Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

nslookup utilitasiga misollar: 
1. yandex.ru domeni uchun komandali rejimga kirmasdan domen nomlari serverlari 
ro‗yxatini olish (kalitdan foydalanish orqali). 
C:\> nslookup -type=ns yandex.ru 

---

202 
Server: dns01.catv.ext.ru 
Address: 217.10.44.35 
Non-authoritative answer: 
yandex.ru nameserver = ns4.yandex.ru 
yandex.ru nameserver = ns5.yandex.ru 
yandex.ru nameserver = ns2.yandex.ru 
yandex.ru nameserver = ns1.yandex.ru 
ns2.yandex.ru internet address = 213.180.199.34 
ns5.yandex.ru internet address = 213.180.204.1 
8. 
telnet
utilitasi. 
telnet utilitasi tarmoq bo‗yicha matnli interfeysni tashkil etuvchi, telnet tarmoq 
protokolini bajarilishini amalga oshiradi (TCP transport protokoli yordamida). 
Telnet operatsion tizimning komandalik qatori interfeysiga ulanish uchun xizmat 
qiladi. Natijaja ushbu utilita matnli interfeyslarida MUD o‗yinlarida va animatsiyalangan
ASCII-art qo‗llanila boshladi. 
Baʼzida telnet mijozlari TCP transport asosida boshqa protokollarga 
bog‗lanishni amalga oshiradi. 
telnet protokoli FTP ulanishini boshqarishda qo‗llaniladi, yaʼni tekshirish va 
tajribani bajarish uchun serverga telnet ftp.example.net ftp komandasida kirishi mumkin. 
Protokolda maʼlumotning haqiqiyligin tekshirish va shifrlash nazarga 
olinmagan. Shuning uchun ushbu utilita TCP ga bog‗liq har handay hujumga 
moslashuvchang. Tizimga oraliqtan foydalanish uchun SSH tarmoq protokoli qo‗llaniladi 
(ayniqsa 2 versiyasi), va o‗ni yaratishda xavfsizlik masalasi nazarga olinadi. Agar tarmoq 
pog‗onasida himoyalashni qo‗llash va tarmoqni to‗liq nazarga olinmasa, telnet sessiya 
ancha past darajada himoyalangan. 
Bundan tashqari, telnet mijozi HTTP, IRC, SMTP, POP3 va TCP asosidagi 
protokolidagi matnga yo‗naltirilgan protokollarida, qo‗lda ulanishni amalga oshirishda 
qo‗l keladi. 
Standart holda (agar port berilmagan bo‗lsa) telnet 23 portni ishlatadi. 

---

203 
1) POP3 protokoli orqali pochta serveriga kirish (pochta qutisining ish 
qobiliyatini tekshirish). 
Kiriting: telnet pochta_serveri_nomi 110 
Server javobi: +OK Hello there. 
Foydalanuvchi nomi sifatida o‗zingizning elektron pochta adresingizni kiriting: 
user [e-mail] 
Server javobi: +OK Password required. 
Buning uchun pochta qutisi parolini kiriting: pass parol 
Server javobi: +OK logged in. 
Chiqish uchun quyidagini kiriting: quit +OK Bye-bye 
2) smtp-serverga kirishni tekshirish. 
Kiriting: telnet imyapochtovogoservera 25 
Agar natijada siz 2 raqami bilan boshlanuvchi xabar olsangiz, unda sizda 
serveriga kirish huquqi bor, aks holda xatolikmavjudligini anglashingiz mumkin.