Kirish bet

6.3 Axborot izlash: o'tkazish turlari va metodikasi

Axborot qidirishning quyidagi turlari mavjud:

* kalit so'zlar bilan,

* mavzu sarlavhalari bo'yicha,

* muallifning (yoki mualliflarning) nomi bilan,

* raqamli qidiruv (hujjat raqami bo'yicha),

* retrospektiv,

* joriy qidiruv.

Kalit so'zlar bo'yicha qidiruv ikkinchi darajali nashrlarda mavzu ko'rsatkichi mavjud bo'lganda amalga oshiriladi. Shu bilan birga, ushbu to'plamda kerakli kalit so'z va manba tezislari sonini toping, unda bu so'z topilgan yoki mavzuga javob beradigan.

Tematik sarlavhalar bo'yicha qidiruv tadqiqotchi o'z so'roviga javob beradigan manbalarni topishga umid qilayotgan barcha bo'lim yoki bo'limni ko'rish orqali amalga oshiriladi.

Tadqiqotchi qiziqish sohasida ishlaydigan mualliflarning nomlarini bilsa, muallifning familiyasini izlash mumkin. Bu holda, ikkinchi nashrda mualliflik ko'rsatgichidan foydalaning, indeksdagi kerakli familiyani va ushbu to'plamdagi tezislar sonini toping, bu familiyaga tegishli. Ushbu raqamlar bo'yicha so'rovga javob beradigan tezislar topiladi.

Agar hujjat raqami ma'lum bo'lsa (dissertatsiyalar, ilmiy hisobotlar, saqlanayotgan qo'lyozmalar va h.k.), raqamlash bo'yicha qidiruv amalga oshirilishi mumkin. Buning uchun ikkinchi nashrning raqamlash indeksida kerakli raqamni izlang. Uning yonida ushbu to'plamda kerakli hujjatning abstrakti joylashgan sahifa raqami topiladi.

Ba'zi hollarda, tadqiqot maqsadlari uchun 5, 10, 20 yil yoki undan ko'p chuqurlikdagi retrospektiv qidiruvni o'tkazish kerak, ya'ni oxirgi 5 yil yoki undan ko'p vaqt davomida barcha ma'lumotlarni ko'rish kerak. Bunday holda, qiziqish mavzusiga oid ma'lumotlarni qidirish uchun ma'lum bir manbalar yoki ikkilamchi nashrlarning ko'rsatgichlari ko'rib chiqiladi. Joriy qidiruv joriy yilda paydo bo'lgan nashrlarga muvofiq amalga oshiriladi. Tezislar to'plami Inion, Vntsentr, RZH VINITI, Inion mos yozuvlar va qidiruv apparati bilan jihozlangan, ya'ni axborot qidiruvini sezilarli darajada osonlashtiradi. Ularning yordami bilan minimal vaqt va kam kuch sarflagan holda (ya'ni, so'rovga javob beradigan) ma'lumotni topishimiz mumkin