3.5.2. Плитани оғма кесим бўйича мустаҳкамликка ҳисоблаш
Ҳисобий юклардан ҳосил бўлган кўндаланг кучнинг миқдори
кН
Q
3
.
76
(7-расм) [1] га кўра плитанинг баландлиги 400 мм га
тенг бўлганда (450 мм дан кичик) хомутларнинг қадами
S=h/2=400/2=200 мм дан ортиқ бўлмаслиги ва шу билан бирга бу
кўрсаткич 150 мм дан ошмаслиги керак. Шунинг учун S=150 мм деб
қабул қиламиз. Хомутларнинг ушбу қадами таянчнинг ҳар иккала
томонидан L/4 масофага тааллуқли.
Плитанинг кўндаланг кесимини арматуралашда 2 та каркас қабул
қилинган бўлиб, уларнинг кўндаланг арматураси ø6 A-I деб
белгиланади. Унда кўндаланг арматура кесимининг юзаси қуйидагига
тенг бўлади:
2
57
.
0
283
.
0
2
cм
A
sw
Кўринувчи ёриқларнинг очилиш шарти текширилади:
0
1
1
3
.
0
h
b
R
Q
b
b
w
Ушбу формулада:
3
.
1
5
1
1
w
w
бу ерда,
5
.
6
10
5
.
32
10
21
3
4
b
s
E
E
ва
00223
.
0
15
17
57
.
0
S
b
A
sw
w
Бундан,
3
.
1
0724
.
1
00223
.
0
5
.
6
5
1
1
w
шарт бажарилади.
Шундан кейин,
802
.
0
9
.
0
22
01
.
0
1
1
1
B
b
b
R
бу ерда,
01
.
0
[1]
Топилган қийматлар юқоридаги формулага қўйилади.
кН
Q
кН
Н
см
МПа
h
b
R
B
b
b
w
3
.
76
7
,
312
10
6
.
3126
6
.
3126
36
17
9
.
0
22
802
.
0
0724
.
1
3
.
0
3
.
0
2
2
0
1
1
18
Демак, шарт бажарилди ва кўринувчи ёриқлар очилиб кетмайди.
Кўндаланг
куч
таъсирига
оғма
ёриқ
бўйича
плитанинг
мустаҳкамлигини таъминлаш учун ҳисоблаш қуйидаги шартга кўра
бажарилади:
sw
b
Q
Q
Q
Бетон билан қабул қилинувчи кўндаланг зўриқиш
b
Q
қуйидагича
аниқланади:
c
h
b
R
Q
bt
n
f
b
b
2
0
2
)
1
(
бу ерда,
2
2
b
[1].
5
.
0
)
(
75
.
0
0
h
b
h
b
b
f
f
f
cм
h
b
b
f
f
32
5
3
17
3
cм
b
f
32
га тенг деб қабул қилинади.
5
.
0
092
.
0
36
17
5
)
17
32
(
75
.
0
f
Кўндаланг кучлар таъсирини ҳисобга олувчи коэффицент
n
аниқланади:
5
.
0
1
.
0
0
h
b
R
N
bt
n
Плитада бўйлама сиқувчи куч
N
сифатида ундаги олдиндан
сиқилиш ҳосил қилувчи зўриқиш ҳисобланади. Унинг қиймати эса
ҳали ҳисобланмаган, шунинг учун
n
=0.5 га тенг деб қабул қилинади.
Унда:
5
.
1
592
.
1
5
.
0
092
.
0
1
1
n
f
Бироқ ,
5
.
1
1
n
f
деб қабул қилинади.
Элементнинг бир бирлик узунлигига тўғри келувчи хомутлардаги
зўриқишлар қуйдагича ҳисобланади:
19
см
МПа
S
A
R
q
sw
sw
sw
65
.
6
15
57
.
0
175
Элементнинг бўйлама ўқи бўйича энг ҳавфли оғма кесими
проекциясининг узунлиги
с
ни
с
0
га, яъни ушбу ўқ бўйича ҳавфли
оғма ёриқ проекциясининг узунлигига тенг деб қабул қилинади. Унда:
см
q
h
b
R
c
sw
B
bt
n
f
b
112
65
.
6
9
.
0
36
17
4
.
1
5
.
1
2
)
1
(
2
2
0
2
0
с
0
=112 см > 2h
0
=2
·
36=72 см бўлгани учун, унинг миқдори с
0
=72 cм
га тенг деб қабул қилинади.
Юқоридаги формуладан
b
Q
нинг қиймати топилади:
кН
Q
кН
Н
см
МПа
c
h
b
R
Q
B
bt
n
f
b
b
3
.
76
67
,
115
10
7
,
1156
7
.
1156
72
9
.
0
36
17
4
.
1
5
.
1
2
)
1
(
2
2
2
0
2
0
2
Шундай қилиб, ҳисоблашларга кўра кўндаланг арматура талаб
қилинмайди ва бу кўндаланг арматурани конструктив талабларга кўра
қабул қилиш лозим.
Қабул қилинади: 2 ø6 A-I, S=15 см қадам билан.
3.5.3. Плита токчасининг ҳисоби
Плитанинг токчаси бир қаторли кўп оралиқли қовурғалар
ораёпмасида жойлашган плита сифатида кўриб чиқилади.
Плитанинг
токчаси
Вр-I
синфли
симдан
тайёрланган
пайвандланган сим тўр билан арматураланади. Бунда, С1-симтўр
плита оралиғига, С2-симтўр таянчларга жойлаштирилади. Бунда,
l
1
=1.25 м, l
2
=1.30 м –қирралар бўйича олинган оралиқлар
.
Уларнинг нисбати:
04
.
1
25
.
1
30
.
1
1
2
l
l
Плитанинг
токчасига таъсир этувчи юклар 2-жадвалда
келтирилган.
20
2-жадвал
Плитанинг токчасига таъсир этувчи юкларни аниқлаш
Юкларнинг тури
Меъёрий
юк,
м
кН
Юк бўйича
ишончлилик
коэффициенти
Ҳисобий юк,
м
кН
Доимий юклар:
-пол ва
пардеворлар
оғирлигидан
0.95
1.1
1.045
-токча
оғирлигидан
1.25
1.1
1.375
Жами:
2.2
-
2.42
Вақтинчалик
юклар:
-узоқ муддатли
-қисқа муддатли
10.5
2.8
1.05
1.2
11.025
3.36
Жами:
13.3
-
14.385
Ҳаммаси:
15.5
-
16.805
Токча кесимининг ишчи баландлиги h
0
=5-1.5=3.5 см. Ички кучлар
жуфтининг елкаси z
f
=0.95h
0
=3.32 см.
1
s
A
ва
2
s
A
-
l
1
ва l
2
йўналишлардаги токчанинг 1 м
энига тўғри
келувчи арматуранинг кўндаланг кесим юзаси.
[7] асосан
04
.
1
1
2
l
l
бўлганда
9
.
0
1
2
s
s
A
A
тенг деб қабул
қилинади.
Арматура стерженларининг диаметри:
- бўйлама йўналишда d
1
=4 мм;
- кўндаланг йўналишда d
2
=3 мм.
Таянч ва оралиқ моментларининг қийматлари аниқланади
(9-расм).
21
9-расм. Плита токчасининг ҳисобий схемаси.
1
1
1
1
118
.
12
0332
.
0
365
s
s
s
s
s
I
I
A
A
z
R
A
M
M
M
1
1
2
2
20
.
11
9
.
0
0332
.
0
375
s
s
s
s
s
II
II
A
A
z
R
A
M
M
M
Тиргак таъсирини эътиборга олиш учун моментлар қиймати 20%
га камайтирилади. Талаб қилинган арматура кесимининг юзаси
қуйидаги шартдан фойдаланиб топилади:
,
)]
2
.
11
2
.
11
2
.
11
2
(
25
.
1
)
118
.
12
118
.
12
118
.
12
2
(
3
.
1
[
25
.
1
3
.
1
3
12
25
.
1
016805
.
0
8
.
0
)
2
(
2
2
)
3
(
12
1
2
2
1
1
1
2
2
1
s
II
II
I
I
A
M
M
M
l
M
M
M
l
l
l
l
p
Бундан келиб чиқиб:
2
2
1
2
2
2
1
35
,
0
389
,
0
9
,
0
9
,
0
;
389
,
0
0000389
.
0
см
A
A
A
см
м
A
s
s
s
s
Плита токчасининг 1 м га тенг бўлган энидалиги топилади.
Қуйидаги арматура симлари қабул қилинади:
- бўйлама йўналишда 5 ø4 Вр-I (қадами 200 мм),
1
s
A
=0.63 см
2
>0.389 см
2
;
22
- кўндаланг йўналишда 6 ø3 Вр-I (қадами 150 мм),
2
s
A
=0.42 см
2
>0.35 см
2
3.5.4. Кўндаланг қовурғаларни ҳисоблаш
Кўндаланг қовурғанинг ҳисобий схемаси 10-расмда келтирилган.
Кўндаланг қовурғанинг ҳисобий оралиғи ушбу қовурғалар ўқлари
орасидаги масофага тенг бўлади, яъни
l=
1.36
м. Қовурғанинг
баландлиги 200 мм, кўндаланг қовурғалар орасидаги масофа
l=
1.35 м.
10-расм. Кўндаланг қовурғанинг ҳисобий схемаси.
Қовурғага таъсир қилувчи ҳисобий юклар:
01
g
токчасидан, юк майдони миқёсида йиғилган
м
кН
g
/
31
.
0
1
.
1
25
1
)
05
.
0
2
.
0
)(
10
.
0
05
.
0
(
5
.
0
01
Қовурғанинг оғирлигидан:
м
кН
q
/
7
.
22
805
.
16
35
.
1
1
Қовурғага тушувчи умумий юк:
м
кН
q
g
q
d
/
01
.
23
7
.
22
31
.
0
1
Оралиқнинг ўртасидаги эгувчи момент миқдори:
м
кН
ql
ql
M
a
19
.
3
6
75
.
0
7
.
22
8
36
.
1
01
.
23
6
8
2
2
2
2
q
1
=
2
2
,7
к
H/
м
q
=
2
3
,0
1
к
H/
м
23
Таянчлардаги кўндаланг кучнинг миқдори:
кН
a
q
l
q
Q
28
.
7
)
75
.
0
7
.
22
36
.
1
01
.
23
(
5
.
0
)
(
5
.
0
1
Қовурғанинг кўндаланг кесим шакли 11-расмда келтирилган.
Қовурға битта пайвандланган ясси каркас билан арматураланади. Бу
каркасдаги:
- бўйлама арматура – A-III синфли пўлатдан,
- кўндаланг арматура эса – A-I синфли пўлатдан иборат.
11-расм. Қовурғанинг кўндаланг кесими шакли.
Кўндаланг қовурғани арматуралаш.
5
f
h
см > 0.1h=0.1
·
20=2 см бўлганда, токчанинг қовурғага
нисбатан ҳар иккала томонга чиқиб туриши 1/6·l=1/6·1.36=0.23
м дан
ва 6
f
h
=6
·
0.05=0.3 м дан катта бўлмаслиги лозим.
Қовурғанинг эни: b=(5+10)/2=7.5 см.
Юқоридаги токчасининг эни:
cм
b
b
b
св
f
5
.
53
23
2
5
.
7
2
Қовурға кесимининг эквивалент ҳисобий схемаси 12-расмда
келтирилган.
24
12-расм. Кўндаланг қовурғанинг эквивалент ҳисобий схемаси.
Бетоннинг ҳимоялаш қатлами a=2,5 см. Унда h
0
=h-a= 20-2.5=17.5
см га тенг бўлади.
Мустаҳкамлик шарти бўйича:
м
кН
М
м
кН
cм
МПа
h
h
h
b
R
f
f
f
B
b
19
,
3
4
,
79
10
94
.
7
100
)
2
5
5
.
17
(
5
5
.
53
9
.
0
22
)
2
(
3
6
0
2
Демак, нейтрал ўқ таврнинг токчасидан ўтади.
Энди, кўндаланг қовурғадаги арматуранинг кўндаланг кесими
майдони аниқланади:
Бетоннинг
сиқилган зонасининг характеристикаси илгари
аниқланган w = 0.69 га тенг.
Юқорида келтирилган формула бўйича ξ
R
ҳисобланади.
542
.
0
)
1
.
1
69
.
0
1
(
500
365
1
69
.
0
R
А
0
қиймати аниқланади:
00983
.
0
10
5
.
17
5
.
53
9
.
0
22
10
19
.
3
2
2
5
0
A
[1] бўйича
00983
.
0
0
A
бўлганда ξ ва ν қиймати топилади.
00988
,
0
2
1
1
0
А
As
25
.
995
,
0
5
,
0
1
Юқорида келтирилган формулага асосан А
s
қиймати ҳисобланади.
2
2
5
502
.
0
10
5
.
17
995
.
0
365
10
19
.
3
см
A
s
Сортамент бўйича 1 ø8 A-III, A
s
=0.503 см
2
Ҳисобий кўндаланг арматурани ўрнатиш зарурияти текширилади.
Дастлаб конструктив талабларга асосан қуйидагилар қабул
қилинади:
1 ø6 A-II, унинг қадами: S=h/2=200/2=100 мм ва А
sw
=0.283 см
2
cм
h
b
f
f
5
.
22
5
3
5
.
7
3
1
Юқорида келтирилган формулага асосан φ
f
қийматини аниқлаш:
5
.
0
43
,
0
5
,
17
5
,
7
5
)
5
,
7
5
,
22
(
75
,
0
f
0
n
, чунки бўйлама куч мавжуд эмас.
Хомутлардаги зўриқишларни элементнинг бир бирлик узунлиги
учун ҳисобланади.
см
•
МПа
95
.
4
10
29
.
0
175
sw
q
Юқорида келтирилган формуладан с
0
топилади:
95
.
4
9
.
0
5
.
17
5
.
7
4
.
1
43
.
1
2
)
1
(
2
2
0
2
0
sw
B
bt
n
f
b
q
h
b
R
c
cì
h
35
2
41
0
.
с
0
=35 cм га тенг
Бетон томонидан қабул қилувчи зўриқиш
Q
b
ни топиш:
МПа
Q
b
5
.
236
35
9
.
0
5
.
17
5
.
7
2
.
1
)
43
.
0
1
(
2
2
∙см
2
=
=23.65 кН >
Q
=7,28 кН
Демак, ҳисобларга асосан кўндаланг арматура талаб қилинмайди,
шунинг учун у конструктив талаблар асосида қабул қилинади.
26
Do'stlaringiz bilan baham: |