Компьютер тизимлари ва тармо?лари тайёр

Амалий иш №3 
Мавзу:
Ташқи қурилмаларни бевосита маҳаллий тармоққа улаш ва 
носозларини алмаштириш жараёни. 
Ишдан мақсад: 
Ташқи қурилмаларни бевосита маҳаллий 
тармоққа улаш, носозларини алмаштириш жараёни ҳақида 
назарий маълумотларга эга бўлиш. Тажрибада носозларини 
алмаштириш. 
I.
 
Назарий қисм. 
 
Маҳаллий ҳисоблаш тармоғининг аппарат таъминоти 
Маҳалллий ҳисоблаш тармоқ қурилмалари абонентлар
ўртасидаги реал алоқани таъминлаб берадилар. Тармоқни
лойиҳалаштириш босқичида қурилмаларни танлаш жуда катта
аҳамиятга эга, чунки қурилмаларни нархи умумий тармоқ нархининг
катта қисмини ташкил қилади. Алоқа қурилмаларини ўзгартириш
эса, нафақат қўшимча маблағни талаб қилади, яна қийин иш
ҳ
ажмини ошишга ҳам сабаб бўлади.

Маҳаллий тармоқ қурилмаларига қуйидагилар киради: 
•
ахборот узатиш учун кабеллар; 
•
кабелларни улаш учун раземлар; 
•
мословчи терминаторлар; 
•
тармоқ адаптерлари; 
•
репитерлар; 
•
трансиверлар; 
•
консентраторлар; 
•
кўприклар ; 
•
йўналтиргичлар (маршрутизаторлар); 
•
шлюзлар. 
Уларни баъзиларини кўриб чиқамиз. 
Тармоқ адаптерларини турли адабиётларда яна контроллер, 
карта, плата, интерфейслар, NIC (Network Interface Card) номлари
билан ҳам атайдилар. Бу қурилмалар маҳаллий тармоқнинг асосий
қ
исми, уларсиз тармоқ ҳосил қилиш мумкин эмас. Тармоқ
адаптерларининг вазифаси – компьютерни (ёки бошқа абонентни) 
тармоқ билан улаш, яна қабул қилинган қоидаларга риоя қилган
ҳ
олда компьютер билан алоқа канали ўртасида ахборот
алмашинувини таъминлашдир. Айнан шу қурилмалар OSI
моделининг қуйи босқичлари бажариши керак бўлган вазифаларни
амалга оширади. Одатда тармоқ адаптерлари плата кўринишида

---

30 
ишлаб чиқарилади ва компьютерни система магистралларини
кенгайтириш учун қолдирилган раземга ўрнатилади (одатда ISA ёки
PSI). Тармоқ адаптер платасида ҳам одатда битта ёки бир нечта
ташқи раземлар бўлиб, уларга тармоқ кабеллари уланади ( 1-расм).
1-расм. Тармоқ адаптери платаси