Kompyuter injiniring" fakulteti "Kompyuter Tizimlari" kafedrasi

Eng yaxshi rangli displey – aktiv matritsali displeylardir, yoki har bir pikselni uchta tranzistor (qizil, yashil va ko‘k rang uchun) boshqaradigan ingichka plyonkali tranzistorlardir (TFT). Aktiv matritsali monitorlar tasvir yorug‘ligi bo‘yicha passiv displeylardan oshadi, shuning uchun ulardagi tasvir burchak ostida yaxshi ko‘rinadi.

Hozirgi kunda suyuqkristalli monitorlar nafaqat portativ kompyuterlarda faol ishlayapti, balki stol usti tizimlarda ham qo‘llanila boshladi. Ularni elektron nurli trubkali monitorlardan bir qator faziolatlari ajratib turadi:

- Ma’lumot aks etishi uchun monitor ekranining butun yuzi ishlatiladi. Masalan, 17 dyuymli suyuqkristalli monitorlarda ko‘rish doirasi – 17 dyuym, elektron nurli trubkali monitorlarda esa faqat 15 dyuym.

- Ish joyini tejashga imkon beradigan kichik chuqurligi.

- Kam energiya ishlatadi, natijada issiqlik kam chiqaradi.

- Suyur kristalli monitorlarda lyuminoforni “kuiyshiga” ga moyil emas.

- Dizaynerlarni xursand qiladigani, monitorni 900 ga burish mumkinligi.

- Suyuq kristalli monitorlarni sotib olishdan oldin barcha kamchilik va yutuqlarini hisobga olish kerak.

Ekranda harakatlana turib nur ekranning elementar soxalariga ta`sir ko`rsatadi. Nurning intensivligi doimo o`zgaradi va lyuminoforni ham turli yorqinlik bilan yoritadi. Shunday qilib ekranda tasvir hosil bo`ladi. Yorqinlik tez so`ngani uchun elektron nur yana va yana ekran orqali o`tib undagi tasvirni tiklashi kerak. Bu jarayon tasvirni qayta tiklash ( regeneratsiya) deb aytiladi.

Ekranda harakatlana turib nur ekranning elementar soxalariga ta`sir ko`rsatadi. Nurning intensivligi doimo o`zgaradi va lyuminoforni ham turli yorqinlik bilan yoritadi. Shunday qilib ekranda tasvir hosil bo`ladi. Yorqinlik tez so`ngani uchun elektron nur yana va yana ekran orqali o`tib undagi tasvirni tiklashi kerak. Bu jarayon tasvirni qayta tiklash ( regeneratsiya) deb aytiladi.

Ko`pgina monitorlarda regeneratsiya chastotasi yoki vertikal yoyish chastotasi taxminan 85 Gtsni tashkil qiladi, y`ani ekrandagi tasvir bir sekundda 85 marta yangilanadi. Regeneratsiya chastotasinig kamayishi ko`zni charchatuvchi tasvirni miltillashiga olib keladi. Demak, regeneratsiya jarayoni qancha katta bo`lsa foydalanuvchiga ham shunchalik qulay bo`ladi.