Kodifikatori

3. Organik kimyo
3.1 
Organik kimyo tarixi. Organik kimyoning o‘ziga xos xususiyatlari. 
A.M.Butlerovning organik kimyo tuzilish nazariyasi. Organik 
birikmalarning sinflanishi, nomlanishi va klassifikatsiyasi. Organik 
Telegram: @Abituriyent | Axborot portali

---

birikmalarga 
xos 
reaksiya 
turlari, 
izomeriya. 
To‘yingan 
uglevodorodlar. Alkanlar va sikloalkanlar; ularning molekula 
tuzilishi, gomologik qatori, izomeriyasi, nomenklaturasi, olinish 
usullari, xossalari hamda ishlatilishi. 
3.2 
To‘yinmagan uglevodorodlar. Alkenlar, alkadiyenlar, alkinlar, 
aromatik uglevodorodlarning molekula tuzilishi, gomologik qatori, 
izomeriyasi, nomenklaturasi, olinish usullari, xossalari hamda 
ishlatilishi. Neft, tabiiy gaz va toshko‘mir. 
3.3 
Kislorodli organik birikmalar. Spirtlar, fenollar, aldegidlar, ketonlar va 
karbon 
kislotalarning 
molekula 
tuzilishi, 
gomologik 
qatori, 
izomeriyasi, nomenklaturasi, olinish usullari, xossalari hamda 
ishlatilishi. 
3.4 
Kislorodli organik birikmalar. Oddiy va murakkab efirlar, yog‘lar, 
sovunlar, uglevodlar, mono-, di- va polisaxaridlar; tabiatda tarqalishi, 
xossalari va ishlatilishi. 
3.5 
Azotli organik birikmalar. Nitrobirikmalar va aminlar. Aromatik 
aminlar. Aminokislotalarning tuzilishi, umumiy formulasi. Alanin, 
glitsin, lizin, glutamin, serin, sistein, fenilalanin; klassifikatsiyasi, 
izomeriyasi, sistematik nomenklaturasi, olinishi, fizik va kimyoviy 
xossalari hamda ishlatilishi. Oqsillarning tuzilishi va xossalari (rangli 
reaksiyalari, gidrolizlanishi, denaturallanishi). 
3.6 
Yuqori molekular birikmalar, Tabiiy, sintetik, va sun’iy yuqori 
molekular birikmalar. Monomer, makromolekula, polimer; tuzilishi 
zvenosi, 
polimerlanish 
darajasi, 
o‘rtacha molekular massasi. 
Polimerlanish, 
polikondensatlanish, 
sopolimerlanish 
reaksiyalari. 
Polimerlarning tuzilishi. Plastmassalar va ularning xalq xo‘jaligida 
ishlatilishi 
(polietilen, 
polipropilen, 
polixlorovinil, 
polistirol, 
fenolformaldegid). Kauchuklar. Sintetik tolalar.