KONFERENSIYA VA SEMINAR DARSLARI Fan va texnikaning, ishlab chiqarishning rivojlanishi maktablar oldiga yangi vazifalarni qo‘yadi: 1) o ‘quvchilarning ijodiy faolligini oshirish va ularning mustaqil bilim olish hamda uni qo‘llay olish qobiliyatlarini shakllantirish. Bu esa o ‘qitish uslublari va o ‘quv mashg'ulotlarini tashkil qilishni takomillashtirishni talab qiladi.Bu muammoni hal etishda ancha yutuqlarga erishildi. Masalan, keyingi yillarda konferensiya va seminar darslari tashkil qilina boshladi. Bu turdagi darslar o‘quvchilarning fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirishda, turli manbalardan mustaqil ravishda bilim olishlarida va fikr yuritishlarida ancha samaralidir. 0 ‘quv konferensiyasi dars jadvalida ajratilgan vaqtda butun sinfbilan biryilda 1—2 marta o ‘tkaziladi. Konferensiyaga tayyorlanishda o ‘qituvchi: 1) ko‘riladigan masalalar va o'tkaziladigan vaqtini aniqlaydi; 2) o ‘quvchilarga adabiyotlar tanlaydi; 3) o ‘quvchilarga m a’ruza mavzularini taqsimlab beradi, ishning asosiy bosqichlari haqida ko‘rsatmalar beradi; 4) o ‘quvchilarning m a’ruzaga tayyorgarligini tekshirib boradi va maslahatlar beradi. Konferensiya rejasi va adabiyotlar ro‘yxatini oldindan fizika xonasiga osib qo‘yadi. Seminar darslari bir o ‘quv yilida 2-3 marta o'tkaziladi. Uni takrorlash, olingan bilimlarni aniqlash va tartibga solish, bilimni masala yechishga qo‘llash malakasini rivojlantirish maqsadida tashkil qilinadi. Seminar rejasida asosan quyidagilar ko‘rsatiladi: a) ko‘riladigan asosiy masalalar; b) seminarga tayyorlanishda foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati; d) mashg'ulotdagi ish shakli. 0 ‘tkazish usuliga qarab seminarlar quyidagicha bolishi mumkin: suhbat, ma’ruza va referatlar muhokamasi, masala yechish. Konferensiya va seminarlarni o‘tkazishga misollar ko‘rib chiqaylik. «Tabiat va texnikada elektr hodisalari» mavzusiga oíd konferensiyaning mazmuni o ‘quv materialiga juda yaqin b o ‘lib, u o ‘quvchilarni darslikdan ancha chetga olib chiqadi. Konferensiyaning maqsadi: elektr hodisalari haqidagi bilimlarni ancha kengaytirish, uning tarixiy rivojlanishi bilan, tabiatda va kundalik hayotdagi elektr hodisalari bilan, texnikada elektrlangan jismlarning o ‘zaro ta ’siri va ularning salbiy ta ’sirlarining oldini olish yo‘llari bilan tanishtirishdan iboratdir. Konferensiya rejasi: 1. Elektr hodisalarining ochilish tarixidan (Fales Miletskiy, jismlarning elektrlanishiga oid Gilbert tajribalari, elektrning ikki turining ochilishi). 2. Yashinning tabiatini dastlabki o ‘rganishlar. Yashin — elektr uchquni. 3. Yashindan saqlanish vositalari. Yashin qaytargich. 4. Tabiatda va texnikada jismlarning elektrlanishi (jismlarning parchalanishida, ishqaianishda, tegizishda va jismlarning bo‘linishida). 5. Elektrlangan jismlarning o'zaro ta’sirining texnikada qo‘ llanishi: a) elektrostatik bo‘yash; b) jilvirlash kukunlarini qog‘ozga qoplash; d) elektr filtri; e) urug‘ni elektr yo‘1 bilan navlarga ajratish; Konferensiya ni tayyorlash Zaryadlarning ikki turi va ularning o ‘zaro ta’siri o‘tilgandan keyin konferensiya mavzusi va o ‘tkazish vaqti e ’lon qilinadi. Keyin konferensiyaning maqsadi aytilib, undagi m a’ro‘zalarning mavzulari o ‘qib beriladi. 0 ‘quvchilar m a’ruzalarni ixtiyoriy tanlaydilar.Har bir m a’ruzani 2 tadan o ‘quvchiga berish maqsadga muvofiqdir, chunki biri ma’ruza yozsa, ikkinchisi ko'rgazmalar va tajribalarni tayyorlaydi. Konferensiyaga yuqoridagi tajribalarni tayyorlab, ko‘rsatish maqsadga muvofiqdir. Konferensiya o ‘tkazish Konferensiyani elektr toki, kuchlanish, qarshilik tushunchalari o ‘tilgandan keyin o ‘tish maqsadga muvofiqdir, chunki unda ko‘rsatiladigan tajribalarda elektr tokidan foydalaniladi. Konferensiya bir darsda o ‘tilib, har bir m a’ruzaga 5—6 m inut vaqt ajratiladi.0 ‘quvchilar m a ’ruzalarni shunga m o‘ljallab tayyorlaydi.Unda asosiy tushunchalar o ‘z aksini topadi.0 ‘qituvchi ularni oldindan nazorat qilib boradi. 0 ‘quvchilar yuqoridagi reja asosida m a’ruza qiladilar va tajribalarni ko‘rsatadilar. M a’ruzalar b o ‘yicha o ‘quvchilarga beriladigan savollar. Birinchi ma’ruza bo‘yicha:
XULOSA Kurs ishidan olingan asosiy xulosalar
O`quvchilarda ijodiy faollikni va aqliy rivojlanishni oshiruvchi darslar o`tilishida asosan qo`llanayotgan pedagogik texnologiyalarni tahlil etish va fanga tadbiq etish orqali ta`lim berishni isloh qilish mumkin ekan. Shu bilan birga konferensiya va seminar darslarini bir0biridan farqlashimiz zarur. Kurs ishida bayon etilganidek ikki holdagi darslarda ikkisi bir-biridan farq qilishini ko`rish qiyin emas.
O`quv materiallarini muammoli bayon qilishda ham albattapedagogik texnologiya qo`llanilgan bo`ladi. Ya`ni oquvchini qiziqtirish va jalb etish maqsadida o`qituvchi muammoli bayon etish metodini tanlashi ham maqsadga muvofiq bo`ladi. Ya`ni darsni bayon qilish davomida muammoli savol beriladi, muammoli vaziyatni yaratadi va oxirida muammoni yechimini qo`yadi. Bu bilan darsni qiziqarliroq, samaraliroq tashkil etish mumkin bo`ladi. Shu bilan birglikda darsni bayon qilish nisbatan yengilroq bo`ladi. Har qanday holda ham o`qituvchi o`quvchilariga ishonmog`I lozim va darsga loqaydlik qilmasligi kerak.
