Kogon shahar kasb –hunar maktabi “Axborot vositalari mashinalari va kompyuter tarmoqlari operatori”

4.TEXNIKA XAVFSIZLIGI

• Kompyuterni xonada to'g’ri joylashtirish va to'g’ri loyihalanib, o'rnatilgan yoritgichlar foydalanuvchini ko'rishini yaxshi ta’minlaydi, asab tizimiga qo'shimcha zo'riqish bermaydi, operatorni normallashi faoliyatini ta’minlaydi, ish jarayonidagi xatolarni keskin kamaytiradi. Kompyuterlarni alohida xonalarga 5-6 displeydan ortiq bo'lmagan xolda joylashtirish tavsiya qilinadi. Bu eng avvalo mikroiqlimni yo'l qo'yilgan qiymatlari parametrlarini ta’minlashga imkon beradi. Sanitar normalarga muvofiq bitta foydalanuvchi uchun 5 m2 maydon, hajmi 20 m3 dan kam bo'lmasligi kerak.Gigenik nuqtai nazardan kompyuterni shunday joylashtirish kerakki, ekrandan ko'zni ko'targanda, xonadagi eng uzoqda joylashgan narsa ham ko'rinsin.

• Xulosa
• Dastlabki EХMlarning yaratilishi davrida, mashhur matematik Jon fon Neyman 1945-yildayoq kompyuter qurilmalari ma’lumotlarni qayta ishlash uchun qanday tarzda universal va maqbul bo’lishi kerakligini aytib o’tgan edi. Shu bois kompyuter tuzilishining asoslari Fon Neyman prinsipi deb yuritiladi. Deyarli barcha zamonaviy kompyuterlar mazkur prinsip asosida ishlaydi. Fon Neyman prinsipiga ko’ra kompyuter qo’ydagi qismlardan tashkil topgan bo’lishi lozim: * Arifmetik- mantiqiy qurilma –arifmetik va mantiqiy amalllarni bajaradi.* Boshqarish qurilmasi - dastur bajarilish jarayonini tashkil qiladi va barcha boshqaruv vazifalarini bajaradi. * Yodda saqlash qurilmasi yoki joriy xotira – ma’lumot yoki dasturlarni o’zida saqlaydi. * Тashqi qurilmalar ma’lumotlarni kiritish va chiqarishni taminlaydi. Hisoblash uchun yaratilgan kompyuterlarning imkonyatlari xozirgi kunda behisob desak adashmaymiz. Shunday imkonyatlarga IBM PC kompyuterlari ham egadir. Bu kompyuter mashhur Inernational Business Mashines Corporation korxonasining mahsulidir. IBM PC tipidagi shaxsiy kompyuterlar qo’ydagi asosiy qurilmalardan tashkil topgan:Sistem blok (tizimli qism) - kompyuter ishini boshqarishni ta’minlaydigan asosiy qism hisoblanadi; Hozirda APPLE firmasi «MAKINTOSH» rusumidagi kompyuterlari bilan, ayniqsa, AQSH ning o’zida tanilgan bo’lsa, IBM kompyuterlari dunyoda keng tarqalgan.

• Аdаbiyotlаr
• 1. S.Rahmonqulov “IBM PC shaxsiy kompyuterida ishlash”, Т.: “Sharq”, 1998.
• 2. A. Axmedov N. Taylaqov “Informatika”, Toshkent “O’zbekiston”, 2001.
• 3. A. Abduqodirov va boshqalar “Informatika”, Т.: “Me’ros”. 2002.
• 4. A. Sattorov «Informatika va axborot texnologiyalari» Toshkent «O’qituvchi», 2002.
• 5. http://www.microsoft.com/
• 6. http://www.ziyonet.uz/
• 7.http://www.ref.uz/ 
• 8. www.uzinfocom.uz/lang/uz