKEPT  və  rezin  ovuntusunun  mexaniki 

möhkəmlik asılılıqları diaqramları göstərilmişdir. Həmçinin bu 

nəticələr    tikilmiş  SKEPT  və  rezin  ovuntusunun  diaqramları 

göstərilmişdir.  

Alınan  nəticələrdən  təxmin  etmək  olur  ki  bitum-

modifikatorun 

əlavə 

olunması 

fazalararası 

təbəqənin 

strukturunu dəyişir.