Konferensiyasi

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 27-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublishing.
org
267 
asoslanadi. ―Assonans qofiyadosh so`zlar tarkibida kelib she‘riy nutqqa ko`tarinki ruh va 
o`ziga xos musiqiylik baxsh etadi‖
17
. 
O`zimdan o`zimni bezitadi g`am, 
O`zimlab,o`zimlab o`zingga yetgum. 
O`zimni o`zimga ko`rsat, yo Egam, 
O`zimda o`zimni sog`inib ketdim. 
(―O`zimni o`zimga‖, 15) 
Bu she‘riy parchada o`zlik olmoshi tarkibidagi ―o`‖ unlisi assonansning yuzaga 
chiqishiga asos vazifasini bajargan. Bu lirik asarga shunday ritmik ruh baxsh etganki, uning 
badiiyatidan bahra olgan inson beixtiyor o`zligini,o`tmishi va bugunini, butun bir umrini 
ko`z oldida gavdalantiradi.Ushbu she‘rning mavzusi va g‘oyaviy mohiyatidan kelib chiqib, 
takrorlanuvchi so`zlardan ko`plab foydalanilgan. Masalan, she‘rda birgina
o`z
o`zlik 
olmoshi turli o‘rinlarda: misra boshida, o‘rtasida va oxirida 31 marta, hatto bir
misrada bir necha marta takror qo‘llangan va insonning qalbidagi ―o`zi‖ni topishga 
intilishini ta‘kid bilan ifodalashga hamda she‘riy ohangdorlikni ta‘minlashga xizmat 
qilgan. Shoira she‘rlarida
o`
unlisi assonans hodisasini vujudga keltirishi ko`plab uchrashi 
e‘tiborga molikdir: 
Sen Tohir, men Zuhro bo`lmadik, 
O`
lmading, 
o
`lmadim, 
o
`lmadik. 
(―Bizdan baxtni ayamadi rashk‖, 39) 
 O
`lmay 
o
`ldim firoqlaringda, 
Kel,
o
`zimni 
o
`zimga bergin. 
(―Kelmoqchiman dunyoga qayta‖, 42) 
Shoira poetikasida so`zni bo`g`inga ajratib yozish orqali ham o`z she‘riy maqsadini 
ro`yobga chiqaradi: 
Xudo gildan yaratmish mani, 
Ismingiz bitib