Kirish 2 I bob asosiy qism 5

Algoritmik tillarning alfaviti, sintaksisi va semantikasi
Yuqoridagi kabi kamchiliklarni bartaraf qilish uchun formallashgan, qat’iy aniqlangan algoritmik tillar ishlab chiqilgan. Algoritmik tillar uchta o’zakdan tashkil topadi: til alfaviti, sintaksisi va semantikasi.
Til alfaviti shu tilgagina tegishli bo’lgan chekli sondagi belgilardan tashkil topadi. Programma matnini yozishda faqat shu belgilardangina foydalanish mumkin, boshqa belgilarni esa til tanimaydi, ya’ni ulardan foydalanish mumkin emas.
Til sintaksisi alfavit xarflaridan tashkil topib, mumkin bo’lgan konstruktsiyalarni aniqlovchi qoidalar sistemasidir. Mazkur tilda ifoda etilgan to’la algoritm va uning aloxida xadlari shu konstruktsiyalar orqali ifoda qilinadi. SHunday qilib, belgilarning xar qanday ketma-ketligini, mazkur tilning matni to’g’riligi yoki noto’g’riligini til sintaksisi orqali bilib olamiz.
Til semantikasi algoritmik tilning ayrim konstruktsiyalari uchun qoidalar sistemasini tushuntirishga xizmat qiladi.
Endi algoritmik tillarning qaysilari amalda ko’proq ishlatilishi xaqida fikr yuritsak. Ma’lumki 70-yillarda bir gurux muammoli-yo’naltirilgan algoritmik tillar yaratilgan bo’lib, bu programmalash tillaridan foydalanib juda ko’p soxalardagi muammoli vazifalar xal qilingan. Xisoblash jarayonlarining algoritmlarini ifodalash uchun Algol-60 va Fortran tillari, iqtisodiy masalalar algoritmlari uchun Kobol va Algek tillari, matnli axborotlarni taxrirlash uchun esa Snobol tillari ishlatilgan. Sanab o’tilgan bu algoritmik tillar asosan katta xajmli, ko’pchilikning foydalanishiga mo’ljallangan EXMlari uchun mo’ljallangan edi.