Kirish Asosiy qism Galogenlarning umumiy tavsifi

Galogenlarning ishlatilishi

Ftorning asosiy miqdori texnika uchun zarur bo’lgan ftor tutgan organik birikmalar tayyorlash uchun ishlatiladi. Zamonaviy sovutgichlarda sovuq muhit hosil qilish uchun freon CF2Cl2 ishlatilmoqda. Vinil ftorid CH2=CHF va tetraftor etilen CF2=CF2 sun’iy polimerlar olishda monomer sifatida ham qo’llaniladi.

Xlor kimyo va metallurgiya sanoatida kuchli oksidlovchi sifatida, ichimlik suvini mikroblardan zararsizlantirishda ishlatiladi.

Oqlagich ohak (CaOCl2), gipoxloritlar (masalan, KOCl) matoni oqartirish uchun qo’llaniladi. Shuningdek, xlorli organic moddalar (xloroform CHCl3, uglerod tetraxlorid CCl4, xlorsirka kislota CCl3−COOH va boshqalar) olishda qo’llaniladi.

Brom kimyo laboratoriyasida organik moddalarni sintez qilishda katta ahamiyatga ega. Tarkibida brom bo’lgan ba’zi dorilar (masalan, bromural) tibbiyotda ishlatiladi. Kumush bromid fotoplyonkalar tayyorlashda, bromli suv esa oksidlovchi sifatida ishlatiladi.

Yod meditsinada yod tinkturasi deb ataladigan eritma (yodning spirtdagi 10 % li eritmasi) holida keng ishlatiladi. Bu eritma antiseptik va qon oqishini to’xtatuvchi kuchli doridir. Bundan tashqari, yod bir qator juda muhim farmatsevtik preparatlar tarkibiga ham kiradi.

Yod birikmalari organizmda modda almashinuvini yo’lga solib turishda muhim rol o’ynaydi. Organizmda yod yetishmay qolganda endemik bo’qoq deb ataladigan kasallik vujudga keladi.