Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti urganch filiali



Download 1,24 Mb.
Pdf ko'rish
Sana26.02.2020
Hajmi1,24 Mb.
#40910
Bog'liq
visual studio muxitida budilnik dasturini yaratish (1)


 

 

 



O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 

KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI 

 

TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI 

URGANCH FILIALI 

 

KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI 

 

DASTURIY INJINIRINGI KAFEDRASI 

 

 

 

 

 

C++ DA DASTURLASH FANIDAN 

 

Kurs ishi 

 

MAVZU: VISUAL STUDIO MUXITIDA BUDILNIK DASTURINI YARATISH.



 

 

 



 

 

 



Bajardi: 

911-14 guruh 

talabasi  

Babajanov 

Xursandbek 

 

Ilmiy rahbar:  

Dasturiy injiniring 

kafedrasi 

assistenti 

Xo’jayev Otabek 

 

 

 



 

 

 



MUNDARIJA 

    


    KIRISH…………………………………………………………………...2  

    I. NAZARIY QISM………………………………………………………3 

    1.1. Budilnik  dasturi  haqida  umumiy  ma’lumot………………………..3 

    1.2. Visual  Studio  2012  dasturlash muhiti………………………………5  

    1.3.Masalaning qo’yilishi………………………………………………...10  



    II. ASOSIY QISM………………………………………………………11 

    2.1. Dastur komponentalari……………………………………………....11 

    2.2. Foydalanuvchi uchun qo’llanma…………………………………….15  

    XULOSA………………………………………………………………...19 

    FOYDALANILGAN  ADABIYOTLAR………………………………20 

    ILOVA…………………………………………………………………...21 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



KIRISH. 

Ilmiy  texnika  rivojining  diqqatga  sazovor    xususiyatlaridan  biri  -  hisoblash      

texnikasining  inson  faoliyatining  barcha  sohalariga  keng  miqyosida  tatbiq 

qilinishidir.  Xalq  xo’jaligining  rivoji  o’z  navbatida  yuqori  unumli  elektron 

hisoblash mashinalarini (EHM), raqamli-programmali boshqariladigan stanoklar va 

qurilmalar,  sanoat  robotlari  va  ishlab  chiqarish  modullarini  ishlab  chiqarishni 

ko’paytirish  va  keng  miqyosda  tatbiq  etishni  talab  etadi.  Avtomatlashtirishning 

asosiy  quroli  bo’lib,  o’zining  algoritmik  va  programma  ta’minotiga  ega  bo’lgan 

kompyuterlar  xizmat  qiladi.  Dvigatel  va  robotlarning  kashf  qilinishi  jismoniy 

mehnatni  avtomatlashtirish  asrini  ochgan  bo’lsa,  kompyuter  va  sun’iy  intellekt 

vositalarning  paydo  bo’lishi  inson  aqliy  faoliyatida  xuddi  shunday  yangi  davrni 

boshlab berdi. 

Aхborot 

teхnologiyalari 

jahonda 

jadal 


sur'atlar 

bilan 


rivojlanib, 

takomillashib  borayotgan  sohadir.  Bu  sohaning  rivoji  uchun  bizning  buyuk 

ajdodlarimizning  ilmiy  kashfiyotlari  asos  bo’lib  хizmat  qilmoqda.  Bu  haqda 

Prezidentimiz  I.A.Karimov  o’zining  "Yuksak  ma'naviyat  -  yengilmas  kuch" 

asarida  quyidagi  fikrlarni  keltirib  o’tadi:  "Shu  nuqtai  nazardan  qaraganda, 

zaminimizda  yashab  o’tgan  buyuk  allomalarimiz,  mutafakkir  bobolarimizning 

ibratli hayoti va faoliyati, bemisl ilmiy-ijodiy kashfiyotlari bugun ham jahon ahlini 

hayratga solayotganini g’urur bilan ta'kidlash lozim‖. 

Xususiy kompyuterlarning paydo bo’lishi informatikani tatbiq etish va 

"kompyuter bo’yicha savodsizlik"ni tugatishni tezlatishga asosiy turtki bo’ldi. 

Hozirgi zamon kompyuterlariga bo’lgan qiziqish shuning uchun ham oshdiki, ular 

masalani yechishda mehnat unumdorligini keskin oshirdi. Bu integral sxemalar 

yangi kompyuterlarda qo’llanishini hisobga olsak, kompyuterlarning 

mukammallashib borishi juda tez yuz berishi va yaqin orada juda ham mukammal 

kompyuterlar yaratilishi kutilishiga umid qilishimiz mumkin. 

 


 

 

 



I. NAZARIY QISM 

1.1. Budilnik  dasturi  haqida  umumiy  ma’lumot 

Ushbu  kurs  ishi  Budilnik  dasturini  yaratishga  qaratilgan  bo`lib,  bu 

dasturning  vazifasi  vaqtni  belgilash  yoki  biror  narsani  eslatishni  amalga  oshirish 

hisoblanadi. 

Ushbu  dasturiy  vositani  ishlab  chiqishda  o’ziga  hos  talablar 

mavjud. Bu talablar quyida sanab o’tiladi.  

Dasturiy vositani ishlab chiqish uchun masalaning qo’yilishi haqida yoritib 

beramiz. 

Dastur kompleksi quyidagi vazifalarni bajarishi talab etiladi. 

  Eslatmalarni amalga oshirish; 



 

Vaqtni soat bo’yicha to’g’rilash 



  Vaqtni sekund, minut, soatlarda belgilash

Budilnik qadim zamonlardan beri keng foydalanib kelinayotgan dastur hisoblanadi. 

Budilnik dasturini bir necha  xil vazifada ishlatish mumkin: 

1.Uyg’otgich  

2.Eslatma 

     

 Biz  asosan  bundan  uyg’otgich  sifatida  foydalanamiz.  Qadim  zamonlarda 



ham vaqtni belgilash uchun qum soatlardan foydalanishgan. Bu qum soatlari turli 

xil bo’lgan. Masalan, bir daqiqalik, ikki daqiqalik, bir soatlik va shunga o’xshagan 

turlari  bo’lgan.  U  paytlarda  hozirgidek  budilniklar  bo’lmaganligi  tufayli  shunga 

o’xshash  soatlardan  foydalanishganlar.  Ilm-fan,  texnika  rivojlangani  sayin 

zamonaviy  soatlar  ishlab  chiqarila  boshladi.  Bu  zamonaviy  soatlarning  deyarli 

hammasida  budilnik  mavjud.  Chunki  hozirgi  ishlab  chiqarilayotgan  soatlarning 

budilniklari foydalanishga judayam qulay va oson hisoblanadi. Shuning uchun ham 

bunaqangi  soatlarga  hozirda  talab  tobora  oshib  bormoqda.  Budilnik  qadimgi 

Xitoyda quyosh va linza va sekin yonuvchan tayoqchadan foydalanib qo’llanilgan. 

 


 

 

 



Qadimgi 

Yunonistonda 

qurilmaga 

o’xshash 

suv 

soatlardan 



foydalanilgan.Mexanik soatlar sanoat inqilobi davrida 1787-yilda Amerikalik  Levi 

Xatchins  tomonidan  qurilgan  mexanizm  faqat  soat  4:00  da  jiringlar  edi.1847-yili 

esa  Fransiyalik  olim  Antonie  Radek  tomonidan  yaratilgan  qurilma  har  qanday 

vaqtda ham jiringlar edi va u budilnik loyihasi uchun patent oldi.1908-yilda esa bu 

qurilmadan  Londondagi  Big  Ben  soatida  qo’llash  taklifi  bilan  chiqdilar.  Bundan 

keyin  esa  elektron  budilniklar  ixtiro  qilana  boshlandi  bu  esa  mexanik  soatlarni 

butkul  sindirish  arafasida  edi.  Elektron  budilniklarning  afzal  jihatlari  mexanik 

soatlargidek  12  soatdan  jiringlamay  24  soat  ichida  xohlagan  soatda  minut 

sekundigacha to’g’rilash mumkin edi. Bu esa insonlarda qulaylik tug’dirdi.  

     

 Qiziqarli  ma’lumot:      Sensorwake  dasturchilari  uyqudan  uyg’otishning 

noodatiy  yo’lini  taklif  qildi.  Ularning  taklifiga  ko’ra,  endilikda  ertalablari 

uyg’onish  uchun  qattiq  tovush  talab  etilmaydi.  Yangi  budilnik  okeanlar,  jungli 

o’rmonlari, kofe, shokolad, yalpiz yoki hatto dollarning o’tkir hidini taratish orqali 

uyg’otadi. 

Budilnikdagi kukunlar hidi hech qanday kimyoviy reaksiyaga olib kelmaydi. Agar 

hid  3  daqiqa  ichida  uyg’ota  olmasa,  budilnik  ovoz  chiqara  boshlaydi.  Bunday 

budilnik kartrij orqali ishlaydi. 

Leonardo  da  Vinchi  ixtiro  qilgan  budilnik  uxlayotgan  odamning  oyoqlarini 

qitiqlab uyg’otgan ekan. 

 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 



1.2. Visual  Studio  2012  dasturlash  muhiti 

Visual  Studio  2012  (VS2012)  dasturida  dasturlash  o`ziga  yarasha 

qulayliklarni yaratadi. Shuning uchun biz shu muhitda  dasturlash tilini visual C++ 

da  dasturlashni amalga oshiramiz. Siz esa o`zingizga yoqqan muxitda, dasturlash 

tilida  va  albatta  o`qituvchining  talablarini  inobatga  olgan  holda    ishlashingiz 

mumkin. Misol uchun Turbo paskal, turbo C++, Borland Delphi 7, 

C-Free  Standart  ,Borland  C++  Dev  C++,  Visual  C++,    boorlend  Delfy  2009  va 

Visual Studioning boshqa versiyalarida ishlashingiz mumkin. 

 VS2012 dasturini ishga tushiramiz va VS2012 dasturining asosiy oynasi va 

bosh sahifa ochiladi (1 - rasm).VS2012 dasturida  ko`p dasturlash tillari yordamida  

dasturlash  mumkin  misol  uchun  C++,  J#,  VB  va  boshqa  dasturlash  tillari 

yordamida dasturlash mumkin. Dasturlashni boshlashdan oldin yangi proyekt yoki 

yaratilgan  proyektni ochib  dasturlashimiz  mumkin.  Biz  bu  misolda  yangi  proyekt 

yaratib dasturlashni boshlaymiz. 

 

 

(1 – rasm). MS Visual Studio muloqot oynasi. 



 

 


 

 

 



Yangi proyektni yaratish fayl menyusi yordamida yoki bosh sahifadan yangi 

proyekt oynasini ochish orqali amalga oshiriladi. Fayl menyusi orqali ochish  



File – >New – >Project orqali amalga  oshiriladi. Yangi proyektni yaratish  

(1.1- rasmda) ko`rsatilgan.  

 

(1.1 – rasm) yangi loyiha yaratish oynasi. 



Yangi proyekt oynasida  dasturlash tilini, proyekt turini tanlash, proyekt nomini  

ko`rsatish kerak.  Biz dasturlash tilining Visual C++, proyektni turi  nomini va 

saqlash joyini ko’rsatamiz, Ok tugmasini bosamiz va shunda 3 – rasmdagi oyna 

ochiladi. 

 

 

 



 

 

 

 



 

(1.2-rasm) form oynasining ko’rinishi. 

Bunda  VS2012  ning  asosiy  oynasi  va  dasturiy  qismi  (kodi)  saqlanuvchi  fayl 

sahifasi ham ochiladi (1.3 – rasm). Bu sahifaga misolning dasturiy qismi yoziladi 

va shu faylda saqlanadi.    

 

(1.3 – rasm) dastur kodi yoziladigan oyna. 



 

 

 



 

 

 



Dasturlashga o`tishdan oldin uning algaritmini tuzish kerak.  Ushbu kurs ishi 

dasturini yaratishda .Net Freamwork 2 muхiti tanlandi. Bu muхitni tanlanishi  

dasturlash  tili  ishlashi  uchun  muхimdir.  Microsoft  kompaniyasi  2002-yil  Sank  - 

Peterburg  shahrida  bo’lib  o’tgan  konferentsiyada  Devid  Chappelning  .Net 

Freamwork  ka bag’ishlab doklad qildi.  U .Net  platformasini  yaratilishi  Windows 

muхtida  hamma  narsani  o’zgartiradi,  yani  dasturlash  tillari,  interfeys  va 

biblotekalar,  ilovalarni  yaratilishini  .Net  markasi  orqali  quyidagi  asosiy 

maхsulotlar  etkazib  beriladi,  bular  :  -  .Net  Framework  -  amalga  oshirish  muхiti, 

unda  yaratilgan  dasturiy  komponentlar  ishlatiladi.  Bu  muхit  dasturiy  kodlarni 

хavsizligini  taminlash  ,  avtomatik  ravishda  keraksiz  kodlarni  yig’ishtirish  va 

boshqa  ishlar  uchun  mo’ljallangandir.  -  Visual  Studio.  Net  -  yaratuvchilar  uchun 

yaratilgan  muхit  bo’lib,  u  bitta  kompilyatordan  iboratdir,  yani  C++ 

kompilyatoridir. C++ bunda Yangi , o’zgartirilgan integrallashtirish ishlab chiqish 

muхitidir.  U  programm  komponentlarini  yaratishga  bag’ishlangan.  Bundan 

tashqari boshqa ko’pgina dasturlash tillarini ko’llab quvvatlaydi.  - .Net Interprise 

Servers (.Net korporativ serveri) - SQL Server 2000, Ehchange 2000 va boshqalar. 

.Net  Framework  ikkita  komponentdan  tashkil  topgan.  Uning  ilova  yaratuvchi 

asosiy  instrumenti  bu  Visual  Studio.Net  hisoblanadi.  Unda  хar  bir 

programmalashtirish  .Net  Framework  bilan  umumiy  interfeys  orqali  aloqada 

bo’ladi.  Vs.Net  tarkibiga  juda  ko’p  dasturiy  tillar  kiradiki,  ulardan  asosiysi  esa 

C++ tilidir. Microsoft .Net (dot-net) dasturiy teхnologiya bo’lib, u oddiy dasturlar 

kabi,  veb  -  ilovalarni  yaratish  uchun  ishlatiladi.  (platforma  sifatida  birmunchi 

bo’lib  Microsoft  firmasi  tomonidan  taklif  kilingan)  .Net  Microsoft  firmasining 

patentga ega teхnologiyasi hisoblanadi. .Net - ilovalarini yaratish muхti.  

.Net yaratish  muхiti хuddi Java teхnologiyasi kabi bayt  - kod yaratadi. .Net ilova 

yaratuvchi  model  hisoblanadi.  Uning  asosiy  maksadi  -  qurilma  va  platformadan 

mustaqil  bo’lgan  ilova  yaratishdir,  yana  Internet  orqali  ma'lumotlarga  murojat 

etishni  shakllantiradi  .Net  yadrosini  quyidagi  teхnologiyalar  tashkil  etadi:  .Net 



 

 

 



Framework .Net Enterprise Servers . "quruvchi blok" хizmati . Vs.Net .Net  

platformasi klient oslari, server va хizmatlar bilan integrallashgan va  

quyidagilardan iborat: - dastur modeli, ya'ni XML - Web хizmati va ilova yaratish 

imkonini  beradi  -  хizmatlar  to’plami  -  "quruvchi  blok",  ya'ni  maksimal  samarali 

ilova  yaratish  imkonini  beradi.  -  .Net  Enterprise  Servers  -  serverlarni  to’liq  jami 

bo’lib, u ilova yaratish uchun ishlatiladi. Shuningdek klient dasturiy ta'minoti (XP, 

CE)  va  Vs.Net  kiradi.  .Net  Framework  quyidagilardan  tashkil  topgan:  -  CLR 

(Common  Language  Runtime);  -  bibloteka  klassi  (Web  va  Windows  formalari) 

.Net quyidagi muammolarni echadi: - platformadan mustaqillik .Net tillarini o’zaro 

bog’liqligini tashkil qiladi. 

1985  yilda  "C++  tilida  dasturlash"  ning  birinchi  to’liq  dasturi  nashrdan 

chiqdi  va  u  yildan  yilga  o’z  mundarijasini  to’ldirib  bordiyu  oхirgi  nashrda 

shablonlar, nomlanish soхasi turlarni yangicha belgilanishi buleva turi keltirilgan. 

C++  standart  biblotekasiga  birinchi  bo’lib,  kiritish  –  chiqarish  potoki  qo’shildi. 

Kegin esa standart biblotekaga shablonlar ko’shilishi boshlandi. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

 



1.3.Masalaning qo’yilishi 

          Ushbu  budilnik  dasturini  yaratishda  Visual  Studio  2012  dasturidan 

foydalangan  holda  yaratildi.  Bu  turdagi  dasturlash  tillarida  tuzilgan  dasturlar 

ishlashi uchun avvalo Microsoft companiyasing Microsoft .NET Framework turli  

bibliotekasidan    foydalana  olish  imkoni    bo`lishi  shart.  Soatlarning  budilniklarni 

ishlatish uchun uning buragichini burash orqali ma’lum bir vaqtni belgilaymiz. Biz 

yaratgan budilnik dasturi esa kompyuter uchun mo’ljallangan. Bu budilnik dasturni 

ishga  tushirish  uchun  kompyuteringizda  yuqorida  aytib  o’tilgan  Microsoft  .Net 

Framework dasturi kerak bo’ladi.  Bu budilnik dasturini ishlab chiqishdan maqsad 

turli xil sohalarda qulayliklar  yaratish uchun ishlab chiqildi.      

          Budilnik dasturi quyidagi vazifalarni bajarishi lozim: 

1.  Eslatmalarni amalga oshirish 

2.  Uyqudan uyg’otish 

3.  Vaqtni belgilash va h.k.z 

      Eslatmalarni  amalga  oshirishda  esingizdan  chiqishi  mumkin  bo’lgan  barcha 

ma’lumotlarni  yozib  qo’yishingiz  mumkin.  Bunda  o’sha  budilnik  dasturini 

ochganimizda  dastur  oynasi  hosil  bo’ladi  va  bu  oynaning  pastki  qismida  yozish 

uchun  mo’ljallangan  bo’shliq  paydo  bo’ladi.  Siz  esa  o’sha  ajratilgan  joyga 

xohlagan  narsani  yozib  qo’yishingiz  mumkin.    Uyqudan  uyg’otishda  ham  xuddi 

shu  kabi  usullarni  qo’llashingiz  mumkin.  Bunda  ertalab  o’qish  yoki  ishga  borish 

uchun vaqtni belgilab qo’yishingiz mumkin. Bu vaqtni belgilashda ham xuddi shu 

kabi  oyna  hosil  bo’ladi  va  o’sha  oynada  ko’rsatilgan  soat,  minut,  sekundlari 

o’zingizga kerakli bo’lgan vaqtni belgilash imkonini beradi. Bunda ham eslatmalar 

yozishingiz mumkin. Masalan ertalab uyqudan uyg’onganingizdan keyin ish yoki 

o’qishingizga olib ketishingiz kerak bo’lgan narsalarni yozib qo’yish mumkin. 

         



 

 

 

 

 



II. ASOSIY QISM 

2.1 Dastur komponentalari 

           NumericUpDown komponentasi 

NumericUpDown  komponentasi  sonlardan  iborat  foydalanuvchi 

tomonidan o`suvchi va kamayuvchi sonlarni tashkil etishda ishlatiladi. 

Komponentaning  o`ng  tomonida  pastga  va  tepaga  yo`naltirilgan  strelkalar 

yordamida sonlarni orttirish yoki kamaytish mumkin. 

Xususiyatlari 

Increment  –  bu  xususiyatida  sonlar    o`sish  yoki  kamayishining  qiymati 

belgilanadi  ya`ni  1  bo`lsa  u  holda  1  birlikda  ortib  borish  tartibida 

bo`ladi.(1,2,3….). 

Maxsimum  –  bu  xususiyatda  sonlarning  maxsimal  ortishi  mumkin  bo`lgan 

qiymati belgilanadi. 



Minimal  -  sonlarning  minimal  kamayishi  mumkin  bo`lgan  qiymati 

belgilanadi. 



Button komponentasi 

Tugmalar  boshqaruv  elementlari  hisoblanadi  va  ma`lum  funksional 

vazifalarni  bajarishga  buyruq  berish  uchun  ishatiladi.  Tugma  yuzasida  matn  va 

yoki rasm tasvirlanishi mumkin. 

Visual  Studioda  standart  tugma  Button  kompanenti  yordamida  berilgan. 

Tugma  yuzasidagi  bosilganda  bajaradigan  ish-harakatni  tavsiflovchi  yozuvga  ega 

bo`lishi mumkin. 

       Tugma  uchun  asosiy  hodisa  u  bosilganda  yuzaga keladigan  OnClick hodisasi 

hisoblanadi. Bunda tugma bajarilayotgan harakatni Visual (ko`rinarli) tasvirlovchi 

mos ko`rinishga ega bo`ladi. OnClick hodisasini qayta ishlovchi qism dasturda  

 


 

 

 



joylashgan harakat tugma qo`yib yuborilishi bilanoq bajariladi. 

Tugmani quyidagi usullar bilan bosish mumkin: 

sichqonchani qirsillatish bilan ; 



Caption xususiyatida berilgan tugmalar majmuini tanlash bilan



yoki probel tugmalarini bosish bilan; 



tugmasini bosish bilan. 

 

 

  Label komponentasi 



Label  Yozuv  (label  komponenti)  yorliqni  ifodalaydi  va  ko`pincha  o`zining 

Text  xususiyatiga  ega  bo`lmagan  boshqa  boshqaruv  elementlarining 

sarlavasi  sifatida  ishlatiladi.  Ko`pincha  yozuvlarni  tasvirlash  uchun  nishon  deb 

nomlanadigan  Label  kompanenti  ishlatiladi.  U  dastur  bajarilish  vaqti 

foydalanuvchi  tahrirlashi  mumkin  bo`lgan  oddiy  matnni  tasvirlash  uchun 

ishlatiladi. 

Visual  Studio  dasturida  Label  kompanentasini  ishlatish  uchun  ―Панель 

элементов‖ oynasida Label nomli kompanenta tanlanadi. 

Xususiyatlari. 

BorderStyle  —  bu  xususiyat  orqali  Label  komponentasini  chegara  sohasini 

o`zgartirish mumkin. 

Chegara  sohasining  3xil  ko`rinishi  mavjud:    none,  (bir  chiziqli)  окантовка 

одной линией , окантовка под трехмерное пространство(uch o`lchovli); 



Text — xususiyatida Label komponentiga kiritiladigan matn yoziladi. 

AutoSize  —  Nishon  matniga  bog`liq  ravishda  Label  kompanenti 

o`lchamlarini  avtomatik  rostlashni  boshqarish  uchun  Boolean  turidagi  AutoSize 

xususiyati  xizmat  qiladi. Agar xususiyat  (odatdagidek)  True  qiymatga  ega  bo`lsa, 

Label kompanenti Caption xususiyatidagi matnga ko`ra o`lchamlarini o`zgartiradi. 



TextAlign —  yozilgan matnning Label chegarasi bo`ylab qanday  

 

 

 



 

joylashishini belgilash. Label kompanenti ichida matnni rostlash uchun quyidagi  

qiymatlarni qabul qiluvchi TAlignment turidagi Alignment xususiyati qo`llaniladi: 

- TopLeft– chap yon bo`ylab rostlash; 

- TopCenter – matnni markazlashtirish; 

- TopRight – o`ng yon bo`ylab rostlash. 

Nishonning  shaffof  yoki  bo`yalganligi  Boolean  turidagi  Transporent 

xususiyati  belgilaydi.  Bo`yoq  rangi  Color  xususiyati  yordamida  o`rnatiladi. 

Odatda,  Transporent  xususiyati  False  qiymatiga  ega  va  nishon  noshaffof  bo`ladi. 

Shaffof  Label  kompanenti  nishon  rasm  ustida  joylashtirilganda  va  tasvirni 

yopmasligi  zarur  bo`lgan  hollarda  kerak  bo`lishi  mumkin.  Masalan,  geografik 

xaritada. 



RichTextBOX komponentasi 

Ko`p  satrli  matn  bilan  ishlash  uchun  Visual  Studioda  RichTextBOX 

kompanenti  mavjud.  Ko`p  astrli  redaktorlar  bir  satrli  redaktorlar  ega  bo`lgan 

imkoniyatlarga  ega.  Bu  boshqruv  elementlarining    asosiy  farqi  shundaki,  ko`p 

satrli redaktorlar bir necha satrlarga ega bo`lishi mumkin. 

Ko`p  satrli  redaktordagi  ma`lumotga  murojaat  qilish  uchun  String  turidagi 

Text  xususiyati  qo`llaniladi.  Bu    holda  RichTextBOX  kompanentidagi  barcha 

ma`lumot  bitta  satr  ko`rinishiga  tasvirlanadi.    tugmasi  bosilganda 

qo`yiladigan  satr  oxiri  #13#10  kod  yordamida  yoziladi,  shuning  uchun 

foydalanuvchi  ko`rayotgan  simvollar  soni    Text  satridagidan  kam  bo`ladi.  Bu 

o`ziga xoslikni , masalan, berilgan simvolning RichTextBOX kompanenti satridagi 

joyini aniqlashda hisobga olish zarur. 

  

 

 



 

 

 

 



 

 

                             (2.1-rasm) budilnik dasturi ochilgan oyna. 



 

 

 



(2.2-rasm) budilnik dasturining ishlash oynasi 

 

 

 

 



 

2.2. Foydalanuvchi uchun qo’llanma 

Bu  dastur    Visual  Studio  2012  dasturida  tuzildi.

  Bu  turdagi  dasturlash 

tillarida  tuzilgan  dasturlar  ishlashi  uchun  avvalo  Microsoft  companiyasing 



Microsoft  .NET  Framework  turli    bibliotekasidan    foydalana  olish  imkoni  

bo`lishi  shart.  Buning  uchun    esa  sizning    Operatsion    sistemangiz    yangilanish  

yoki Microsoft .NET Framework 2.0 turi  o`rnatilishi  kerak. 

 Ushbu budilnik dasturni ikki xil usulda ishlatish mumkin: 

1.  Biror vaqtni belgilash orqali ishlatish 

2.  Biror vaqtdan keyin ishga tushirish 

Biror vaqtni belgilash orqali ishlatish jarayoni boshlanganda quyidagi(2.3-rasm)da 

ko’rsatilgandek oyna hosil bo’ladi 



 

 

(2.3-rasm) budilnik dasturining biror vaqtda ishlashashni boshqarish oynasi. 



 

 

 



 

Bu dasturning chalingan holatida esa quyidagicha oyna hosil  bo’ladi 



 

(2.4-rasm) budilnik chalingan holati  

Bu dasturning ikkinchi holati ya’ni biror vaqtdan keyin ishlash holati esa 

quyidagicha : 



 

(2.5-rasm) budilnik dasturining biror vaqtdan keyin ishlashashni boshqarish 

oynasi. 


 

 

 



 

 

 



(2.6-rasm) budilnik chalingan holati 

 

Bundan tashqari bu dasturimizga eslatmalarni ham yozib qo’yishimiz mumkin 



 

 

(2.7-rasm) budilnik dasturiga eslatma yozish oynasi 



 

 

 



 

 

 



(2.8-rasm) budilnik chalingan holati 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



 

XULOSA 

     


 Ushbu kurs ishini ishlab chiqish natijasida budilnik dasturi haqida va uning 

ishlash  prinsplari  dasturiy  vositasi  ishlab  chiqildi.  Bu  budilnik  dasturi  turli  xil 

sohalarda qo’llanilishi mumkin. Budilnik dasturini yaratish uchun ―Visual Studio 

2012‖ dasturidan foydalanildi. Hozirgi kunga kelib budilnikning turli xillari ishlab 

chiqarilmoqda.  Bular:  ovozli  budilniklar,  hid  bilan  uyg’otuvchi  budilniklar  va 

boshqa  ko’plab  turlari  mavjud.  Budilnikdan  yosh-u  qari  birdek  foydalanadi. 

Budilnik  dasturi  deyarli  barcha  tizimlarda  mavjud.  Masalan  uy  soatlari,  qo’l 

soatlari,  uy  telefonlari,  mobil  telefonlar,  kompyuterlar  ,  televizorlar  va  boshqa 

ko’plab  qurilmalarda  uchratish  mumkin.  Biz  bu  budilnik  dasturidan    uyg’otgich 

sifatida  deyarli  har  kuni  foydalanamiz.  Budilnik  dasturi  ko’proq  yoshi  kattalarga 

qulay  hisoblanadi.  Chunki  yosh  o’tgan  sayin  inson  xotirasi  susayib  boradi  va 

budilnik dasturiga talab yanada kuchayadi. Budilnik dasturi esa barcha  esingizdan 

chiqadigan barcha narsalarni eslatib turadi. Bu dasturni ishga tushirish juda oddiy 

va qulay hisoblanadi. 

         Bu  budilnik  dasturini  ishlab  chiqishdan  maqsad  turli  xil  sohalarda 

qulayliklar  yaratish uchun ishlab chiqildi.      

          Budilnik dasturi quyidagi vazifalarni bajarishi lozim: 

1.  Eslatmalarni amalga oshirish 

2.  Uyqudan uyg’otish 

3.  Vaqtni belgilash va h.k.z 

        Eslatmalarni amalga oshirishda esingizdan chiqishi mumkin bo’lgan barcha 

ma’lumotlarni  yozib  qo’ysangiz  bo’ladi.  Ertalab  o’qish  yoki  ishga  borish  uchun 

vaqtni belgilab qo’yishingiz mumkin. Bunda ham eslatmalar yozishingiz mumkin. 

Masalan  ertalab  uyqudan  uyg’onganingizdan  keyin  ish  yoki  o’qishingizga  olib 

ketishingiz kerak bo’lgan narsalarni yozib qo’yish mumkin. 

        


 

 

 



 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 

1. Karimov I.A. Yuksak ma'naviyat-engilmas kuch.-T.: "Ma'naviyat", 2008 y.  

 

2. Г.Р.Громов Основы информацион технология .  



3. Алимов К. Создание новых информационных компьютерных технологий и 

систем. 1993.  

 

4.  О.Ефимов,  В.Морозов,  Н.Угрипович.  «Курс  компьютерной  технологии  с 



основами информатики», М., 1999 г.  

5. The C++ Programming Languge Brain W.Kernighan Denis M.Ritchie 

6.  Ф.Скотт,  Баркер.  «Профиссиональное  программированиев  Access  2002». 

М.-С.Пб.-Киев, 2002  

7.  Климов  В.Г.  Информационные  и  коммуникационные  технологии 

обучения:  проблемы,  методика  внедрения,  перспективы.  Пермь:  Изд-во 

«ОАО Книжное издательство», 2005  

8. Khorton Visual C++  2010  Полны курс-2011 

9. 

Петцолъд  Ч.  Программирование  для  Microsoft  Windows  на 



С#.Издательско-торговый дом «Русская Редакция», 2002.- 576 с  

10.  Троелсен.  Э.  С#  и  платформа  .NET.  Библиотека  программиста.Питер, 

2004. —   796 с  

11. 


www.google.uz

 

12. 



www.referat.uz

  

 



 

 

 



 

ILOVA 

//Form1 


#pragma

 

once



 

#include


 

"vaqt.h"


 

namespace

 Bud { 

 

 



using

 

namespace



 System; 

 

using



 

namespace

 System::ComponentModel; 

 

using



 

namespace

 System::Collections; 

 

using



 

namespace

 System::Windows::Forms; 

 

using



 

namespace

 System::Data; 

 

using



 

namespace

 System::Drawing; 

 

using



 

namespace

 System::IO; 

 

/// 



 

 



/// Сводка для Form1

 

 



/// 

 

 



public

 

ref



 

class


 Form1 : 

public


 System::Windows::Forms::Form 

 



 

public


 

 



Form1(

void


 

 



 

 



 

InitializeComponent(); 

 

 

 



//

 

 



 

 

//TODO: добавьте код конструктора



 

 

 



 

//

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 

 



 

 



 

protected

 

 



/// 

 

 



 

/// Освободить все используемые ресурсы.

 

 

 



/// 

 

 



 

~Form1() 

 

 



 

 

 



if

 (components) 

 

 

 



 

 



 

 

delete



 components; 

 

 



 

 



 

#pragma



 

endregion

 

 

 



 

 

 



int

 n,m,num1,num2,num3,S,S2; String ^a; 

 

 

int



 secund,minut,soat,vaqt; 

 

 



void

 start(){ 

 

 

num1=System::Convert::ToInt64(numericUpDown3->Value); 



 

 

 



num2=System::Convert::ToInt64(numericUpDown2-

>Value); 

 

 

 



num3=System::Convert::ToInt64(numericUpDown1-

>Value); 

 

 

 



S=num1+(num2*60)+(num3*3600); 

 

 



 

S2=secund+(minut*60)+(soat*3600); 

 

 

 



if

(((S==S2) || (S2==vaqt)) && numericUpDown1- 

 

 

 



 

 


 

 

 



 

>Enabled==

false

){ 


 

 

 



 

 

 



Vaqt ^ f2 = 

gcnew


 Vaqt(); 

 

 



 

 

 



 

f2->Show(); 

 

 

 



 

 



 

 

secund++; 



 

 

 



if

(secund<=9){ 

 

 

 



label2-

>Text=


"0"

+System::Convert::ToString(secund); 

 

 

 



}

else


 

 

 



 

{label2->Text=System::Convert::ToString(secund);} 

 

 

 



if

(secund==59){ 

 

 

 



secund=0;  

 

 



 

minut++; 

 

 

 



if

(minut<=9){ 

 

 

 



label3-

>Text=


"0"

+System::Convert::ToString(minut); 

 

 

 



}

else


 

 

 



 

label3->Text=System::Convert::ToString(minut); 

 

 

 



 

 



 

if

(minut==59){ 



 

 

 



minut=0; 

 

 



 

soat++; 


 

 

 



if

(soat<=9){ 

 

 

 



 

 

 



 

 

 

 



 

label4- 


 

>Text=


"0"

+System::Convert::ToString(soat); 

 

 

 



 

}

else



 

 

 



 

label4->Text=System::Convert::ToString(soat); 

 

 

 



 

 



 

 



 

 

 



private

: System::Void Form1_Load(System::Object^  sender, 

System::EventArgs^  e) { 

 

 



 

 

 a=__TIME__; 



 

 

 



 

 

                                          label2->Text=a- 



 

 

>Substring(6); 



 

 

 



 

 

 label3->Text=a->Substring(3,2); 



 

 

 



 

 label4->Text=a->Substring(0,2); 

 

 

 



 

secund=System::Convert::ToInt64(label2-

>Text); 

 

 



 

 

 minut=System::Convert::ToInt64(label3- 



 

 

 



 

 

 



 

>Text); 


 

 

 



 

 

 



 soat=System::Convert::ToInt64(label4->Text); 

 

 



 

 

  timer1->Enabled=



true

 



 

 

 



  

 

 



 

 

 } 



 

private


: System::Void button1_Click(System::Object^  sender, 

System::EventArgs^  e) { 

 

 

 



 

 

 



 File::WriteAllText(

"1.txt"


,richTextBox1->Text);  

 

 



 

  numericUpDown1->Enabled=

false

;  


 

   


 

 

 



  numericUpDown2->Enabled=

false


 

 



 

  numericUpDown3->Enabled=

false



 



 

 

 



if

(radioButton2->Checked==

true

){ 


 

 

 



 

 

 



 

 

num1=System::Convert::ToInt64(numericUpDown3->Value); 



 

 

 



num2=System::Convert::ToInt64(numericUpDown2- 

 

 



>Value); 

 

 



 

num3=System::Convert::ToInt64(numericUpDown1-

>Value); 

 

 



 

 

 



vaqt=num1+(num2*60)+(num3*3600)+secund+(minut*60)+(soat*3600); 

 

 



 

 

 



notifyIcon1->Visible=

true


;  

 

 



 

 

 



 

 

 

 



 

this


->Hide(); 

 

 



 

 

 



 

 



 

 

 



 } 

private


: System::Void button2_Click(System::Object^  sender, 

System::EventArgs^  e) { 

 

 

 



  

 

 



 

 numericUpDown1- 

 

 

>Enabled=



true

;   


 

   


 

 

 



 

  numericUpDown2->Enabled=

true



 



 

 

 



  numericUpDown3->Enabled=

true


 

 



 

 } 


 

 

private



: System::Void richTextBox1_TextChanged(System::Object^  

sender, System::EventArgs^  e) { 

 

 

 } 



private

: System::Void timer1_Tick(System::Object^  sender, 

System::EventArgs^  e) { 

 

 



 

 start(); 

 

 

 } 



private

: System::Void 

notifyIcon1_MouseDoubleClick(System::Object^   

 

 



sender, System::Windows::Forms::MouseEventArgs^  e) { 

 

 



 

  

 



 

 

this



->Show(); 

 

 

 



 

 

 



 } 

}; 


 

 



//Form2 

#pragma


 

once


 

 

namespace



 Bud { 

 

 



 

 



#pragma

 

endregion



 

 

private



: System::

Void


 Vaqt_Load(System::

Object


^  

sender


System::


EventArgs

^  


e

) { 


 

 

 



 

 

 richTextBox1->Text= 



File

::ReadAllText(

"1.txt"

); 


 

 

 



 } 

 

 



 

private


: System::

Void


 button1_Click(System::

Object


^  

sender


System::


EventArgs

^  


e

) { 


 

 

 



 

 

this



->Close(); 

 

 



 

 } 


}; 



 



 

Download 1,24 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish