“Kompyuter injiniringi” fakult ti

Mavzu: Identifikatorlar jadvalini tashkil etish

Ishdan maqsad: Regulyar grammatika nazariyasining asosiy tushunchalarini  leksik

taxlilchilarning  ish printsiplari bilan tanishgan xolda o’rganish, berilgan sodda til misolida

skanerni ko’rish bilimlarini olish.

Nazariy qism

Kompilyatorning ishi alfavitni, leksikani, sintaksisni semantikani (mazmunni) saqlagan

xolda o’zgartirishdir.

Alfavit – til konstruktsiyasini ko’rishda foydalaniladigan mumkin bo’lgan belgilar

to’plamidir.

Leksika – tilning aloxida ma’noli birliklari to’plamidir (leksemalar).

Leksema – tilning ma’noga ega bo’lgan minimal  konstruktsiyasidir.

Leksemalarga o’zgaruvchilar ismlari, xizmatchi so’zlar, konstantalar, amal belgilari,

ajratkichlar va x.k.

Sintaksis – tilning tugri ifodalash imkonini beradigan qoidalar tizimidir.

Semantika – sintaksis jixatidan tugri konstruktsiyalarning ma’noviy bo’lagini ifodalaydi.

Alfavit, leksika, sintaksis formal ko’rinishda berilishi mumkin. Semantika  esa

ko’pincha formallashgan emas, semantika qoidalarining tekshirish algoritmlari ko’rinishida

beriladi.

 Kompilyator ishining umumiy chizmasi ikki fazadan tashkil topadi:

1. taxlil fazasi

2. sintez fazasi

1. Taxlil fazasi leksik analizator ishidan boshlanadi. (skanerdan).

U kiritilgan dasturning karab chikishdan boshlanadi, turli leksemlarni ajratish va

klassifikatsiyasi va keyingi bosqichga uzatiladigan mos jadvallarni to’ldirishdan iborat. Skaner

quyidagi jadvallardan foydalanadi:

1) Tilning terminal belgilari jadvali.

U skaner ishi uchun boshlang’ich hisoblanadi va kompilyatorni ishlab chiqaruvchisi

tomonidan quriladi.

 Terminal belgilar quyidagilardir:

ajratkichlar

amal ishoralari

tilning kalit suzlari

2) Belgili ismlar jadvali (identifikatorlar).

Skaner bu jadvalga xar bir uchragan ismni kiritadi, agar u qoidaga asosan qurilgan va

kalit so’zlarga tegishli bo’lmasa.

3)  Konstantalar jadvali.

Xar  bir konstanta uchun quyidagi xarakteristikalar tegishlidir:

Qiymat

Tur

Asosi (Osnovanie SS)

Kenglik  (xotira soxasi ulchami)

Natijada dastur jadvallar to’plamiga aylanadi. Bunday shakl kompilyator ishining

quyidagi bo’lagi uchun qulay xisoblanadi.

Bundan tashqari, xar birida 2 tadan maydoni bo’lgan yozuvlardan tashkil topgan

leksemlar jadvali quriladi.