Klassik universitet darsligi o'zbekiston Milliy universitetining 100 yilligiga bag’ishlanadi

Nazorat savollari: 
1. GATda uch o'lchovli xudud maydoni modeli qanday? 
2. GATda 3D xudud modelida nimani ko'rish mumkin? 
3. Belgilarning ramziy muharriri nimani anglatadi? 
 
7.4. Joyning uch o‘lchamli modellarining turlari 
 
Tipga oid (tipik) uch o‘lchamli modellar 
shaharlar planlari (reja), 
topografik  xaritalar  yoki  sharhlash  tavsifidagi  xaritalar  bo‘yicha  tuzib 
chiqiladi. Tipga oid modellar tarkibida joyning relefi yuzasi, tuzilishi, yo‘l 
tarmoqlari  ob’ektlari,  quvur  o‘tkazmalari,  quduqlar,  sfetoforlar,  o‘simlik 
qoplami  ob’ektlari,  gidrografiya  va  boshqa  oddiy  shakldagi  ob’ektlar 
mavjud  hisoblanadi.  Tipga  oid  modelni  tuzib  chiqish  -  bu  joyning  sifatli 
uch  o‘lchamli  modelini  xosil  qilishning  eng  tezkorlikda  amalga 
oshiriluvchi  uslubi  hisoblanadi.  Tipga  oid  modellar  relefning  o‘ziga 
xosligi  va  ularning  balandliklarini,  shuningdek  elektr  tarmoqlari 
simlarining va turli xil maqsadlarda foydalanishga mo‘ljallangan quvurlar 
o‘tkazmalarining  o‘zaro  bir-biriga  nisbatan  joylashish  holati  kabilarni 
hisobga  olgan  holatda,  ob’ektlarning  o‘zaro  joylashish  holatini  vizual 
usulda baholash uchun foydalaniladi.  
 
 
7.4.1-rasm. Tipga oid modelni tuzib chiqishga misol