Kislota ishqoriy holat degani nima

Metabolik atsidoz

• Metabolik atsedozning asosiy sabablari:
• 1.vodorod ionlari hosil bo’lishining kuchayishi
• 2kislotalarning kiritilishi
• 3. vodorod ionlari ajralib chiqishining kamayishi
• Deariya natijasida bikarbonatlarni ko’p miqdorda chiqib ketishi

Metabolik atsidoz

• Quydagi og’ir kasalliklarda kuzatiladi:
• Qon aylanishning og’ir buzulishlarida
• Qon ketish qon yuqotishda
• Progressiv yurak qon tomir etishmovchiligida
• Infeksion kasalliklarda
• Peritonit
• Abses
• Gipotermiya
• Tarkibida yuqori miqdorda CO2 bolgan donor qonini quyganda
• Ichak va Jigar kasalliklarida
• OPN va XPN larda

Metabolik atsidozni labarator kriteriyalari

• pH –ni 7.0-7.35 gacha pasayishi
• BE –oshadi 25 mmol/ml gacha
• CO2 dekompensatsiya bosqichigacha oshadi
• Dekompensatsiya bosqichida esa kamayadi

Respirator atsidoz

• Rivojlanish sabablai : gipoventelyatsiya va gperkapniya
• Keltirib chiqaruvchilari:

1.nafas yo’llari obstruksiyasi

2.o’pka kasalliklari

3.o’pkadan tashqari sabablar

Bundan tashqari:Respirator atsidoz qon aylanish yetishmovchiliklarda,asfiksiya ,xirurgiyada noadekvat nafat bn taminlash ham olib keladi

Atsedoz klinikasi

Nafas olishning kuchayishi to’sattan nafas qisilishigacha

Yurak qon tomir sistemasi ishini buzulishi: pH ni kuchli pasayishida –yurak depressiyasi, AD –pasayishi,aritmiya

Ovqat hazm qilish sistemasini faoliyatini buzulishi:qusish ,diareya

MNS – FAOLIYATINI BUZULISHI-bosh aylanishi,uyquchanlik , atsedozli komagacha olib borishi mumkin

Hujayradan tashqari gipergidriya

Metabolik alkaloz

• Olib keluvchi sabablar:

1.Vodorod ionini ko’p miqdorda yuqotilishi

2.Ishqoriy moddalarni ko’p qabul qilish

- Bundan tashqari : og’ir qon ketishlarda, kuyishda,surunkali nefritlarda, operatsiyadan keyingi gipokaliemiyada ham rivojlanadi.

• Labarator kriteriyalari:

pH – 7.0-7.35 gacha oshishi

BE- 25 mmol/l gacha oshishi

pCO2-kompensator oshishi

Respirator alkaloz

• Sabablari : Giperventelyatsiya va qonda pCO2 ni parsial bosimini pasayishi
• Bundan tashqari:o’pkani suniy ventelyatsiyasida,100% O2 bn nafas berganda,lixoratkada,ensafalitda, salitsilatlar bn zaxarlanganda ham kuzatiladi.
• Labarator kriteriyalari:

pH – 7.0-7.35 gacha oshishi

BE- 5 mmol/l gacha oshishi

pCO2-pasayishi

Alkalozni klinikasi

• 1. Holsizlik , tashnalik , ishtahani pasayishi ,bosh og’rig’I,

doimiy suyuqlik ichish istagi.

• 2.Teri quruq, turgorligini rasayishi , sianoz
• 3. taxikardiya , maliy puls , mayatniksimon ritm. EKG da T tishi juda past.
• 4.Bemor quzg’aluvchan, quk oyoqlarda parasteziyalar.
• 5.qon analizida : plazmada Ca,K,CL miqdorini kamayishi
• 6.diurezni oshishi.