Kompyutеrning atrof qurilmalari II. Bob kompyutеrning atrof qurilmalari printerlar

2.2 Skanerlar
Kompyuterningdeyarliharbirfoydalanuvchisiqog‘ozshaklidagihujjatlarnielektronshaklgaalmashtirishmuammosigaduchkeladi. Biroqaxborotniqo‘ldakiritishprotsedurasiulkanvaqtnioladivaxatoliklartug‘ilishimumkin. Bundantashqariqo‘ldatasvirlarniemas, balkifaqatmatnlarnikiritishmumkin. Buningilojiskanerbo‘lib, ukompyutergarasmlarniham, matnlihujjatlarnihamkiritishimkoniniberadi
Skanerlarqog‘ozdan, plyonkadanyokiboshqaqattiqtashuvchilardan “analogli” matnlarniyokirasmlarnio‘qiydivaularniraqamliformatgao‘tkazadi. Ularhammayerda: ulkanhujjatlararxiviishlabchiqiladigankattaidoralarda, nashriyotlardavaloyixalash – konstruktorlikidoralarida, shuningdek,unchalikkattabo‘lmaganfirmavauy-offislardaqo‘llanadi. Skanerlarningqo‘llanishdoirasiqanchalikkengbo‘lsa, ularningturlarihamshunchalikko‘pdir. Skanerningbahosibirnechao‘ndollardanbirnechao‘nminglabdollargachabo‘lishimumkin, optikajratishqobiliyatibirdyuymga 100 dan 11000 nuqtagacha (inglizchadpo, dotperinch) skanerlash tezligiesa 1-2 dan 80 b/minmingachabo‘lishimumkin. Uyokibuaniqvazifalarnibajarishiuchunharqandayrusumham qo‘llana olmaydi. Odatda, skanerningyaroqliligiuningtexnikparametrlarimajmui: konstruktivtoifasi, formati, ajratishqobiliyati, rangchuqurligi, optikzichliklardiapazonivah.k.bilanbelgilanadi.
Skaner toifalari
Hozirgi kunda skanerlar 4 konstruksiyada- qo‘l bilan, varoq tortish bilan, planshetli va barabanli shaklda ishlab chiqarilmoda, shu bilan birga ularning afzalliklari bilan bir qatorda, kamchiliklari ham bordir.
Qo‘l skanerlari –oddiy yoki o‘zi harakatlanuvchi skanerlar eni 10 sm atrofidagi hujjat qatorlarini ishlab chiqadi va eng avvalo uni mobil SHK egalari uchun ko‘proq ishlatadi. Ular sekin ishlaydi, past optik ajratish qobiliyatiga ega (odatda bir dyuymga 100mm) va ko‘pincha tasvirlarni qiyshiq tasvirlaydi. Biroq ular ixcham va qimmat emas.
Varoq tortuvchi skanerlarda, faksimil apparatidagi kabi, hujjat sahifalari o‘qishda o‘rnaltiruvchi roliklar ( bular ko‘pincha chiqishda rasmni qiyshiq bo‘lishiga sabab bo‘lishi mumkin ) yordamida maxsus tirqish orqali o‘tkaziladi. Shunday qilib bu tipdagi skanerlar ma‘lumotlarni bevosita jurnal yoki kitoblardan kiritish uchun yaroqsizdir. Umuman varoq tortuvchi skanerlarning imkoniyatlari cheklangan, shu sababli ularning ommaviy bozordagi narxi pasaymoqda.
Planshetli skanerlar juda univerasaldir. Ular nusxalash apparatining yo‘qori qismini eslatadi: originalni-qog‘oz hujjat yoki yassi narsani – maxsus oyna ustiga qo‘yiladi, oyna ostida optikali va analog-raqamli o‘zgartirgich bo‘lgan karetka ko‘chib yuradi (biroq oyna va original ko‘chib yuradigan, optika va ARO‘I qo‘zg‘almas bo‘lgan “planshet ”lar ham mavjud, bunda skanerlash sifati yo‘qoriroq bo‘ladi). Odatda planshetli skaner originalni pastdan yoritib, o‘zgartirgich pozitsiyasidan uni o‘qiydi. Plyonka yoki diapozitivdan tasvirni aniq skanerlash uchun originallarni go‘yoki orqasidan yoritish lozim. Buning uchun slaydli qoshimcha xizmat qiladi, u lampadan iborat bo‘lib, skanerlovchi karetka bilan sinxron ravishda ko‘chadi va rang temperaturasiga ega bo‘ladi.