Konferensiyasi

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 27-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublishing.
org
244 
RBM – “RESULT BASED MANAGEMENT” TAMOYILLARINING 
MAZMUN MOHIYATI VA XUSUSIYATLARI 
 
Xalilov To‟lqin Zafar o‟g‟li 
A.Avloniy nomidagi XTMO‘IBITI 
Kichik ilmiy xodimi 
Annotatsiya: 
Maqolada RBM – result based managment (natijalarga asoslangan 
boshqaruv) - bu boshqaruvning keng qamrovli yondashuvi ekanligi va uning asosiy maqsadi 
natijalarga erishish ekanligi ko‗rsatib o‗tilgan. 
RBM - bu jarayon, faoliyat, mahsulot va xizmatlardan tashqari, foyda oluvchilar 
darajasida loyihalar va dasturlarning haqiqiy ijtimoiy va iqtisodiy manfaatlariga e‘tibor 
qaratadigan ish uslubi ekanligi yoritilgan. 
Kalit so„zlar:
 
Results-based management (RBM), loyiha, sirkulyatsiya, islohot, 
jarayon, faoliyat, natija, strategiya
. 
Results-Based Management - natijalarga asoslangan menejment tizimi, ya‘ni aniq 
natijalarga yerishish uchun barcha harakatlarni va resurslardan foydalanishni anglatadi. Bu 
atama 1990-yillardan boshlab keng miqyosda ishlatilishni boshlagan
11
. Shaffoflik va 
hisobdorlikni oshiradi, bu esa aralashuvlarni bir-birini to‗ldirishga, bir-birini takrorlash va 
isrofgarchiliklardan saqlanishga imkon beradi. 
RBMda o‗zaro bog‗liq uchta jarayon mavjud: ya‘ni yaxshi rejalashtirish, monitoring 
qilish va baholash
12
. 
Yaxshi rejalashtirish resurslarni taqsimlash va keyinchalik amalga oshirish maqsadida 
muhim natijalarga qaratishga yordam beradi va samarali natijalarga yerishishdagi yutuqlarni 
baholashga va kelajakdagi tashabbuslarning rivojlanish ta‘siriga yaxshiroq hissa qo‗shishini 
ta‘minlash uchun o‗tmishdan o‗rganishga yordam beradi. 
RBM ni ―maqsadli boshqaruv strategiyasi‖ deb ta‘riflash mumkin, chunki davlat va 
xususiy sektor sub‘ektlari (institutlar, agentliklar, loyihalar, rejalar) faoliyatida sezilarli 
o‗zgarishlarga yerishishga qaratilgan. Uning asosiy vazifasi - ish faoliyatini yaxshilashdir 
(ya‘ni yaxshiroq natijalarga erishish maqsadida)
13
. 
RBM ma‘lumotlariga ko‗ra, loyihani amalga oshirish jarayonida ishlab chiqarish 
omillari (moliyaviy va kadrlar) ishlatiladi, bu yesa qisqa, o‗rta va uzoq muddatli istiqbolda 
turli natijalarning paydo bo‗lishiga olib keladi. RBMga muvofiq, kutilayotgan natijalar va 
potensial xavflar loyihani tayyorlash bosqichida aniq belgilanadi va bu jarayonning muhim 
xususiyati barcha manfaatdor tomonlarning ishtirok yetishidadir.
11
Rabindra Nath Bhattarai. Basic Concepts and Approaches of Results Based Management. Journal of Population and 
Development, June 2020. 
12
 
Bongs Lainjo
. 
Results Based Management (RBM): An antidote to program managemen. 
DOI:
10.20474/jabs-5.1.5
. 
2019. 
13
UNESCO Results-Based Programming, Management and Monitoring (RBM) Guiding Principles, UNESCO Paris, 
Bureau of Strategic Planning, January 2008. 

---