Pedagogika.Psixalogika Fanidan Mustaqil ish.
Mavzu: Psixologiyaning fanlar tizimida tutgan o‟rni.
Reja: - 1. Psixologiyaning fanlar tizimida tutgan o‟rni.
- 2. Psixologiya va falsafa
- 3. Psixologiya va tarix
- 4. Psixologiya va sotsiologiya
- 5. Foydalanilgan adabiyotlar
Psixologiyaning fanlar tizimida tutgan o‟rni.
- Psixologiya yaxlit va mustaqil fan sifatida kishilar ongida gumanistik
- mentalitetning shakllanishiga xizmat qilgani uchun ham uning ushbu yo‟nalishdagi
- muammolarni ma‟lum ma‟noda o‟rganadigan barcha fanlar bilan bevosita aloqasi
- muhim ahamiyat kasb etadi. Bular birinchi navbatda ijtimoiy-gumanitar fan sohalari
- bo‟lib, psixologiyaning ular orasidagi mavqei o‟ziga xos va yetakchidir.
Psixologiya va falsafa
Eng avvalo fanni falsafa va uning oxirgi paytlarda
shakllanib, rivojlanib borayotgan ijtimoiy falsafa qismi bilan bo‟lgan aloqasi xususida.
Bu aloqa ikkala fanning inson va uning hayoti mohiyatini to‟la anglash va rivojlanib
tendentsiyalarini belgilashdagi o‟rni va ahamiyatidan kelib chiqadi. Tabiat, jamiyat va
inson tafakkurining rivojlanishiga oid bo‟lgan umumiy qonuniyatlar va tamoyillarni
psixologiya falsafaning bazasidan oladi va shu bilan birga o‟zi ham inson ongi va
tafakkuri qonuniyatlari sohasidagi yutuqlari bilan falsafani boy ma‟lumotlarga ega
bo‟lishiga yordam beradi.
Psixologiya va tarix.
Psixologiya va tarix fanlarining uzviy bog‟liqligi ayniqsa,
mustaqillik yillarida tarixni xolisona o‟rganish va shu bilan birga inson shaxsining
madaniy-tarixiy shart-sharoitlarga bog‟liq tarzda rivojlanishi ayniyatini xalq ommasi
ongiga etkazishda namoyon bo‟lmoqda. Zero, inson ruhiyati va u vakil bo‟lgan millat
va elat psixologiyasi orqali tarixiy voqealarga baho berish milliy istiqlol g‟oyalarini
yoshlar ongiga singdirishning muhim vositalaridan biridir.
Psixologiya va sotsiologiya.
Sotsiologiya fani ham yangicha ijtimoiy
munosabatlar sharoitida o‟z taraqqiyotining muhim bosqichiga o‟tgan ekan, o‟z
navbatida psixologiya ham ushbu fan erishgan yutuqlardan foydalanadi va ularning
ko‟lami kengayishiga baholi qudrat xizmat qiladi. Ayniqsa, psixologiyadan mustaqil
ravishda ajralib chiqqan, bugungi taraqqiyot davrimizda alohida ahamiyat kasb etgan
ijtimoiy psixologiyaning sotsiologiya bilan aloqasi uzviy bo‟lib, ular jamiyatda ijtimoiy
taraqqiyot va progressni ta‟minlash ishiga xizmat qiladi.
Psixologiya va pedagogika.
Pedagogika bilan psixologiyaning o‟zaro hamkorligi
va aloqasi an‟anaviy hamda azaliy xarakter kasb etib, ularning yosh avlod tarbiyasini
zamon talablari ruhida amalga oshirishdagi roli va nufuzi o‟ziga xosdir. Ma‟naviy barkamollik tamoyillarini maktabda va yangi tipdagi ta‟lim muassasalarida, xususan,
akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida joriy etish ham shaxs psixologiyasini teran
bilgan holda o‟qitishning eng ilg‟or va zamonaviy shakllarini amaliyotga tatbiq etishni nazarda tutadi.
Psixologiya va tabiiy fanlar.
Biologiya, fiziologiya, ximiya, fizika va boshqa fanlar psixik hodisalar va jarayonlarning tabiiy-fiziologik mexanizmlarini tushunish va
shu orqali ularning kechishi qonuniyatlarini obyektiv o‟rganish uchun material beradi.
Psixologiya va kibernetika. Kibernetika fani sohasidagi erishilgan yutuqlar
psixologiya uchun ham ahamiyatli va zarur bo‟lib, u inson shaxsining o‟z-o‟zini
boshqarish va psixik jarayonlarni takomillashtirish borasida axborotlar texnologiyasi va
kibernetika tomonidan qo‟lga kiritilgan yutuqlar va tadqiqot metodlari, maxsus
dasturdan o‟z o‟rnida foydalanadi.
Psixologiya va texnika fanlari. Texnika fanlari bilan psixologiyaning o‟zaro
aloqasi va hamkorligi ayniqsa, asr oxiriga kelib yaqqol sezilmoqda. Bir tomondan
murakkab texnikani boshqaruvchi inson ongi muammosini echishda, ikkinchi
tomondan, psixik hayotning murakkab qirralarini ochishda maxsus texnik vositalardan
foydalanish zarurati bu ikki yo‟nalishning erishgan yutuqlarini birlashtirishni nazarda
tutadi. Hozirgi kunda psixologiyaning bolalar psixologiyasi, pedagogik psixologiya,
kasb psixologiyasi singari tarmoqlari jadal rivojlanib bormoqda.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: - FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
- 1. Karimov I.A. Barkamol avlod - O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori.-
- T.: 1998.- 64 b.
- 2. O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risidagi Qonuni”, T., 1997.
- 3. Karimov I. A. O‘zbekistonda demokratik o‘zgarishlarni yanada
- chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyati asoslarini shakllantirishning asosiy
- yo‘nalishlari.- “Turkiston”, 2002 yil 31 avgust
- 4. Karimov I.A. Bizning bosh maqsadimiz – jamiyatni demoqratlashtirish va
- yangilash, mamlakatni modernizatsiya va isloh etishdir. T.: “O‘zbekiston”,
- 2005.-96 b.
E`tiboringiz uchun rahmat!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |