Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

15-16 маъруза: Глобал тармоқлар технологиялари (FR, ATM) 
 
Frame Relay - кадрларни трансляция қилиш технологияси 
Ўзининг тақибчиси бўлган X.25 билан солиштирилганда Frame Relay (FR) ишлаб 
чиқариш бўйича самаралироқдир.
FR коммутаторлари тешикли коммутация технологиясидан фойдаланади, яъни адрес 
ахборотини ўқиб бўлгандан кейин дарҳол навбатдаги транзит тугунга узатиб юборади. Бу 
эса ҳеч қанча вақтни олмайди.
Агар қандайдир хато юзага келса, FR коммутаторлари кадрни хатоли қисмини олиб 
ташлайди. Хатони тўғрилаш функцияси юқори даражали протоколга юклатилади 
(масалан, TCP). Бу ҳолат кадр ҳисоб китоби ва қайта ишланишига кетадиган ҳаражатни 
камайтириб, унинг ўтказувчанлик қобилиятини оширади.
Нутқ интеграцияси 
Замонавий FR нутқни тахминан (10-15 марта) зичлаштириш учун махсус алгоритмни 
амалга оширади, яъни кўпроқ кадр узатишни қўллашга имкон яратади.
Механизмлардан бири талаффузни йўқотиш ҳисобланади. Одатда телефонда 
сўзлашаѐтганлар галма-галдан гапирадилар. Оддий телефон орқали сўзлашилаѐтганда 
«жим» турган тарафда маҳсус шовқин сигнали узатилади. Ундан ташқари, гапнинг ва ҳар 
бир сўзнинг орасида танаффус бўлади. Статистика бўйича телефон орқали 
гаплашилаѐтганда гапни 60% ўтказиш оралиғи жим туришни узатишга кетади. Канал 
оралиғида керакли сигналдан ташқари ҳамма қисмини маълумот узатишга ишлатса 
бўлади.
Яна бир аҳамиятли механизмлардан бири «рақамлашнинг ўзгариш тезлиги» 
ҳисобланади, яъни овоз узатиш минимал қабул қилиш сифатини билдирувчи «кам 
тезликдаги (база) рақамлаш» топилади ва «базали» кадрлар оқими вужудга келади.
Каналдаги бўш оралиқларни эса овоз сифатини яхшиловчи қўшимча пакетлар ташкил 
этади. Бунақанги телефон трафикини қайта ишлаш алгоритми FR томонидан осон 
бажарилади.
FR тармоқларини қуриш усуллари 
FR технологияси базасида корпоратив тармоқ қуришда 2 хил асосий вариант кўриб 
чиқилади:
-