Konchilik ishlarini mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirishning umumiy vazifalari yechimlari bakalavriatura bosqichi ixtisoslik fanlarida ko’zda tutilgan kurs loyihalarini bajarishda boshlangan va ko’rib chiqilgan

KIRISH
O’zbekiston Respublikasi konchilik qazib olish va qayta ishlash sanoati hozirgi zamon rivojlanish bosqichida foydali qazilma konlarini ochiq va yer osti usulida qazib olish, hamda foydali qazilmalarni qayta ishlash jarayonlarining intensiv rivojlanishi bilan xarakterlanib, unda foydali qazilmalarni yuqori templarda qazib olish va qayta ishlashni tashkil etishni ta’minlashni talab qilmoqda. Bunda konchilik sanoatida ish unumdorligini oshirishning asosiy bazasini asosiy va yordamchi ishlarni kompleks mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish: konchilik, transport va boyitish mashinalari va uskunalari yuritkichlari quvvatini oshirish: alohida ishlaydigan mashinalalarni yaratishdan ishlab chiqarish jarayonlarini to’liq qamrab oladigan mashinalar kompleklarini ishlab chiqish va qo’llashga o’tish tashkil etadi. Kompleks mexanizatsiyalashtirish ishlab chiqarishni tashkil etishning yuqori takomillashgan bosqichi bo’lgan avtomatik boshqaruv tizimiga o’tishga zamin yaratadi, bunda mashinalarni boshqarish vazifasi maxsus boshqarish qurilmalariga yuklatiladi, inson uchun esa ijodiy faoliyat –boshqarish qurilmalari ishini rejalashtirish va nazorat qilish funktsiyalari ajratiladi.
Konchilik ishlarini mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirishning umumiy vazifalari yechimlari bakalavriatura bosqichi ixtisoslik fanlarida ko’zda tutilgan kurs loyihalarini bajarishda boshlangan va ko’rib chiqilgan. Unda tog’ jinslarining fizik-mexanik xossalari, kon ishlarini olib borishning texnologik jarayonlari va parametrlari e’tiborga olingan holda belgilangan ish unumdorligi va ishlab chiqarish quvvatlari uchun texnologik mashinalar va uskunalar tanlangan. Biroq yuqorida ko’rilgan bosqichda hisob ishlarida mashinalar va ularning ish bajaruvchi mexanizmlariga ta’sir etadigan haqiqiy yuklamalar miqdorini, mashinalarning konstruktiv o’ziga xos tuzilishi, kinematik zanjiri qismlari va yuritkichlari elementlarida chegaraviy miqdorlarni e’tiborga olib yo’l qo’yiladigan yuklamalar hisobga olingan holda ish unumdorligini aniqlash mumkin emas
Yuqorida ko’rsatilgan masalalar “ Kon mashinalari va uskunalari” fani bo’yicha kurs loyihasida o’z yechimini topadi. Kurs loyihasini bajarish davomida qilinadigan hisoblar mashina ish bajaruvchi mexanizmlari va ularning yuritkichlaridagi yuklamalar diagrammalarini e’tiborga olib nafaqat tanlangan mashinaning haqiqiy ish unumdorligini, balki mashinaning va ularning yuritkichlarining ish rejimlarini belgilash, ularga ta’sir etuvchi statik va dinamik kuchlarni aniqlash asosida mashina va ular ish bajaruvchi uskunalari avtomatlashtirilgan yuritkichlarini,hamda tarmoqdan ta’minlanadigan elektr energiya miqdorini hisoblash uchun asos bo’lib xizmat qiladi.

№	Berilgan ma’lumotlar	SHartli belgisi	O’lch. bir
					Variant 10
1	Kаrьer unumdorligi а) foydаli qаzilmа bo’yichа	Аr	mln m^3	8
	b) bo’sh qаtlаm bo’yichа	Аvs	mln m^3	24.5
2	M.M.Protodyakonov shkаlаsi bo’yichа tog’ jinsi mustаhkаmligi а) foydаli qаzilmа bo’yichа	fp	-	13
	b) bo’sh qatlam bo’yicha	fp	-	16
3	Pog’ona balandligi a) foydali qazilma bo’yicha	Hr	m	15
	b) bo’sh qatlam bo’yicha	Hvs	m	17
4	Pog’onalar soni a) foydali qazilma bo’yicha	nr	sht	4
	b) bo’sh qatlam bo’yicha	nvs	sht	11
5	Transport turi	-	-	авто/т
6	Yordamchi mashina turi	B u l d o z e r