Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

Korporativ klientlarga – shaxslararo va xalqaro so‗zlashuvini arzonlashti-
rish, uzoqlashtirilgan filiallar o‗rtasida virtual shaxsiy tarmoq yaratish(VPN), 
Internetdan qo‗ng‗iroq korporativ Web saytida. 
Internet magazinlarga va kataloglarga Shaxsiy foydalanuvchilarga 
shaharlararo va xalqlar xizmatlari bitta operatordan, kompyuterdan qo‗ng‗iroq, 
Web saytdan qo‗ng‗iroq. 
Aloqa sifati. 
Aloqa sifatini quyidagi xossalar ko‗rsatadi: 

  Ovozning buzilib chiqish darajasi: 

---

 
207 
 

  Ovozning paketlari ―yo‗qolish‖ tezligi; 

  Ovozning kechikib kelish vaqti. 
Aloqa xizmati ko‗rsatilgan xossalar bo‗yicha ko‗tarilgan, IP-telefoniyaning 
birinchi versiyalariga qaraganda, bu versiyalarda ovoz uzilish bilan kelar edi. 
Ovozni kodlashtirishni yaxshilash va yo‗qotilgan paketlarni tiklash shu darajaga 
yetdiki, bunda abonentlar so‗zlashuvda tiniq ovozning yuqori darajasida bo‗lib ular 
bog‗lanishning IP-telefoniya texnologiyasi asosida amalga oshayotganini 
sezmaydi. Ma‘lumki, suhbatdagi to‗xtash suhbat tempiga ta‘sir qiladi. Inson uchun 
250 millisekundgacha to‗xtashlar amalda sezilmas bo‗ladi. IP-telefoniyaning 
hozirgi kundagi mavjud yechimlari ushbu chegaradan oshmaydi, shuning uchun 
suhbat bundagi muloqot oddiy telefon tarmog‗idagidan farqlanmaydi. Bundan 
tashqari, to‗xtashlar quyidagi uch faktorga asosan kamayadi: 
Birinchidan; telefon serverlari mukammallashib boradi(uni ishlab chiquvchi-
lar to‗xtashlarga qarshi kurash olib boradi va ish algoritmini yaxshilaydi). 
Ikkinchidan; xususiy(korporativ) tarmoqlar rivojlanadi(uning 
boshqaruvchilari to‗xtash kattaliklarini nazorat qilishlari mumkin). 
Uchinchidan; Internet tarmog‗i o‗zi rivojlanib boradi zamonaviy Internet real 
vaqt rejimidagi kommunikatsiyaga moslanmagan edi. The Internet Engineering 
Task Forse(IETF) Internet tarmog‗i operatori bilan birgalikda tushirib qoldirish 
polosasini rezervlashtirishga imkon beradigan Reservation Protocol(RSVP) kabi 
yangi texnologiyalarni taqdim etmoqda. Bunda butun dunyodagi va tashkiliy 
tadbirlar(masalan, yuqoriroq sifatli xizmatni baholashning pulda ifodalash savolini 
yechish kabi)larni yangilash uchun bir qancha vaqt talab qilinadi. Internet dunyosi 
yuqorida aytilganlarga bog‗liq bo‗lmagan holda juda tez va to‗g‗ri yo‗nalishida 
harakat qilmoqda.