Bu shaklning afzalligi shundaki – boshqa shakllar bilan solishtirganda ko‘ndalang kesishuvdan foydalanish to‘liq amalga oshiriladi. To‘g‘ri burchakli shaklni stvol yonidagi kameralar va ankerli mustahkamlagich bilan cho‘zilgan lahimlarni o‘tqazishda qo‘llaniladi.
Ko‘ndalang kesishuvli lahimlar o‘lchamlari (kengligi, balandligi, diametri va maydoni) uning belgilanishidan, qurilmalarning asosiy o‘lchamlaridan, insonlar harakatlanishi usullaridan, ko‘ndalang kesishuvli shaklni olgan o‘tuvchi havo soniga bog‘liq,grafo-analitik usul bilan aniqlanadi.
Lahimning minimal balandligi rels qalpoqchasi darajasidan tortib mustahkamlagichning ichki yuzasigacha o‘lchanadi va uning xavfsizlik qoidalari bo‘yicha tashib chiqaruvchi va ventilyasion lahimlari 1,9 ga, joylarda tayyorlov lahimlari 1,8 ga teng.
Lahimlarning minimal kenligi uskunalar joylashgan asosiy o‘lchamlar yoki Xavfsizlik qoidalarida ko‘rib chiqilgan odamlar uchun o‘tish joyi va tor tirqishni uchyotga olgan holda harakatlanuvchi tarkib bilan joylanadi.
Shundan keyin grafik yo‘l bilan yorug‘likda lahimning minimal kengligi, undan oldin esa analitik yo‘l bilan uning o‘lchamlari va ko‘ndalang kesishuv maydoni aniqlanadi.
Yorug‘likda lahimning ko‘ndalang kesishuvi loyihasida mavjud cho‘kkan jinslar zaxirasini, uning sharoitlarini va m plast quvvatini saqlab qolishni hisobga olish zarur.
Masalan,Tozalash ishlari ta’siri zonasida joylashgan foydali qazilmalarni kondan tashib chiqaruvchi shtreklarda va boshqa lahimlarda balandligi bo‘yicha zapaslarni cho‘ktirish o‘lchami - (0,5-0,6) ga, katta zaboy bilan o‘tkaziladigan lahimlarda - (0,4-0,5) ga teng.
Namunaviy kesimda mustahkamlagichning vertikal ishlovga keladiganlik mosligi 300mm va gorizontal darajada 1,8m, negizdagi lahimda- 230-290mm da
ko‘rib chiqilgan. Ishlovga keladigan mustahkamlagich bilan biriktirilgan lahimlarda zapasni cho‘ktirishni to‘g‘ri topish zarur, bu esa xizmat ko‘rsatish vaqtida ta’mirlanishsiz qo‘llab quvvatlashni ta’minlaydi.
Mustahkamlagich yo‘qligida tug‘riburchakli-gumbazli shaklidagi lahimlarning kesishuv o‘lchamlarini aniqlash uchun hisob formulalari keltiriladi, bundan tashqari betonli, chaplama betonli, ankerli va kombinatsiyalashgan mustahkamlagichlar quyidagilar:
Elektrovoz balandligi (rels (golovka) qalpog‘idagi vagonetkalar) (uskunalar tasnifidan kelib chiqib qabul qilinadi).
Ballast qatlami balandligi
Ballast qatlami balandligidan rels (golovkasi) qalpog‘igacha
Elektrovoz kengligi (tasnif bo‘yicha qabul qilinadi).
Rels golovkasining kontakt simlaridagi ilmoq balandligi (mm)
Uskuna va mustahkamlagich orasidagi zazor harakatlanuvchi tarkib darajasida ( PB bo‘yicha qabul qilinadi)
1800 mm balandlikdagi o‘tish o‘lchami ballast qatlami darajasida
Rels golovkasidagi lahimlar devorlari balandligi
Rels golovkasidagi yer o‘zagi lahimlari balandligi
Ballastdagi lahimlar devori balandligi
Yer o‘zagidagi lahimlarning devorlari balandligi
Jinslar mustahkamligi koeffitsientida korobkali to‘plam balandligi f > 12
Mustahkamlagich mavjudligida lahimlar o‘tishining loyihali balandligi
; ( ≥50mm).
Yorug‘likda bir yo‘nalishdagi lahimlar kenligi
f >12 da korobkali to‘plam o‘qli yoyining radiusi
f >12 da korobkali to‘plam biqin yoyining radiusi
f >12 da yer yoriqlarida lahimlar ko‘ndalang kesishuvi maydoni
Chaplama betonli, ankerli va kombinatsiyalashgan mustahkamlagich mavjudligida lahimlar kengligi
( ≥50mm).
f>12 da chaplama betonli, ankerli va kombinatsiyalashgan mustahkamlagichda lahimlar kesishuvining loyihali maydoni
f >12 da homaki holda lahimlar o‘tishining loyihali perimetri
f >12 da yorug‘likda lahimlar perimetri
Qabul qilingan kesishuv gaz ko‘p shaxtalarda formula bo‘yicha analitik usul bilan havo harakati tezligini tekshiradi
Bu yerda V- havo harakatining hisoblash tezligi, m/s; Q-lahim bo‘yicha o‘tqaziladigan havoning zarur, m3/s; Ssv –yorug‘likda lahimning ko‘ndalang kesishuvi maydoni, m2.
Lahim bo‘yicha havo harakatining o‘rtacha tezligi 0,25 m/s kam bo‘lmasligi, asosiy otkatka qilingan venilyasion lahimlarda harakatning o‘rtacha tezligi maksimal - 8 m/s dan, ko‘mir va jinslar bo‘yicha o‘tqazilgan barcha lahimlarda - 6 m/s yuqori bo‘lmasligi kerak
Agar lahim bo‘yicha havo harakatining o‘rtacha tezligi PB tomonidan o‘rnatilgan miqdordan oshsa, havo harakatini ta’minlaydigan yaqin katta naumunaviy kesishuvni tanlab olish zarur. Bunda shuni e’tiborga olish kerakki,lahimning ko‘ndalang kesishuvi maydoni PB bilan mosligi 1-jadvalda keltirilgan kattaligidan kichik bo‘lmasligi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |