Kkkkkkkkk

Қисқача хулосалар. 
1. Ҳалқаро савдо ва молия операцияларида ҳар хил валюталар кулланилади. 
Мамлакатнинг экспорт операциялари миллий валютага ҳорижда талабни ва бир 
вақтнинг ўзида ҳорижий валюта таклифини келтириб чиқаради. Импорт 
ҳорижий валютага ички талабни ва миллий валюта таклифини келтириб 
чиқаради. Бир валютанинг иккинчи бир валютага камайиши валюта бозорида 
амалга оширилади. Мамлакат ичкарисида резидентлар билан ҳорижий 
резидентлар ўртасидаги барча ишлар ушбу мамлакат тўлов балансида кайд 
қилинар экан. 
2. Тўлов баланси бу бирор бир мамлакатда четдан келадиган барча тушумлар ва 
иккинчи томондан эса четга чиқадиган барча тўловлар кўрсатилган ҳужжат 
ҳисобланар экан. Бунда барча иқтисодий битимлар иккита гуруҳга бўлиниб, 
жорий операциялар ва капитал ҳаракати билан боғлиқ операциялар деб аталар 
экан. 
3. Тўлов балансининг тахчиллиги ёки тўлов баланси актив ифодалари жорий 
операциялар ва капитал ҳаракати бўйича баланснинг ижобий ёки салбий 
қолдиги миқдорини кўрсатар экан, яъни, расмий резервларнинг қисқариши бу 
такчиллик миқдорини ифодаласа, расмий резервларнинг ўсиши эса тўлов 
балансининг актив қолдиги миқдорини кўрсатар экан. 
 
 
 
Таянч иборалар. 
Тўлов баланси, капитал ҳаракати счети, расмий қолдиқ, тўлов баланси 
дебети, тўлов баланси кредити, четдан келадиган тушумлар, четга чиқадиган 
барча тўловлар, валюта операциялари, импорт, экспорт, жорий операциялар, 
капитал ҳаракати билан боғлиқ операциялар, ижобий баланс, салбий баланс, 
ташқи савдо баланси қолдиги, хизматлар, инвестиция даромадлари, пул 

---

196 
утказмалари, жорий операциялар бўйича баланс қолдиги, ўрта муддатли ва узоқ 
муддатли капитал, капитал ҳаракати бўйича баланснинг қолдиги, расмий 
резервлар (олтин, СДР, ХВФ даги резервлар), расмий резервларнинг 
қисқариши, расмий резервларнинг ўсиши ва бошқалар.