Kirish Asosiy qism Bolalarni ma’naviy-axloqiy tarbiyalashning o’ziga xos xususiyatlari

Siz o’z farzandingizni qay darajada bilasiz?” nomli so’rovnoma mazmuni quyidagicha:
1. Farzandingiz ushbu o’quv maskanida nechanchi yil tahsil olmoqda?
2. Farzandingizni so’nggi o’quv yilidagi o’zlashtirish darajasi Sizni qoniqtiradimi?
3. Farzandingizning fanlarga bo’lgan munosabati qanday?
4. Uning fanlarga bo’lgan qiziqishini baholay olasizmi?
5. Ijtimoiy munosabatlar (oila, jamoa hamda keng jamoatchilik o’rtasida tashkil etiladigan munosabatlar) jarayonidagi ishtiroki qanday?
6. Farzandingiz mansub bo’lgan mikro hamda makro muhitning ma’naviy-axloqiy iqlimi kanday? U kimlar bidan do’stlashgan, ularning ma’naviy qiyofasi Sizning talablaringizga javob bera oladimi?
7. Siz farzandingizga nisbatan salbiy aloqa yoki ta’sir ko’rsatganliklarining guvohi bo’lganmisiz?
8. Uning oilada tutgan o’rni qanday?
9. O’quv yurti yoki oila o’rtasida vujudga kelgan shaxsiy ziddiyatlari bormi?

Dastlabki suhbat hamda ota-onalar tomonidan to’ldirilgan so’rovnomalar natijalarini tahlil etish ular bilan tashkil etiladigan tadbirlar yo’nalishi va mazmunini belgilab beradi.

XULOSA
Xulosa qilib aytadigan bo’lsak, sinf rahbari har doim o’kuvchilaridan xabardor bo’lib turishi kerak. Masalan, bir o’quvchining o’zlashtirishi yomon bo’lsa, uni yaxshilash uchun o’qituvchi birinchi o’rinda ota-onasi bilan uchrashib, surishtirish kerak. Nimaga yaxshi o’qimayapti, nima uchun darslarni o’z vaqtida qilmaydi, shular haqida ota-onasi bilan suhbat olib borish kerak.
Agar bolaning oilasida hamma sharoit bo’lib, bola o’zi yaxshi o’qishni hoxlasada, o’zi o’ylagan natijaga erisha olmayotgan bo’lsa, o’qituvchi bolaning yaxshi o’qiydigan o’rtog’ining yoniga o’tqizib qo’yish kerak. Bundan tashqari o’shanga o’xshagan passiv o’quvchilarni to’plab har xil fanlardan, masalan, matematika, ona tili, o’qish va boshqalardan qo’shimcha darslarni tashkil etib, bolalarni o’qishga bo’lgan talabini, qiziqishini yanada oshirishga o’qituvchi harakat qilish kerak.
O’qituvchi o’quvchilarning ota-onalari bilan faol ishlash kerak. Negaki, maktabda sinfda bo’layottan ishlardan ota-onalar ham xabar topib, qiynalgan vaqtida hamroh bo’lish lozim. Buning uchun ota-onalar bilan o’qituvchining o’rtasida bog’lab turuvchi aloqa daftarchasini tutishi va uni doim qoldirmasdan yuritib turishi darkor.
Bola shaxsining kamol topishida doimiy ravishda muhitning ta’siri sezilib turadi. Muhit – bu insonga ta’sir etuvchi tashqi voqyea-hodisalar yig’indisi hisoblanadi. Shunday ekan, yuqoridagi uzluksiz tarbiya jarayonida muntazam ravishda tarbiyalanuvchida tashqi voqyea-hodisalar o’zining ijobiy yoki salbiy ta’sirini o’tkazib turadi. Buning uchun esa tarbiyalanuvchidagi o’zgarishlarga ota-onalar va tarbiyachi, o’qituvchilar doimiy ravishda e’tiborli bo’lib, tashqi muhitning salbiy ta’sirini oldini olib, ijobiy ta’sirlarni rivojlantirishga harakat qilishi va erishishi lozim.
Jamiyat taraqqiyoti, Vatan ravnaqi, yurt tinchligi, xalq farovonligi uchun xizmat qiladigan vijdoni pok, iymoni butun, sofdil, vatanparvar, xalqsevar, mard, har tomonlama sog’lom, intellektual salohiyatli, bir so’z bilan aytganda sog’lom avlodni tarbiyalash davr talabi ekan. Bu ishni amalga oshirish esa barchamizning Vatan oldidagi muqaddas burchimizdir. Shunday ekan, yoshlarimiz tarbiyasiga doimo e’tiborli bo’lish davr talabidir.