Konferensiyasi

 
THE LIST OF REFERENCES: 
 
1.
Lewis H.B. -Shame and guilt in neurosis 1971
2.
David Ausubel, Helen Hanesian and Joseph D. N. -Educational 
psychology: a cognitive view 1955 
3.
Chulpon- Night and day; Academic Studies Press 2019
5
Chulpon- Night and day; Academic Studies Press 2019 p.55 
6
Chulpon- Night and day; Academic Studies Press 2019 p.176 
7
Chulpon- Night and day; Academic Studies Press 2019 p.180

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 27-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublishing.
org
47 
2 SINFLARDA ONA TILI VA O„QISH SAVODXONLIGINING AHAMIYATI. 
 
G'ulomova Nargiza Shokirjonovna 
Fargʻona viloyati Farg'ona tuman 
55- sonli o'rta ta'lim maktabi
boshlang'ich sinf oʻqituvchisi. 
 
Annotatsiya: 
Ushbu maqolada hozirgi vaqtda taʼlimga berilayotgan eʼtibor, 
oʻquvchilarni savodli, bilimli boʻlishi uchun ona tili va oʻqish fanini birga birlashtirilgani 
yangi ona tili va oʻqish savodxonligini ahamiyati haqida boʻladi. 
 Kalit soʻzlar: 
savodxon, adabiy til, elementar darslar, bilim, koʻnikma, rang-barang 
tasvirlar, qiziqarli topshiriqlar, til strukturasi. 
 
Soʻngi yillarda O‘zbekiston Respublikamizda har bir kishining savodxon bo‘lishiga 
alohida e‘tibor berilmoqda. Savod o‘rgatish davrida o‘qitishning maqsad va vazifalari
O‘quvchilarning boshlang‘ich sinfda ona tili ta‘limi bo‘yicha egallaydigan bilim, ko‘nikma 
va malakalari, ularga qo‘yiladigan talablar davlat hujjati bo‘lgan o‘quv dasturida belgilab 
berilgan. Shuningdek, savod o‘rgatish dasturida ham savod o‘rgatish jarayoni va uning 
vazifalari aniq ko‘rsatilgan. Dasturga ko‘ra 1-sinfga kelgan bolalarning savodini chiqarish 
elementar o‘qish va yozishga o‘rgatishdan boshlanadi. Ular boshlang‘ich sinf davomida 
sidirg‘a o‘qish va savodli yozish kabi adabiy til me‘yorlarini egallaydilar. Savod o‘rgatish 
dasturida savod o‘rgatish jarayoni ikki davrga bo‘lib ko‘rsatilgan: alifbegacha bo‘lgan 
tayyorlov davri va alifbo davri. ―Alifbe‖ darsligiga asoslangan holda savod o‘rgarish o‘quv 
darslari o‘quvchilarni 4 oy davomida elementar o‘qishga, yozuv darslari esa yozishga 
o‘rgatilishi lozim. Demak, savod o‘rgatish darslarining asosiy maqsadi o‘quvchilarni o‘zbek 
tilidagi barcha tovushlar va harflar bilan tanishtirish, o‘qish va yozish ko‘nikmalarini 
shakllantirishdan iborat. 
Shu paytgacha Ona tili va Oʻqish fanlari alohida oʻqitilgan. Endi esa ushbu ikki fanni 
birlashtirgan ―Ona tili va oʻqish savodxonligi‖ deb nomlangan yagona fan tashkil etildi. 
Oʻqish fani, asosan, badiiy uslubdagi, mavhum tushunchalarni tashiydigan matnlardan 
iborat edi. Yangi darslik uchun tanlangan matnlar va sheʼrlar esa bolaning ijtimoiy hayotga 
kirishib keta olishida koʻmaklashadigan, ham badiiy, ham informativ, ham ilmiy-ommabop 
uslubdagi matnlardan iborat. Amaldagi darsliklarda tinglab tushunish kompetensiyasini 
rivojlantirish uchun topshiriqlar ajratilmagan boʻlsa, yangisida bu kompetensiyasini 
rivojlantirish uchun har bir mavzuga alohida topshiriqlar ishlab chiqilgan. 
Shu paytgacha ona tilini oʻqitishdan maqsad tilning grammatikasini oʻrgatish, til 
strukturasiga oid qoidalarni yod oldirish edi. Yangi darslikda eng muhim qoidalargina 
qoldirilgan. Rang-barang tasvirlar va qiziqarli topshiriqlarga koʻproq urgʻu berilgan. Eski 
darsliklar til strukturasini oʻrgatishga qaratilgan. Yangi darsliklarda esa til strukturasidan 
koʻra, tilning leksikologik, semantik tomonlariga urgʻu berilgan. Yaʼni asosiy eʼtibor soʻz, 
uning maʼnolari, oʻrindoshlari, qoʻllanish oʻrinlari, lugʻat boyligi kabi tomonlarga 
qaratilgan. Amaldagi darslikdan oʻrin olgan matnlarda bola yoshiga mos boʻlishidan koʻra, 

---