Кириш рввиПУ

O'zgaruvchi tokning podstansiya tortuvchisining quvvatini hisoblash. Transformatorlar tortuvchisining quvvati o`zgaruvchi tokning bir fazasida transportlar elektrifikasiyalanishini formula bo`yicha aniqlash mumkin:

qaerda: p_n.st–doimiy tokda podstansiya tortuvchisi quvvatini aktiv iste`mol qilish; cosφ – quvvat koeffitsienti, cosφ = 0,8÷0,85.

Amaliy mashg’ulot-11

Kontakt tarmoqlar tashkil etuvchilarini hisoblash va tanlash.
Podstansiya tortuvchisi, kontakt simlarining qirqimi, to`yinadigan va so`ruvchi tarmoqlar va ularning bajarish konstruksiyasi soni va joylashgan joyini tanlashda elektr hisoblar bilan tekshiriladi. Elektrovozlar sanoatida texnik sharoitlariga muvofiq, podstasiya shinasida nominal kuchlanishda tarmoq tortuvchisida (%) kuchlanish maksimal yo`qolishiga yo`l qo`yadi: doimiy tok uchun – 35%, o`zgaruvchi tok uchun – 25%.

Tarmoq tortuvchisini hisoblashda alohida uchastka bilan bir tomonlama to`yinishga bo`linadi. Shu uchastkalarning sxemasida yuklanish tortuvchisining hisobiga muvofiq kleadi, ularning soni odatda 1-2 dan oshmaydi.

Tarmoq tortuvchini elementlarini qirqimini tanlashda navbatdagi toklarni zichligini qo`llashda elektrovozning davomitligi 20 daqiqadan kam bo`lmagan holda va atrof muhitning harorati 40⁰C qo`llash tavfsiya etiladi: ochiq ko`psimli simlarda va mis kontaktlari uchun – 6-6,5 A/mm²; ochiq alyuminiy simlari uchun – 3-3,5 A/mm².

Elektrovozlar tokini yuklanishida tortuvchilarni zo`rayishi bilan aniqlanadi, l=f(F,v) bog`liq grafiki bo`yicha harakatlanish tarkibi berilgan xarakterini ta`minlashi uchun muhim, ya`ni elektrovozni tortuvchi xarakteristikasiga ko`ra.

Apparatlarni kommutasion himoya qilish moslamasini tanlash uchun tarmoq tortuvchisining QT toklarin hisoblash ishlarini bajarilishi.

Elektrovozning kuchlanish tortuvchisi (N):

qo`shganda:

_{ };

o`rnatilgan tezlik bilan harakatlanishda

_{ };

qaerda: P - elektrovozning tirkash og`irligi; Q–poezdni tirkash oldi og`irligi; _{ } – poezd harakatlanish qarshiligini solishtirma yig`indisi; i – yo`lning podyomi va qiyaligi; a – poezd qo`shilganda tezlanishi; g=9,81 m/s<sup>2</sup> – erkin qo`lashning tezligi.

Harakatlanish xarakteri va berilgan tezlikda yo`l uchastkasining hisobida I=f(F,v) (tortuvchining xarakteristikasi) tezligi va tortuvchining kuchlaridan toklarga bog`liq grafik bo`yicha elektrovoz iste`moli uchun tok aniqlanadi.

Zanjir kuchlarida o`zgaruvchi tokdagi elektrovozlar navbatdagilardan tashkil topadi: yuqori voltli transformatorlardan, to`g`irlagich moslamasidan va doimiy tokda ishlaydigan dvigatel tortuvchisidan iborat. Doimiy tokni balandligini I<sub>doim</sub> kesib o`tadi, dvigatel tortuvchisining obmotkasi orqali oqib o`tadi, tokning qiymatidan tarmoq kontaktidan I<sub>o`z</sub> elektrovozlar iste`mol qiladi, elektovozlar to`g`irlagichlari uchun quyidagi formula bo`yicha aniqlanadi:

qaerda: U_doim – dvigatel tortuvchisi qisqichida kuchlanish, V; U<sub>o`z</sub> – elektrovozning tokopriyemnikida tarmoq tortuvchisining kuchlanishi; <sub> </sub> – elektrovoz moslamasi o`zgaruchi-tortuvchining FIK, 0,97 – 0,98 ga teng; cosφ – tarmoq va elektrovozning quvvatini koeffitsienti, cosφ =0,8.

O`zgaruvchan va doimiy toklar tarmoq tortuvchisi QT toklari va kuchlanishni yo`qolishini hisoblari bir necha farqlarga ega. Karyer transportining o`ziga xos xususiyati elektr hisoblariga yo`l qo`yiladi, relslar tortuvchisi bo`yicha barcha qaytadigan toklar elektrovozdan so`ruvchi punktlariga qaytadi. Liniya so`ruvchi relslari ishlatilganda, bevosita yerga yotqizilgan (o`zgaruvchi tokda), yerga relslar orqali tokni oqishi hisobga olinmaydi. Hisoblarda tarmoq tortuvchisining elementlari qarshiligining elektr qiymati adabiyot ma`lumotlarida qo`llaniladi.

O`zgaruvchi va doimiy toklarning tarmoq tortuvchisi hisobi osonlashtirilgani 11.1 va 11.2 – jadvallarda keltirilgan.

11.1-jadval.

Parametr hisoblari	Doimiy tokda	Bir fazaning o`zgaruvchi tokida
Kuchlanishni yo`qolishi, V: tarmoq tortuvchisining yig`indisi kontaktda, tarmoq relslar kontakti tarmoq relslari liniya to`yinishi liniya so`ruvchisi Doimiy tokda 1km uzunlikda to`liq aktiv qarshiligi, Om/km: simlar kontakti rk liniya to`yinishi rt liniya so`ruvchisi rs tarmoq relslari rr O`zgaruvchi tokda 1km uzunlikda to`liq qarshiligi, Om/km: liniya to`yinishi Zl liniya so`ruvchisi Zs	∆U=∆Uk+∆Ur+∆Um+∆U0 ∆Uk=rk∑IIk ∆Ur=rr∑IIr ∆Ul=rl∑IIl ∆Us=rs∑IIs	∆U=∆Ukr+∆Ur+∆Un+∆U0 ∆Ukr=zkr∑IIkr ∆Ur=zr∑IIr ∆Ul=zl∑IIl ∆Us=zs∑IIs