Kiyinish madaniyati

LIBOS — MILLAT MADANIYATINING KO‘ZGUSI

Kiyinish madaniyati orqali biz o‘z ma’­na­­viyatimizni aks etti­ramiz. Egni­mizdagi libos faqat yoshimiz va ijti­moiy ma­qomi­mizga mos bo‘libgina qol­may, milliyligi­mizga xos qad­­riyatlarni ham namoyon etishi lozim. Xalqimizga yot g‘oya­lar ta’siri kuchay­gan bugungi kunda “ommaviy kiyinish ma­da­­niyati” ayollar va qizlar o‘rtasida alohida aha­miyatga egadir.
O‘zbekiston Respub­li­kasi Gender tenglikni ta’­­­min­lash masalalari bo‘yicha komissiyasi ta­shab­busiga bi­noan “O‘z­to‘­qimachilik­sanoat” uyush­masi, Maxalla va oilani qo‘l­­­lab-quvvatlash vazir­ligi, “Yosh di­zay­ner­lar” ken­­gashi va hamkor tash­­kilotlar bi­lan bir­ga­lik­da aholi, ayniqsa yoshlar o‘rtasida kiyinish mada­niya­tini rivojlanti­rish­ga ba­g‘ishlangan “Nafo­sat” fes­tivali o‘tkazilib ke­lin­moqda. Joriy yil­ning 11-13 fev­ral kunlari fes­­­ti­val­ning vi­loyat bos­qi­chi bo‘­lib o‘tdi.
Madaniy tadbirlarning dast­labki ku­ni­da Navoiy shahridagi “Yosh­­lar markazida” mahalliy di­zay­ner va hunarmandlar to­monidan yara­tilgan milliy liboslar ko‘r­gaz­ma­sining ochilishi hamda “Ayol­lar va yosh­­lar orasida kiyinish ma­daniyati” mavzu­sida seminar-tre­ning tashkil etildi. So‘z­ga chiq­qan­lar so‘nggi yil­lar davomida xo­tin-qizlarning mav­qeini oshirish, ular­­­ning jamiyat fao­­­liyatidagi ish­tirokini ta’min­lash masalalari davlatimiz siyo­sa­ti­ning muhim yo‘­nalishlaridan biri sifa­tida belgilanganini alo­hida ta’kidlab o‘tishdi.
— Ayollar, ayniqsa, yosh qiz­lari­miz o‘r­ta­sida milliy va zamonaviy ruhdagi, men­talitetimizga mos ki­yimlar andozasini tar­g‘ib qi­lish davr talabiga aylanmoqda, — deydi Oliy Majlis Senatining xo­tin-qizlar va gender tenglik masa­la­lari qo‘mitasi bosh maslahat­chisi No­dira Shotursunova. — Ushbu festivalni o‘t­kazishdan aso­­siy maqsadimiz — milliy qad­riyatlarimiz hamohangligida za­mo­naviy moda yo‘nalishlarini yaratish hamda vijdon va e’tiqod erkin­li­giga amal qilgan holda xalqimizga mos kiyinish madaniyatini tar­g‘ib qilish va o‘zbek moda yo‘nalishini shakl­­­lantirishdan iboratdir.
Kunning ikkinchi yarmida mutaxas­sis­lar, Navoiy dav­­lat peda­go­gika instituti ta­la­ba­lari, viloyat ixti­sos­lash­ti­ril­gan ma­daniyat maktabi o‘quvchilari va ommaviy axborot vo­sitalari xo­dimlari ish­tirokida davra suh­bati tashkil etildi. Ish­ti­rok­chilar bu­gungi kundagi kiyi­nish ma­da­niyati­ning ahamiyati ha­qida so‘z yuri­tib, ushbu yo‘nalishda amalga oshi­rilishi re­jalashti­ril­gan tad­bir­­lar haqida fikr al­ma­shishdi va zamonaviy o‘z­bek ayoli qiyo­fasi bo‘­yicha o‘z mulo­ha­zalarini bildi­rishdi.
Festival doirasida mahalliy dizay­nerlar, hunarmandlar, tala­balarning hamda “Na­fosat-2020” tanlovi Bu­­xoro viloyati g‘o­libi — “Ovatsiya modalar teatri” dizay­neri Irina Sha­ripova tomonidan “Zamo­na­viy o‘z­­bekistonlik ayollar va yoshlar” mav­­­zusida modalar na­mo­yishi tash­kil etildi.
— Tanlovda uchinchi bor ishtirok et­moq­da­man, — deydi NDPI “Di­zayn” yo‘­nalishi talabasi Nav­ro‘za Xol­mo‘­minova. — Men taqdim etgan li­bos mil­liy uslubda tikilgan bo‘­lib, qa­dim an’analarizga mos ra­vish­da de­tallar bilan boyitilgan. O‘y­lay­man­ki, ushbu libos to­mosha­bin­lar to­mo­nidan iliq kutib olinadi.
Ko‘rgazmaning taqdirlash m aro­simida Oliy Majlis Senati byud­jet va iqtisodiy islohotlar ma­sa­lalari qo‘mitasi raisi Erkin Ga­doyev so‘zga chiqib, festival ish­ti­rok­chilarini tabrikladi hamda ijti­­moiy hayotda ayolarning o‘rni ortib borgani sari ularning ki­­­yinish va tashqi ko‘ri­ni­shiga ham e’ti­bor qaratilayotgani, ular o‘r­tasida milliy va zamonaviy ruhda, men­talitemizga mos liboslar ando­zasini tar­g‘ib qilish muhim aha­miyatga ega ekanligini ta’kidladi. “Made in Uzbekistan” shiori os­tida namoyish etilgan videorolik esa yur­ti­mizda faoliyat yuritayotgan il­g‘or ishlab chi­qarish to‘­qimachilik kor­­xo­na­lari faoliya­ti haqida bo‘ldi. Mil­liy liboslar ko‘r­gaz­ma­sida faol ish­tirok etgan di­zay­­ner va hu­nar­mandlarga tashkilotchilar­ning ta­shak­­kur­noma va esdalik sov­g‘alari topshirildi.
— Bizning asosiy yo‘nalishimiz milliy liboslar tikishdan iborat, — deydi vi­loyat xunarmandlar uyushmasi a’zosi Mav­juda Ja­lo­lova. — Zamonaviy dizayn aso­sida ayollarimiz va yosh qizaloqlari­miz­ga atlas, adras matolaridan libos­lar­lar tayyorlaymiz. Ushbu fes­tivalda ilk bor ishtirok eti­shimga qaramasdan, tashkilot­chi­lar tomoni­dan tashakkurnoma va esdalik sovg‘a­si bilan taqdirlandim.
Festivalning ikkinchi kunida Nurota tu­manida ham qator tad­bir­lar o‘tkazildi. Tuman markazidagi “Hunarmandlar mas­ka­ni”da milliy kiyinish madaniyatini targ‘ib etish­­­ga yo‘naltirilgan modalar na­moyishi, liboslar ko‘rgazmasi bo‘­lib o‘tdi Bundan tashqari, meh­mon­lar va ishtirokchilar tu­mandagi ustoz-shogird an’anasi asosida yoshlarga o‘rnak bo‘layotgan hunar­mand­lar fao­liyatidan yaqindan ta­nish­dilar. “Zamonaviy o‘zbek ayoli­ning qiyofasi”, “O‘zbek milliy mo­dasi” kabi mav­zularida yosh di­zay­ner­lar uchun mahorat darsi, mu­taxas­sislar va yoshlar ishtirokida so‘­rovnoma­lar, seminar-trening va davra suh­bati bo‘lib o‘tdi.
Shuningdek, tadbir ishtirok­chi­lari “Eshon Sudur” mahalla fuqa­ro­lar yi­g‘inida fao­liyat yuritayot­gan hu­narmand-kashtachi S.Fay­ziyeva­­ning xonadoniga tashrif buyurib, oila­­viy tadbirkorlik, mil­liy ki­yinish ma­daniyatini tar­g‘ib etuvchi libos­lar va sho­gird­lari­­ning ish fao­liya­tini o‘rgan­di­lar.
Xatirchi tumanida esa festival­ning yakun­lovchi qismi o‘tkazildi. “Yoshlar modasi: an’analar va za­monaviy yo‘nalishlar” nomli davra suhbati va “Ayollar va yoshlar ora­sida kiyinish madaniyati” mavzusi­dagi seminar-trening ishtirokchi­lar va mahal­liy aholida katta qi­ziqish uyg‘otdi.
Xulosa o‘rnida aytish joizki “Nafosat” festivali milliy us­lubda ti­kilgan liboslarni targ‘ib etish, o‘zligi­miz, urf-odat­larimiz va qadriyatlari­mizga mos kiyimlar bichimlarini tiklash va zamonaviy dizayn bilan uyg‘un­lash­tirgan holda turli sohalarda fao­liyat yuritayot­gan ayollarning kiyi­nish uslubini ishlab chi­qish imko­niyati bilan aha­miyatlidir.

K iyinish madaniyatini kim qanday tushunadi? Zap zamonlar boʻldi-da! Bundan yigirma yillar avval “kiyimingiz yirtilib yoki soʻkilib ketibdi” deyishsa, uyalib oʻzimizni panaga olardik, sharmanda boʻlishdan choʻchir edik. Yillar oʻtib, yuz berayotgan oʻzgarishlar odamlarimizning kiyim borasidagi qarashlarini ham keskin oʻzgartirib yubordi. Bugungi yoshlar ataylab yirtiq kiyimlarni kiyishni, shu kiyimlarda nikoh va kechki bazmlarga borishni istashmoqda.