Kompozitsiya

Vazifa maqsadi:  turdosh  ranglar uyg'unligini 
o'rganish.
Vazifcmi bajarish metodikasi: qog‘ozdan (vatman 
yoki karton) yelimlangan alohida  oddiy geometrik 
shakllardan ikki kompozitsiya yaratiladi: hajmiy va 
frontal,  bunda bir xil  shakllardan  foydalaniladi. 
Oqartirilgan  va koiankali  qatorlarning  hamma 
pahtrasidan foydalanib, turdosh ranglaming istalgan 
8
 guruhidan 
2
 rangli kompozitsiya bajariladi.
5-vazifa.
Turdosh-kontrast ranglar uyg'unliklari.
Biz  turdosh-kontrast ranglaming 4 guruhiga 
egamiz.  Uyg'unlik  asosiy  ranglarga  nisbatan 
qorishmalarning teng uzoqlashuv darajasi bo‘yicha 
quriladi.
Uyg'unlikda 3 rang qatnashadi.  Bir asosiy va 
ikki asosiy bilan aralashgan.
Vazifa maqsadi:  turdosh-kontrast ranglaming 
uyg'unliklarini o'rganish.
Vazifani bajarish metodikasi: qog'ozdan (vatman 
yoki karton) yelimlangan alohida oddiy geometrik 
shakllardan  ikki  kompozitsiya yaratiladi:  hajmiy 
va frontal, bunda bir xil shakllardan foydalaniladi. 
Oqartirilgan  va koiankali  ranglaming hamma 
palitrasidan  foydalanib,  turdosh-kontrast 
ranglaming  xohlagan  4  guruhidan  2  rangli 
kompozitsiya bajariladi.
1
-misol:  sariq+sarg‘ish-yashil+to‘q  sariq, 
oqartirilgan va loyqalantirilgan ranglaming hamma 
palitrasini qo'shish.
2
-misol: qizil+binafsharang+to‘q sariq.
3-misol:  ko‘k+binafsharang+yashil-ko‘k.
4-misol:  yashil+sarg‘ish-yashil+ko‘kish-yashil.
Alohida uyg‘unlashgan birikmalar vertikal va
gorizontal vatarlarning uchlarida paydo boiadi.
6
-vazifa.
Qo'shimcha ranglar uyg'unliklari.
Biz diagonallar uchlarida yotuvchi qo'shimcha 
ranglar juftlari gammasiga egamiz.
Asosiy sarg‘ish-ko‘k, qizg'ish-yashil va ulaming 
aralashmasi.
Qo'shimcha ranglar uyg'unliklari  kontrast va 
rangni rang bilan toidirish qoidalarida qurilgan. 
Ilgari bajarilgan ishlardan farqli uyg'unlikda ikki 
rang  aralashuvi  natijasi  sifatida  neytraltintlar 
qatnashishi mumkin.  Kompozitsiyada  oqarish, 
xiralashish  va  neytraltintlaming  (ranglaming 
berilgan juftlari  bo'yicha)  hamma  spektri  bilan 
qarama-qarshi ranglar qatnashadi.
Vazifa 
maqsadi: 
qo'shimcha 
ranglar 
uyg'unliklarini  o'rganish.
1-misol.  Qizil+yashilH-neytraltint.
2-misol. 
Qizg'ish-to'q 
sariq+yashil- 
ko'k+neytraltint.
3-misol. 
To'q 
sariq-qizil+ko'kish- 
yashil+neytraltint.
4-misol.  To‘q sariq+ko‘k+neytraltint.
5-misol.  To' q-sariq+sariq+ko ‘ kish-binafsha- 
rang+neytraltint.
6
-misol.  Sarg'ish-to'q  sariq+binafsharang- 
ko‘k+neytraltint.
7-misol.  Sariq+binafsharang+neytraltint.
8
-misol. 
Sarg'ish-yashil+binafsharang- 
qizil+neytraltint.
9-misol.  Yashil-sariq+qizg'ish-binafsha- 
rang+neytraltint.
Vazifani  bajarish  metodikasi:  Qog'ozdan 
(vatman yoki karton) yelimlangan alohida oddiy 
geometrik figuralardan ikki hajmiy kompozitsiya 
yaratiladi, bunda bir xil shakllardan foydalaniladi. 
Qo'shimcha ranglaming ixtiyoriy 9  guruhidan  1 
rangli kompoztsiya va ixtiyoriy  3  neytraltintdan 
foydalanib ikkinchi kompozitsiya yaratiladi.
7-vazifa.
A.  Rang  yordamida  frontal  kompozitsiya 
elementlarini aks ettirish yoki namoyon qilish.
Vazifa maqsadi:  rang dog'lari munosabatlarini 
aniqlash  va  ularni  o'zaro  bog'lab,  frontal 
kompozitsiya elementlarini namoyon qilish.
Vazifani bajarish metodikasi: qog'ozdan (vatman 
yoki karton) yelimlangan alohida oddiy geometrik 
shakllardan frontal kompozitsiya yaratiladi.
8
-vazifa.
B.  Rang  yordamida  frontal  kompozitsiya 
elementlarini buzish yoki sindirish
69

---