Boshlovchi: Darxakikat, oxirgi paytlarda ichimlik suviga bulgan extiyoj ortib bormokda va bu uz-uzidan suv tankisligini keltirib chikaradi, chunki suv eng muxim, bebaxo kazilma boylik xyasoblanadi. Er sharining kupgina burchaklarida sanoati ilgor rivojlangan davlatlarda xayot manbai - suvning etishmasligi sezilmokda. Kupgina mutaxas-sislar uz e'tiborlarini tabiiy suv zaxirasiga karatmokdalar.
Аsraymiz o'simlik xillarin tayin
Аsraymiz hayvlar kamyob zotini.
Hatto atroflarin o’rabatayin,
Qo’riqxona deymiz hatto otini.
Xulosa.
Xulosa qilib aytganda, hozirgi davr talablariga mos barkamol avlodni tarbiyalab uchun o‘qituvchidan juda katta mahorat talab qilinadi.. Har bir fan o‘qituvchisi o‘z fanining boshqa fanlar bilan bevosita bog‘liq ekanini tushungan holda o‘quvchilarga ham buni tushuntirishi shart. Bunda faqat fanlarning bir-biriga bog‘liq ekanini shunchaki emas, balki integratsiyalab o‘qitish orqali o‘quvchilarga bu olamning yaxlitligi haqida tasavvur berish kerakligi ahamiyatlidir. Umumta’lim maktablarda biologiya fanini o’qitishda o’quvchilarni fanga qiziqtirish, darslarni ko’rsatmalilik asosida, boshqa fanlar bilan o’zaro bog’lab, biologik bilimlarni berishda fizik, kimyoviy tushunchalardan, fizik qonuniyatlardan o’rinli foydalanish yaxshi natija beradi. Tabiiy fanlar qatoridagi fizika va kimyo darslari tabiat hodisalarini o’rganadi. Biologiya o’quv fanini o’qitishning vazifalari – asosiy biologik tushunchalar, nazariyalar va qonuniyatlar bilan tanishtirish, tirik organizmlarning yashash muhitiga moslashishlarning vujudga kelish mehanizmlari haqida ma’lumotlar berish, organizmlarning individual va tarixiy rivojlanishining asosiy bosqichlarini tanishtirish, biologiya ta’limi mazmunining hozirgi ijtimoiy hayot va fan texnika yutuqlari bilan bog’lanishini ta’minlash, o’quvchilar o’zlarining va o’zgalarning salomatliklarini saqlashi, sog’lom turmush tarziga rioya qilishga yo’naltirish, tabiat va uning barcha boyliklariga oqilona munosabatda bo’lish fazilatlarini yosh avlod ongiga singdirish, biologic bilimlar zaminida mahalliy o’simlik va hayvon turlari, seleksiya yutuqlari, qadimda yashab ijod etgan buyuk allomalar va hozirgi olimlarni biologiyaga oid ishlari bilan tanishtirish orqali o’quvchilarni milliy istiqlol va vatanparvarlik ruhida tarbiyalash kabi kompetensiyalarni shakllantirish yotadi. O’quvchilarga biologiyadan yuqoridagi bilimlarni berish davomida boshqa fanlarga bog’lab amalga oshirib ilmiy nuqtai-nazardan tushuntirsak maqsadga muofiq bo’ladi. Biologiya fanini o’qitish jarayonida o’qituvchi ayrim muammolarga duch kelishi muqarrar. Masalan: 1. Barcha o’quvchilarni dars jarayonida to’la jalb qilish muammosi 2. Darsda o’quvchi tushungandek bo’lishi, o’qituvchi savoliga javob berishi mumkin, lekin ayrim biologic jarayonlarni tushunib ta’savvur qilishi uchun boshqa fanlarni, ya’ni kimyo, fizika, geografiya, ekologiya va boshqa fanlarga tegishli tushunchalarni ham birdek tahlil qilib bermog’i lozim. Hozirgi zamon tabiiy fanlarning rivojlanishi va texnik yuksalishida fizika fanini o’rni beqiyos. Keyingi yillarda fizika fanida erishilgan yutuqlar asosida, jumladan, raketasozlik, yadro energiyasi, yarim o’kazuvchanlik texnikasi, yorug’likning kvant generatori kabilar boshqa fanlarning rivoji va ularda yangi kashfiyotlar yaratilishiga sezilarli ta’sir ko’rsatdi. Biologiya fanining rivojiga fizika fani optik va elektron mikroskop kashf etilishi bilan salmoqli ta’sir ko’rsatdi. Biologiya fanidan labaratoriya mashg’ulotlarini amalga oshirish davomida ham albatta fizik bilimlarga tayanamiz. Ya’ni biologiya faning rivojiga fizika fani optic va electron mikroskop kashf etilishi bilan salmoqli ta’sir ko’rsatgan. Mikroskoplar orqali tirik organizmlarning hujayraviy tuzilishi, hujayrada sodir bo’ladigan murakkab jarayonlarni tadqiq etish imkoniyati yaratildi. Mikroskopiya natijasida tirik organizmlar irsiyatning tabiati, irsiyatning moddiy asosi bo’lgan DNK va RNKlarning o’ziga xos xususiyatlari, vazifalari, belgilarining paydo bo’lishidagi rolini aniqlash mumkin bo’ladi.Shu jumladan o‘quvchilarga fizika fanidan o‘rganayotgan bilimlari bilan boshqa fanlardan olgan bilimlari orasidagi uzviy bog‘liqlik borligini anglab yetadi. sho’radoshlar oilasiniga kiruvchi turlarning ko’pchiligi sho’rxok, qumli tuproq, cho’l zonasida o’sishga moslashgan o’simliklardir. Ular orasida bir, ikki, ko’p yillik o’tlar, butalar, chalabutalar va daraxtlar uchraydi. Sho’radoshlar oilasiga kiruvchi turlarning ayrimlaridan tabobatda keng foydalaniladi. Bazilarida inson salomatligi uchun zarur bo’lgan darmondorilar va A,B C, vitanimlari bo’r, ayrimlarida esa zaxarli moddalar bor.
Do'stlaringiz bilan baham: |