"kompyuterlashgan loyihalash tizimlari" fakulteti "elektronika va asbobsozlik" kafedrasi "qattiq jismli datchiklar"



Download 1,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/28
Sana10.07.2022
Hajmi1,61 Mb.
#768819
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   28
Bog'liq
Uslubiy ko'rsatma lotin (6)

8- Jadval

Absolyut bosim deyilganda gaz yeki suyuklikni tula bosim tushiniladi. 
Barometrik bosim esa bu atmosfera bosimidir.
Suyuklilik va deformatsion bosim ulchash vositalari asosan texnik ulchash 
vositalari xisoblanib, kup xollarda statik protsesslarni bosimini ulchashda 
foydalaniladi. Ulardan boshka manometrlarni kalibrovkalashda namunaviy ulchov 
vositasi sifatida xam kullaniladi. Yuk – porshennl bosim ulchash kurilmasi asosan 
namunaviy ulchash vositasi sifatida ishlatilishidan tashkari, bosimni etalloni sifatida 
xam kullaniladi.


Xozirgii zamon ishlab chikarish korxonalarida texnologik jaraenlarni 
uzuliksiz nazorat kilishda va texnologik jaraenlarni avtomatik boshkarish tizimlarida 
asosan elektron(elektrik) bosim datchiklaridan foydalaniladi. Ular kuydagilar: 
-
Phezoelektrik; 
-
Tenzorezistorli; 
-
Sigimlmli; 
-
Rezonansli; 
-
Induktsion; 
-
ionizatsion. 
Pg’ezoelektrik
bosim datchiklari. kristallarni mahlum uki ostida bosim 
berilganida karama karshi tomonlarida zaryad tuplanish xodisasiga asoslangan. 
1-rasmda phezoelektrik bosim datchigi sxemasi keltirilgan. R bosim 1 
menbrana orkali 3- kvartsga tahsir etib uni deformatsiyalaydi. Natijada pezoelektrik 
fizik xodisaga asosan. Z metall katlamlarda turlicha ishorali zaryadlar xosil buladi. 
Xosil bulaetgan zaryadni kuydagicha ifodalash mumkin 
Q = kF = k’S 
bu yerda k – pezoelektrik doiymisi Kl/N, R - tahsir etuvchi bosim. 
Datchik chikishidagi kuchlanish 
u = Q/C 
ifodasi bilan aniklanadi. Bu yerda 
C – ulchash zanjiridagi umumiy sigim. 
Kvarts boshka phezo xususiyatlarga ega bulgan segnetoelektriklar ichida 
mexanik jixatdan mustaxkam va kattikliga ega bulgani uchun menbranani kattik 
deformatsiyalanishiga yul kuymaydi. Bu esa pezoelektrik effektni uzatilishini 
kechiktrmaydi. SHuning uchun bunday pezoelektrik datchiklarni yukori chastotali 
tebranishlarni aniklashda xam ishlatish imkoniyatini beradi. Kvartsni phzoelektrik 
doiymisi 2 10
-12 
K/N bulib temperaturaga kam boglikligi yukori temperaturali 
jaraenlarda bosim datchigi sifatida kullanilanishiga olib keladi.
Tenzometrik bosim datchiklari
ishlab chikarishda kullanilaetgan bosim 
datchiklari ichida asosiy urinni egallamokda. Ularni ishlash printsipi turli formada 
tayerlangan tenzorezistrli elastik menbrana egilishi bilan elektr karshiligini 
uzgarishiga asoslangan. Tenzokarshiliklar plenka yeki sim kurinishida tayerlanishi 

Download 1,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish