|
Амалий машғулот Такрорлаш учун саволлар
1. Компьютер хонасидаги инсон ҳаёти ва соғлиғи учун хавфли омиллар нималар?
2. Қандай кучланишдаги электр токи инсон учун хавфли ҳисобланади?
3. Қайси омиллар инсоннинг ток уриши хавфини кучайтиради?
4. Қайси сабаблар ёнғин чиқиш хавфини вужудга келтиради?
5. Компьютер хонасида заҳарланиш хавфи мавжудми?
6. Компьютернинг қайси қисми юқумли касалликлар тарқалишига сабаб бўлиши мумкин?
7. Компьютер қандай қисмлардан ташкил топган?
8. Монитор қандай вазифани бажаради?
9. Клавиатура нимага хизмат қилади?
10. Система блокининг таркибига нималар киради?
11. Қайси компанияларнинг процессорлари кенг тарқалган?
12. Клавиатура тугмаларини нечта гуруҳга бўлиш мумкин?
13. Сичқон ёрдамида қандай амаллар бажарилади?
14. Ўнта бармоқ билан матн теришда бармоқлар қайси тугмаларнинг устида жойлашган бўлади?
Машқлар
Қуйидаги машқларда матнни клавиатурага қарамасдан киритинг.
1. в, а, о, л: алла ола олов лола лава ва аввал 2. ф, ў, д, ж:
дала далда лоф фол жафо жадвал далада жаддол даф вафо жала ўлжа жаллод 3. п, р: арпа парда палов фара опа парварда пора дара пол рол парво дарров падар арра дарра опал 4. к, е, н, г:
енг кенг ранда панда карвон парранда жанг ланг гаранг ака пакана нарвон дарранда карвон гап гал гадо елка дакар парвона гавана нега лаванда калла елкан фаранг кефир девор
5. м, и, т, ғ:
мадор макон мадина маккор инкор имкон макка ривож дори дармон кармон малла марра тикон таманно тола танго етти келди фатво тираж тонна гитара минора жарида далида нажот боғ тўғри ғирром соғлом тоғ оғир
6. у, с, ш, б.
улкан укки туртки кулги тулки гурунг умр уддала куфр ука какку усул уста устун увада турсун сарпо тасалли асл фасл салом салла барпо бол балли бола бода божа бажар букир бедор лобар каби шарпа товуш калиш каламуш шов шув шоли шажара шукур
7. ц, ч, қ, ю:
акация цирк функция акция бацилла пицца Цицерон чала чакана чакки чекка чипор чучвара чучмал анча неча нечта қалпоқ қора оқ қоқ тоқ оқсоқ қадар соққа қарқара баққол юнг юмалоқ юмшоқ юрмоқ буюрмоқ Юрмала
8. й, я, з, х:
йил йиғилиш йилқи айрим йўл айри айиқ ой сой тойча йўлбарс янги яшил япроқ япония яйра янгра яйпан ядро ялмоғиз зумрад ялпиз тоза зот юмронқозиқ ўзбек кўз зора бозор хато хил тахт бахт механика маховик
9. ё, э, ъ, ҳ:
ёмби ёки ёмон ёнғоқ ёмғир ёрқин ёғ ёруғ ёғду экин эркин этика эски эсмоқ эрка эчки энса эснаш элчи эълон эътибор ваъда маълум аъло санъат таъкид маъруза эҳтимол баҳор саҳар саҳро маҳлиё маҳорат муҳаббат.
2. WINDOWS ОПЕРАЦИОН ТИЗИМИ БИЛАН ТАНИШУВ.
2.1. Windows муҳитида дастлабки қадамлар.
! Матнни диққат билан ўқиб чиқинг ва матн охиридаги жадвални тўлдиришга ҳаракат қилинг.
Фараз қилайлик, сиз пойтахтда яшайсиз. Сиз нима иш қилишингиздан, ҳаёт тарзингиз қандайлигидан қатъи назар, Тошкент шаҳридаги турли идораларнинг тегишли хизматларидан фойдаланасиз: уйингизни Тошшаҳарэнерго корхонаси томонидан етказиб бериладиган электр энергияси ёритади, Тошшаҳаргаз корхонаси томонидан етказиладиган табиий газ иситади, Тошшаҳарйўловчитрансга тегишли автобусларда ишга борасиз, фарзандларингиз шаҳар халқ таълими бошқармаси тасарруфидаги мактабларда ўқишади, сизнинг ва оила аъзоларингизнинг соғлиғи ҳақида шаҳар соғлиқни сақлаш бошқармасига тегишли муассасалар қайғуради, шаҳар ички ишлар бошқармаси посбонлари тинч ва хотиржам ҳаётингизга ҳеч ким таҳдид солмаслигини таъминлашади, Сиз шаҳар Савдо-саноат палатаси томонидан берилган лицензия асосида фаолият кўрсатувчи дўкондан ўзингизга зарур бўлган нарсаларни харид қиласиз, ТТВ кўрсатувларини томоша қиласиз.
Бу рўйхатни яна давом эттириш мумкин, бу эса биз билган ва билмаган минглаб одамларнинг меҳнати маҳсулидир. Бундан ташқари, сиз бирор фаолият билан шуғуллансангиз, масалан, компьютер ўқув маркази очган бўлсангиз, сизнинг ишхонангиз ҳам бу хизматлардан фойдаланади.
Ушбу китоб ёзилган компьютерда 7 миллиарддан ортиқ транзисторлар мавжуд бўлиб, уларни бошқариш осон иш эмас. Компьютер ёрдамида нима иш қилишингиздан, қайси дастурдан фойдаланишингиздан қатъи назар, Сиз ва Сиз ишлатаётган дастур компьютернинг турли ички хизматларидан фойдаланади. Бу хизматларнинг барчасини компьютерга ўрнатилган операцион тизим кўрсатади ва компьютердаги барча жараёнлар ўзаро зиддиятларсиз бу тизим орқали бошқарилади.
Компьютерларда кенг тарқалган операцион тизим Microsoft фирмаси томонидан ишлаб чиқилган Windows («Уиндоуз» деб ўқилади) операцион тизимидир ва у шу қадар кўп хизмат турларини таклиф қиладики, уни яна Windows муҳити деб ҳам аташади.
«Window» сўзи инглиз тилида «дераза, дарча, ойна, туйнук» деган маънони англатади ва бу номда Windowsда бир вақтда бир нечта дастурлар экрандаги ўз ойналарида бир-биридан мустақил равишда ишлай олишига урғу берилган. Бу эса, бундан 20 йил олдин, Windows операцион тизими яратилган пайтда компьютерларда унинг барча ресурслари битта дастур томонидан бутунлай эгаллаб олинадиган бошқа операцион тизимларга нисбатан олдинга ташланган улкан қадам эди.
Ҳозирги пайтда Windows XP (eXPerience – тажриба, синов) операцион тизими кенг тарқалган бўлиб, у бир томондан фойдаланувчи ва дастурчиларнинг компьютер устида ҳар қандай тажрибаларни ўтказа олишларини англатса, иккинчи томондан янги авлод операцион тизимларини яратишдаги яна бир ўта муҳим синов эканлигини билдиради.
Do'stlaringiz bilan baham: |
